Zinloze acties tegen ebola

Liberia sluit zijn grenzen om verdere verspreiding van het ebolavirus te voorkomen. President Ellen Johnson-Sirleaf laat weten dat alleen een aantal belangrijke grensplaatsen en vliegvelden openblijven en dat daar extra medische controles plaats zullen vinden. Ook evenementen en bijeenkomsten waar veel mensen op afkomen worden voorlopig verboden. Het is een verwoede poging om de ziekte een halt toe te roepen, maar wel eentje die waarschijnlijk weinig effect heeft.

4 augustus 2014

Mijn gedachten gaan onmiddellijk terug naar de uitbraak van Mexicaanse griep in het voorjaar van 2009. Ook toen werden publieke plaatsen zoals scholen en theaters gesloten en werden mensen massaal gecontroleerd op verschijnselen van griep. Het sociale leven in Mexico lag stil. Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Dit virus verspreidt zich via kleine druppeltjes door de lucht. Op plekken waar veel mensen bij elkaar komen, kan die verspreiding heel snel gaan. En dus is het, in die situatie, wellicht zinvol om mensen bij elkaar weg te houden.

Dit redactioneel weerspiegelt de mening of visie van de redacteur. Hoewel wetenschappelijk onderbouwd en beargumenteerd, is het een persoonlijke mening en geen wetenschappelijk feit. Ben je het (niet) eens met de auteur? Geef dan vooral ook een reactie hieronder.

Direct contact

Maar ebola is geen griep. Ebola is een ernstige virusziekte die heel moeilijk te behandelen is. Het ebolavirus komt oorspronkelijk voor bij vleerhonden, maar besmet ook chimpansees en andere apen in de tropische regenwouden van West-Afrika. Mensen die dode of zieke dieren oppakken of aanraken, kunnen besmet raken. Maar ook besmetting van mens op mens is mogelijk door direct contact met bijvoorbeeld bloed, speeksel, sperma of ontlasting van een ebolapatiënt.

Na infectie duurt het 2 tot 21 dagen voordat de eerste klachten op komen zetten. In die incubatieperiode is een patiënt met ebola nog niet besmettelijk, omdat er nog geen of nauwelijks virusdeeltjes in het lichaam circuleren. De eerste symptomen die zich voordoen zijn plotselinge opkomende koorts, een zere keel, spierpijn en hoofdpijn. Het lijkt of de patiënt griep onder de leden heeft. .Pas later volgen de andere symptomen zoals overgeven, diarree, een verminderde nier- en leverfunctie en in sommige gevallen interne en externe bloedingen.

ebola, uitbraak, 2014, Sierra Leone, ziekenhuis — Drukte bij een plaatselijk ziekenhuis in Sierra Leone tijdens de huidige ebola uitbraak in West-Afrika.
Wikimedia Commons, Leasmhar via CC BY-SA 3.0

Voorlichting

Vanaf het moment dat de eerste klachten optreden, is een patiënt wel besmettelijk. Het grootste probleem van de ebola uitbraak is dat mensen de griepachtige symptomen niet herkennen als ebola en de patiënt gewoon thuis blijven verzorgen. Het opruimen van bijvoorbeeld braaksel klinkt voor ons vanzelfsprekend, maar is in deze situatie juist een enorm risico. Wie het braaksel opruimt, zonder beschermende kleding en handschoenen te dragen, loopt een aanzienlijke kans zelf ook besmet te raken met ebola.

Extra medische controles kunnen dit niet voorkomen. Ebola is namelijk niet vroegtijdig op te sporen en alleen met 100 procent zekerheid vast te stellen met een laboratoriumtest. Zo’n test is prijzig en het duurt minstens enkele dagen voordat de uitslag bekend is. Binnen die tijd kan de patiënt alweer anderen besmet hebben.

In een land dat al niet veel geld heeft, is het bovendien ondoenlijk om iedereen met griepachtige klachten verder te onderzoeken. Sirleaf doet er dan ook verstandig aan om de grenzen gewoon open te laten en geen zinloze medische controles uit te voeren.

Investeer dat geld liever in goede voorlichting. Leer mensen dat ze in een gebied met ebola bij vage griepachtige klachten rekening moeten houden met iets ernstigs en de patiënt alleen moeten verzorgen als ze zelf beschermende kleding dragen. Als mensen weten welke symptomen kunnen wijzen op ebola en hoe ze zelf besmetting kunnen voorkomen, is er al veel gewonnen in het bestrijden van deze epidemie.

Reageer