Wetenschap in de zon

Op onderstaande kaart staan tips voor wetenschappelijk getinte zomeruitjes in Europa van de redacteuren van NEMO Kennislink. Onze ervaringen delen we onder de kaart. Heb je ook nog een goede tip? Deel ‘m in de reacties hieronder. De hele zomervakantie voegen we de beste tips toe aan de kaart!

Museo Elder (Gran Canaria)

De meeste toeristen komen naar Gran Canaria voor het lekkere weer, de mooie zandstranden en het heldere blauwe water. Maar het eiland heeft nog veel meer te bieden. In de stad Las Palmas vind je het Museo Elder, een schitterend museum over wetenschap en techniek. Bij binnenkomst zie je al direct een mooie kettingreactie: een van de grootste knikkerbanen die ik ooit heb gezien en waar je gerust een half uur zoet mee bent zonder je te vervelen. De rollers maken loopings, ze worden omhoog getakeld en spinnen om hun as. Het museum heeft ook veel dingen waar je aan mag zitten. Zoals een straaljager, waar je plaatsneemt in de cockpit en games die je speelt met een VR-bril op. Er is genoeg te beleven voor wiens hart sneller gaat kloppen van technologie en wetenschap. En voor de fervente badgasten: niemand kijkt er vreemd van op als je hier in je zwembroek binnenkomt.

- Robert Visscher, eindredacteur en redacteur Techniek -

—

Leiden is dit jaar European City of Science en organiseert daarom tal van activiteiten, ook in de zomervakantie. Een must voor de boekenworm is deze tentoonstelling over baanbrekende boeken. De universiteit van Leiden is niet alleen de oudste universiteit van Nederland, maar had al vroeg een enorme reputatie in Europa. Dat kwam door de aanwezigheid van grote geleerden zoals Josephus Scaliger, Herman Boerhaave en Johan Thorbecke. Deze geleerden, maar ook die over de grens woonden, publiceerden hier hun werken. De uitgeverijen in Leiden en Amsterdam bedienden heel Europa door de hoge kwaliteit van het drukwerk en de persvrijheid. Daarom lieten ook René Descartes en Galileo Galilei hun boeken in Leiden drukken. Deze boeken, afkomstig uit de universiteitsbibliotheek, zijn nu door iedereen te bezichtigen. Een daarvoor aangewezen commissie maakte een selectie van 25 boeken, en bezoekers mogen stemmen op hun favoriet!

- Mathilde Jansen, eindredacteur en redacteur Taalwetenschap -

—

Houses of Parliament (Engeland)

Order, order! Wie kent de bekende uitroep van de voorzitter van het Britse Lagerhuis nou niet. Wie Londen bezoekt en geïnteresseerd is in Britse politiek moet zeker een bezoekje brengen aan de Houses of Parliament. Een plek vol constitutionele geschiedenis en een must voor politieke junkies. Rondleidingen – met of zonder gids – zijn volop beschikbaar. En andere constitutionele highlights, zoals het UK Supreme Court, bevinden zich op een steenworp afstand.

- Max Vetzo, Faces of Science -

—

Een paar jaar geleden was ik op bezoek bij mijn schoonzus in Denemarken. Op zoek naar iets leuks in de buurt, stuurde zij ons naar de vikingenburcht bij Trelleborg. Deze vikingburcht werd rond 900 gebouwd voor Harald Blauwtand, de toenmalige koning van Denemarken en Noorwegen, en is een van de best bewaarde overblijfselen uit de gloriedagen van de Vikingen. Het toeval wilde dat net op het moment dat wij daar waren, er een groot jaarlijks vikingfestival plaatsvond. Honderden ‘vikingen’ uit heel Denemarken en daarbuiten hadden een week lang hun kamp opgeslagen en leefden daar zoals meer dan duizend jaar geleden. Voor fans van dit woeste legendarische volk een absolute aanrader om te bezoeken, al dan niet zelf verkleed als viking.

- Ilja van Dam, redactiechef -

—

Festival Op ’t Eiland (Nijmegen)

Eenmaal per jaar transformeert Nijmegen van regiostad naar centrum van de wereld. Tijdens de 4daagse verzamelen wandelaars zich uit alle windrichtingen om de strijd met de kilometerteller aan te gaan. Gekoppeld aan deze wandelingen zit een week vol feesten en optredens. Ik zal er weinig mensen van hoeven te overtuigen dat de 4daagsefeesten een topbestemming zijn. Wat echter minder bekend is, is het gelijktijdige festival Op het eiland. Op loopafstand van het centrum, op het eiland Veur-Lent, ontstaat een culturele enclave vol theater, kunst en wetenschap. Overdag zetten kunstinstallaties je aan het denken en zijn er workshops voor kinderen. Iedere avond (19:00) wordt er een lezing verzorgd door wetenschappers van de Radboud Universiteit over uiteenlopende onderwerpen. Gun jezelf dus de ruimte om je even te onttrekken aan de drukte van de stad, om je op deze inspirerende plek te laten verwonderen door kunst en wetenschap!

- Constant Swinkels, Faces of Science -

—

Op zoek naar een sportief uitje op zondag waar de wereld een beetje beter van wordt? Sluit aan bij De Plastic Spotter-kanovloot van De Grachtwacht en verken Leiden vanaf het water. Samen met onderzoekers Auke-Florian Hiemstra en Liselotte Rambonnet ga je vanuit je eigen kano op zoek naar plastic afval dat in Leidse grachten drijft. “We maken de stad niet alleen schoon, we analyseren ook waar dit afval vandaan komt om zo de kraan dicht te kunnen draaien.” Tijdens de clean-ups verzamel je dus niet alleen afval, maar ook data. Reserveren kan via Drijfvuilvissen.nl.
Ga je liever niet het water op? Geen probleem. Auke en Liselotte stellen hun meest bijzondere vondsten uit de gracht tentoon in het brugwachtershuisje op de Marebrug. Loop gerust langs de raam-expositie als je in de buurt bent. Het huidige thema is ‘Natuur in coronatijd’, waarbij ook het eerste slachtoffer van corona-zwerfvuil in Nederland te zien is.

- Nathalie Winkster, redacteur Gezondheid -

—

Eise Eisinga-planetarium (Franeker)

Ben je deze zomer in Friesland? Bezoek dan zeker het prachtige Franeker en het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium. Amateurastronoom Eise Eisinga voltooide in 1781 in het plafond van zijn knusse grachtenpand een miniatuurzonnestelsel. Het planetarium bevat zes planeten (Uranus en Neptunus waren nog niet ontdekt) en wordt aangedreven door een slingeruurwerk boven het plafond dat je kunt zien tikken. Na ruim twee eeuwen draaien de gouden miniatuurplaneten nog naar behoren, pal boven de oude bedstee. Eisinga bouwde het ingenieuze en fijn gedecoreerde planetarium om het publiek te tonen hoe het zonnestelsel werkt en dat planeten niet zouden botsen (zoals een dominee in die tijd voorspelde). Als inleiding voor de hoofdattractie bezoek je een bescheiden museum.

Heb je het planetarium gezien, ga dan in de tweede helft van de nacht naar buiten om de samenstand van de planeten te zien. Venus, Mars, Jupiter en Saturnus zijn tegelijk te zien aan de zuidelijke hemel. Ook dit keer botsen ze niet.

- Roel van der Heijden, redacteur Astronomie, Natuurkunde en Techniek -

—

Een beetje luguber ziet het er wel uit, die kasten vol met dieren op sterk water. In het Museum fur Naturkunde in Berlijn vind je een van de meest uitgebreide collecties ter wereld. Ze hebben maar liefst dertig miljoen exemplaren, waarvan het museum 276.000 potten tentoonstelt. Dat is 12,6 kilometer aan planken! Genoeg om te bekijken dus en ook op je vakantie nog de stappenteller flink aan het werk te zetten. Zet je daarom over de eerste gêne heen en bekijk al die verschillende wezentjes die in het sterke water drijven. Zoals een hamerhaai die je met open mond vanuit het gelige goedje aanstaart. Krijg je er toch de kriebels van? Ook dan is dit museum toch nog interessant, vooral vanwege de grote dinocollectie. In een grote zaal vind je het skelet van een Brachiosaurs van maar liefst dertien meter lang.

- Robert Visscher, eindredacteur en redacteur Techniek -

—

Thermenmuseum (Heerlen)

Misschien wist je al dat er tweeduizend jaar geleden Romeinen in Nederland zaten, maar wist je ook dat ze een groot badhuis bouwden in het moderne Heerlen? In het Thermenmuseum loop je langs en over de archeologische resten heen en zie je hoe er tweeduizend jaar geleden gebadderd werd. Het was een groot complex met warm- en koudwaterbaden en zelfs een sauna. Het museum gebruikt de nieuwste technieken om de oude resten te laten ‘leven’, maar voor Romeins badderen heb ik nog een tip. Laten we eerlijk zijn, in Nederland is het niet iedere dag mooi weer. Kijk op een regenachtige dag naar de serie Thermae Romae Novae op Netflix over een tijdreizende (jawel) Romeinse badhuisarchitect. Daar leer je nog meer over het leven in een Romeins badhuis en zo kan je de archeologische opgraving nog meer in context plaatsen – en vergelijken met de Japanse badcultuur.

- Patricia Kret, Faces of Science -

—

Musee Quai Branly (Frankrijk)

Parijs staat bekend om mooie musea zoals het Louvre en het Centre Pompidou, maar de show wordt op dit gebied gestolen door het veel minder bekende Musee Quai Branly dat in 2006 de deuren opende. In dit museum van volkenkunde vind je schitterende collecties van kunst uit Oceanie, Afrika en Amerika. Het meest in het oog springen de maskers uit Oceanië. Ze zijn rijk versierd en werden gebruikt voor allerlei ceremonies. Soms zijn ze ook gemaakt van opmerkelijke materialen. Je vindt in dit museum bijvoorbeeld een masker uit Guinea dat bestaat uit aluminium platen en spiegels. Het werd gebruikt bij inwijdingsrituelen. Ook het gebouw zelf is overigens het bekijken waard. De gevel is helemaal begroeid met planten. Het museum heeft prachtige kunst, maar zonder controverse is het niet. Een deel van de collectie ligt onder vuur, omdat Frankrijk pronkt met kunstschatten die eigenlijk andere landen toebehoren en volgens critici teruggeven zou moeten worden.

- Robert Visscher, eindredacteur en redacteur Techniek -

—

Energy Junkies (Amsterdam)

We moeten het er toch over hebben: kies je dit jaar voor een vliegvakantie? Misschien wel, maar wat kan je er aan doen? We weten allemaal wel dat er een klimaatcrisis is, maar we zijn zo gewend dat alles beschikbaar en bereikbaar is. Een snelle magnetronmaaltijd, een serie bingen op Netflix… We zijn zelfs verslaafd – verslaafd aan de energie die nodig is om onze levensstijl in stand te houden, ook al weten we dat dit gevolgen heeft voor het klimaat.

De oplossing? Afkicken! Hoe dat kan, zie je op de tentoonstelling Energy Junkies in De Studio van NEMO. Je maak er keuzes voor de toekomst. Hoe zou jij de energieverslaving omvormen tot een gezonde gewoonte? Stel je eigen CO2-dieet samen, kies oplossingen uit de klimaatapotheek en droom mee over een wereld waar we genezen zijn van onze energieverslaving.

- Leon Heuts, hoofdredacteur -

—

Ook nog leuke tips voor een wetenschappelijk getinte activiteit deze zomer? Deel ‘m hieronder!