Sinds 2 juli kunnen kinderen van 12 tot en met 17 jaar ervoor kiezen om zich te laten vaccineren tegen corona. Waarom kan dat opeens? En werkt het vaccin net zo goed als bij volwassenen? NEMO Kennislink stelde 6 vragen aan Ingrid Schellens, een klinisch beoordelaar bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
1. Hoe goed werkt een coronavaccin bij kinderen? ↑
“Op dit moment is alleen het vaccin van Pfizer goedgekeurd voor kinderen vanaf 12 jaar. Na een klinische studie zagen we dat het vaccin minstens zo goed bij kinderen werkt als bij volwassenen. Dat hadden we eigenlijk ook wel verwacht, aangezien het afweersysteem van een kind van 12 op eenzelfde manier werkt als het afweersysteem van een volwassene. Het enige verschil is eigenlijk dat het afweersysteem van kinderen over het algemeen actiever reageert. We hebben daarnaast ook gekeken naar de veiligheid van een vaccin, ook wat dat betreft is de reactie van een kind vergelijkbaar met de reactie van een volwassene.”
2. Wat voor onderzoek is er gedaan? ↑
“In dit geval is er een klinische studie uitgevoerd waarbij tweeduizend kinderen getest zijn. De ene helft kreeg twee keer een Pfizer-vaccin en andere helft kreeg twee keer een placebo toegediend. Van de groep die een placebo kreeg, kregen zestien kinderen later corona. De groep die het vaccin had gekregen bleef coronavrij. Daarnaast werd er ook gekeken naar de afweerrespons van de kinderen. Deze was vergelijkbaar met de respons onder jongvolwassenen van 18-25 jaar. Tot slot is het natuurlijk ook belangrijk om op de veiligheid te letten. Er werd aan de kinderen gevraagd of ze last hadden van bijwerkingen en hoe heftig die bijwerkingen waren. De kinderen gaven iets vaker aan dat ze last hadden van bijvoorbeeld hoofdpijn of spierpijn, maar deze klachten hielden niet lang aan. Uiteindelijk kwamen we tot de conclusie dat het vaccin veilig en effectief is voor kinderen vanaf 12 jaar.”
3. Wat voor bijwerkingen kunnen kinderen verwachten? ↑
“Vooral de normale bijwerkingen van een vaccin: een pijnlijke prikplek, koorts, spierpijn, hoofdpijn en vermoeidheid. We zien wel dat kinderen net iets vaker last van bijwerkingen. Dat komt omdat hun afweersysteem over het algemeen iets sterker reageert dan het afweersysteem van volwassenen. Gelukkig zijn de klachten na een paar dagen weer verdwenen. Daarnaast weten we dat jongvolwassenen in zeldzame gevallen last kunnen krijgen van myocarditis (ontstoken hartspier) of pericarditis (ontstoken hartzakje). Deze zeldzame bijwerkingen zijn voornamelijk gezien bij mannen en jongvolwassenen, maar er is nog niet genoeg data beschikbaar om vast te stellen of ze bij kinderen ook voorkomen. De klachten gaan overigens meestal vanzelf over of zijn goed te behandelen.”
4. Waarom waren de coronavaccins eerst niet goedgekeurd voor kinderen en nu wel? ↑
“Voordat we kinderen gaan vaccineren, willen we natuurlijk zeker weten dat het vaccin veilig is en dat het werkt. Eerst moet het vaccin getest worden bij volwassenen, daarna kan je pas gaan kijken wat het vaccin bij kinderen doet. De studies zelf kosten ook veel tijd, er moet tenslotte uitgebreid gekeken worden naar de effectiviteit en de veiligheid van het vaccin.”
5. Krijgen kinderen een andere dosis dan volwassenen? ↑
“Nee. De kinderen voor wie het vaccin nu is goedgekeurd, krijgen dezelfde dosis als volwassenen. Ook krijgen ze twee prikken om een zo goed mogelijke immuunrespons op te bouwen. Er lopen momenteel ook studies waarin het vaccin getest wordt voor kinderen onder de twaalf jaar. Voor hen zijn ze aan het onderzoeken of het vaccin ook effectief is bij een lagere dosis.”
6. Waarom zouden kinderen zich laten vaccineren als ze zelf niet ziek worden van corona? ↑
“Daar kan ik vanuit het CBG geen antwoord op geven. We hebben vastgesteld dat het vaccin voor kinderen net zo werkzaam is en dezelfde bijwerkingen geeft als bij volwassenen, maar het is aan de kinderen zelf om, samen met hun ouders, te bepalen of ze gevaccineerd willen worden.”
Volgens kinderarts en epidemioloog Patricia Bruijning verloopt de besmetting met het coronavirus voor de meeste jongeren mild. Maar omdat ook zij in zeldzame gevallen ernstig ziek kunnen worden, krijgen ze een vaccinatie aangeboden. Daarnaast gaat de besmettelijkere deltavariant steeds meer rond. Vaccineren vanaf 12 jaar kan bijdragen aan de groepsimmuniteit, waardoor het virus ingedamd wordt. Vaccinaties kunnen ervoor zorgen dat er geen nieuwe maatregelen hoeven komen die nadelig zijn voor deze leeftijdsgroep. Eerder zorgden de maatregelen ervoor dat tieners niet naar school, sportclubs of feestjes konden, waardoor ze indirecte gezondheidsschade opliepen. Met de vaccinatie van tieners kan dit soort schade worden voorkomen.