December is de maand van uitgebreide kerstdiners, winterse boswandelingen, en foute kerstfilms. Maar ook een uitgelezen moment om je eens lekker in je favoriete stoel te nestelen, met een kop warme chocolademelk en een goed boek. Onze redactie tipt haar favoriete boeken voor onder de boom.
Vet Belangrijk
Door Mariëtte Boon en Liesbeth van Rossum
December is traditioneel de maand van veel te veel eten en daarna weer proberen deze extra kilo’s kwijt te raken – een voornemen dat gedurende het jaar vaker terugkomt. Maar ondanks deze obsessie met ons lichaamsvet weten we er meestal maar weinig over. En dat is jammer, stellen Mariëtte Boon en Liesbeth van Rossum. Beiden zijn arts en onderzoeker. In ‘Vet Belangrijk’ nemen zij je aan de hand van doordringende voorbeelden en ervaringsverhalen mee tot in de diepste krochten van je lichaamsvet, en laten ze je zien hoe belangrijk en waardevol dit onderdeel van je lichaam eigenlijk is.
Lees hier een uitgebreide recensie van ‘Vet Belangrijk’ op NEMO Kennislink.
– Renée Canrinus-Moezelaar, redacteur Scheikunde –Lees meer over ‘Vet Belangrijk’
——
Bloed – een biografie
Door Rose George
Hertenbiefstuk? Paddestoelenrisotto? Groentecurry? Of gezellig gourmetten? Wat je ook serveert bij je kerstdiner, dit boek over bloed is geschikt leesvoer voor carnivoren, veganisten en iedereen daar tussenin. Rose George laat je kennismaken met allerlei aspecten van bloed, maar ze concentreert zich vooral op de mensen bij wie dat bloed door de aderen stroomt. Ze neemt je mee op reis naar Nepal, Zuid-Afrika, Wales, Canada, India en het Londen van de Tweede Wereldoorlog. Haar verhalen zijn soms intens en schrijnend, maar ook hoopgevend en verrassend. George is openhartig, enthousiast, geestig en oprecht geïnteresseerd in de mensen waar ze over schrijft. Dat maakt ‘Bloed’, ondanks de vele serieuze problemen die ze behandelt, een levendig en optimistisch boek.
Lees hier de uitgebreide recensie van ‘Bloed. Een biografie’ op NEMO Kennislink.
– Esther Thole, redacteur Chemische Wetenschappen / Functionele Moleculaire Systemen –Lees meer over ‘Bloed. Een biografie’
——
De onbewoonbare aarde
Door David Wallace-Wells
Dit is misschien geen ‘feelgood’-boek dat lekker wegleest bij de kerstboom, maar het leert je wel veel over klimaatverandering. De Amerikaanse journalist David Wallace-Wells schetst de mogelijke gevolgen voor ons dagelijks leven op een heldere manier, gebaseerd op inschattingen van experts. Bereid je wel voor op veel cijfers en deprimerende scenario’s. Van voedselproductie tot watervoorraden en zelfs economische stabiliteit: veel aspecten van ons leven zullen lijden onder de opwarming van de aarde. ‘De onbewoonbare aarde’ schudt je goed wakker, maar bevat ook een hoopgevende boodschap. We kunnen onze aarde namelijk prima leefbaar houden, maar dan moet er wel nú iets gebeuren.
Lees hier de uitgebreide recensie van ‘De onbewoonbare aarde’ op NEMO Kennislink.
– Welmoed van Zuiden, redactiestagiaire –Lees meer over ‘De onbewoonbare aarde’
——
Het kosmisch rariteitenkabinet
Door George van Hal en Ans Hekkenberg
WAT. DE. @^%!$#. IS DIT NOU WEER? Dat is zo ongeveer de gedachte die opkwam bij de auteurs van ‘Het kosmisch rariteitenkabinet’ toen ze de nachthemel bestudeerden. Tussen die duizenden fonkelende sterren zitten namelijk best wat rare snuiters. Sterren verstopt ín sterren of planeten die letterlijk verdampen omdat ze door hun ster worden gekookt. Of een heuse Bermudadriehoek in de ruimte waar satellieten op hol slaan en astronauten vreemde lichtflitsjes zien. De lijst is lang, en wetenschapsjournalisten George van Hal en Ans Hekkenberg schreven er een goed leesbaar en komisch boek over.
Lees hier de uitgebreide recensie van ‘Het kosmisch rariteitenkabinet’ op NEMO Kennislink.
– Roel van der Heijden, redacteur Sterrenkunde, Natuurkunde & Techniek –Lees meer over ‘Het kosmisch rariteitenkabinet’
——
De stam van het woord
Door Yannick Fritschy
Alweer een inleidend boekje over taal? Dat dacht ik bij de verschijning van ‘Stam van het woord’. Dit boekje is anders, zegt de auteur in zijn voorwoord, want het is een alfa-onderwerp door een bèta uitgelegd. Is dat een wereld van verschil? Niet echt. Het onderwerp, het ontstaan en het veranderen van talen, behoort tot de vergelijkende taalwetenschap, en deze subdiscipline raakt toevallig het meest aan de bètawetenschappen. De parallel die Fritschy legt tussen taal- en biologische evolutie, is ook niet heel nieuw. Wél vormt deze parallel een rode draad in zijn boek, wat het leuk maakt om te lezen. Bovendien heeft de auteur een vlotte pen, schrijft hij vol enthousiasme en plaatst hij komische voetnoten onder zijn tekst*. Door van het moderne Nederlands naar het prille begin van de eerste oertaal toe te schrijven weet hij de aandacht van de lezer vast te houden. Uiterst geschikt dus om te lezen onder de kerstboom, tussen de gangen door. Nog een inleidend boekje over taal? Waarom ook niet!
(* over voetnoten gesproken: ik miste in dit boek wel een bronnenlijst)
– Mathilde Jansen, redacteur Taalwetenschap –Lees meer over ‘De stam van het woord’
——
Het lichaam – een reisgids
Door Bill Bryson
Auteur Bill Bryson kreeg wereldwijde bekendheid met zijn bestseller ‘Een kleine geschiedenis van bijna alles’. Voor zijn nieuwe boek verdiepte hij zich in het menselijk lichaam. Het boek is opgebouwd uit 23 hoofdstukken die elk een ander aspect van het lichaam behandelen; van je microbiële inwoners tot aan diverse ziektes. Bill Bryson schrijft net als in zijn andere boeken vlot, toegankelijk en vertelt de lezer vele leuke anekdotes en weetjes. Dat iedere cel een meter DNA bevat en dat als je al je DNA uit zou leggen voorbij Pluto zou komen bijvoorbeeld. Of dat de verschroeide lucht van je stofzuiger komt door de verbranding van huidschilfers, waar we er jaarlijks een halve kilo van verliezen. Het is een lijvig reisverslag dat toegankelijk en vermakelijk is voor mensen met en zonder (bio)medische achtergrond. Mooie illustraties hadden het verhaal compleet kunnen maken. De historische foto’s van artsen en patiënten zijn leuk, maar het boek had meer gehad aan biologische illustraties of kleine infographics.
– Anne van Kessel, redacteur Biologie –Lees meer over ‘Het lichaam – een reisgids’
——
De radio – een cultuurgeschiedenis
Door Huub Wijfjes
De Top 2000 begint weer, een echte Nederlandse kersttraditie nietwaar? Dubbel feest, want de Nederlandse radio is honderd jaar en ook de Top 2000 komt voor in het boek ‘De radio – een cultuurgeschiedenis’. Verder de mooiste verhalen over de technische voorlopers van de radio, de bloei van de live orkesten in de jaren vijftig, verzuilde omroepen, radiopiraten op zee, sportradio, noem het maar op. Met name de eerste vijftig jaar had de radio, met gratis muziek en informatie, een grote invloed op Nederlanders die geen geld hadden voor concertkaartjes, wedstrijden of cursussen. En dat waren de meeste Nederlands, toen.
Lees hier de uitgebreide recensie van ‘De radio – een cultuurgeschiedenis’ op NEMO Kennislink.
– Marjolein Overmeer, redacteur Geesteswetenschappen –Lees meer over ‘De radio – een cultuurgeschiedenis’
——
How to build an Iron Man suit
Door Barry Fitzgerald
Hoe bouw je met inzichten van de wetenschap het pak na van Iron Man? Daarover gaat het nieuwe boek van natuurkundige Barry Fitzgerald. Hij werkte bij de TU Delft en de TU Eindhoven en schreef het boek ‘How to build an Iron Man suit’. Verwacht geen stap-voor-stap handleiding om het pak daadwerkelijk na te bouwen, maar wel een fascinerend kijkje in de keuken van wetenschappers en ingenieurs. Fitzgerald legt toegankelijk uit hoe je ervoor zorgt dat een pak kan vliegen, hoe je een ijzersterk en tegelijkertijd niet te zwaar pak maakt waardoor je onkwetsbaar wordt. En welke bio-sensoren checken of je niet het loodje gaat leggen. Toch handig om te weten als je nog ambities hebt om superheld te worden.
Lees hier een interview met Barry Fitzgerald over ‘How to build an Iron Man suit’ op NEMO Kennislink.
– Robert Visscher, redacteur Techniek –Lees meer over ‘How to build an Iron Man suit’
——
10 jaar cadeau
Door David van Bodegom en Rudi Westendorp
10 jaar cadeau, geschreven door verouderingsartsen David van Bodegom en Rudi Westendorp, is een praktisch boekje gebaseerd op wetenschappelijke informatie. In het boekje staan allerhande tips waarmee het mogelijk wordt om langer gezond te leven. Van Bodegom en Westendorp gaan niet uit van strenge leefregels, maar hanteren de strategie van verwijderen, vervangen, vermijden en voorbereiden. Ze laten zien hoe je op een simpele manier je keuken of woonkamer gezonder kunt maken. Zet in plaats van een trommel koekjes eens een schaal met appels in het zicht. Onbewust gaan mensen dan meer appels en minder koekjes eten. Helaas zijn niet alle tips even makkelijk toe te passen. Je collega’s overhalen om staand te vergaderen en de vrijdagmiddagborrel over te slaan, is misschien wat veel gevraagd. Maar door zelf kleine aanpassingen te maken, heb je al snel een aantal gezonde jaren gewonnen.
– Elles Lalieu, redacteur Medische Wetenschappen –Lees meer over ’10 jaar cadeau’
——
Neanderthalers in Noord-Nederland
Door Marcel Niekus en Evert van Ginkel
Op 10 maart 2007 vond een groepje archeologen in een weiland nabij het Drentse dorp Zeijen een vuistbijl uit de tijd van de Neanderthalers. Vier jaar later stond de teller op dertien, en waren er bovendien meer dan tachtig afslagen gevonden – restproducten van de productie van stenen werktuigen. Kennelijk bivakkeerden er 50.000 jaar geleden Neanderthalers op deze flank van de Rug van Zeijen.
Deze ontdekking van de vindplaats Peest was de de aanleiding voor het maken van dit rijkgeïllustreerde boek. Het gaat niet alleen over de Neanderthalers van Drenthe, maar plaatst de vondst in een breed kader. Voorkennis is niet nodig. Al lezend kom je veel te weten over de Neanderthalers en hoe ze leefden in Europa, maar ook over de ontwikkeling van de archeologie in Nederland. Het boek leest lekker soepel en is voorzien van prachtige illustraties. Aanrader!
Lees meer over ‘Neanderthalers in Noord-Nederland’
——
Het 50+ brein
Door Margriet Sitskoorn
Wéér een jaar voorbij. De tijd vliegt en niemand wordt er jonger op. Als je ouder wordt treden er veranderingen op in de hersenen, maar van dat idee hoef je niet zenuwachtig te worden, volgens klinisch neuropsycholoog Margriet Sitskoorn. In haar nieuwste boek ‘Het 50+ brein’ laat ze zien dat de hersenen van vijftigplussers er niet alleen op achteruitgaan, er komen ook nieuwe vaardigheden bij. Wat een opluchting! Wil je de bovenkamer fit houden, dan ontkom je niet aan de bekende leefstijladviezen om vitaal te verouderen. Wie dit boek leest in de kerstvakantie zal in 2020 zijn goede voornemens dus weer van stal moeten halen.
– Mariska van Sprundel, redacteur Hersenen & Gedrag –Lees meer over ‘Het 50+ brein. Ouder wordende hersenen in de moderne maatschappij’
——