Wond heelt beter overdag

Het verschil in wondheling tussen dag en nacht heeft alles te maken met de werking van de biologische klok in huidcellen. Ned Hoyle en John O’Neill, moleculair biologen aan de universiteit van Cambridge, kweekten huidcellen van muizen in het laboratorium en bekeken 48 uur lang welke eiwitten er geproduceerd werden. Zij vonden ruim tweehonderd eiwitten waarvan de productie fluctueert binnen het ritme van de biologische klok. Dit zijn allemaal eiwitten die noodzakelijk zijn voor de beweging van huidcellen en reparatie van de huid.

Als de biologische klok in een actieve stand staat, kunnen huidcellen zich snel naar de plek van de wond verplaatsen. Bovendien wordt er dan meer collageen gevormd, een lijmvormend eiwit dat de beschadigde huid weer wat structuur geeft. Onze biologische klok is overdag het meest actief en dus zal een wond overdag beter helen dan ’s nachts.

“Dat vonden wij ook erg verrassend”, laat Hoyle in een schriftelijke reactie weten. “Natuurlijk zullen wonden die ’s nachts ontstaan de volgende dag ook sneller gaan helen, maar wonden die overdag ontstaan maken een vliegende start. Overdag zijn de huidcellen klaar om in actie te komen, net als een sprinter die in de startblokken staat. ’s Nachts zijn de huidcellen niet voorbereid en ze verliezen dus een hoop tijd bij de start. Die tijd kunnen ze nooit meer inhalen.”

Opblijven

Wat het nut is van een betere wondheling overdag is voor de biologen nog niet helemaal duidelijk. Zij vermoeden dat er een evolutionaire verklaring achter zit. “De meeste mensen slapen ’s nachts en als je slaapt, is de kans op verwonding niet zo groot. Het actief houden van de wondheling kost energie en die wil het lichaam liever behouden als het risico klein is”, schrijft Hoyle.

Opblijven is volgens hem geen optie om de wondheling ’s nachts te verbeteren. Sterker nog, uit onderzoek is gebleken dat mensen die regelmatig de nacht doorhalen (bijvoorbeeld omdat ze nachtdiensten werken) een grotere kans hebben op stofwisselingsziekten zoals diabetes of sommige vormen van kanker. “Ik denk dat de biologische klok in de huidcellen van zulke mensen een beetje in de war is en dat dit de wondheling niet ten goede komt”, aldus Hoyle.