Wel of geen dialyse?

De keuze voor ouderen om wel of niet te starten met dialyse is lastig. “We weten dat mensen die in een verpleeghuis wonen of dement zijn op het moment dat ze met dialyse starten, het vaak slecht doen omdat ze niet meer voor zichzelf kunnen zorgen”, zegt Van Buren. “Maar we hebben geen zicht op alle factoren die ervoor zorgen dat de ene patiënt het beter doet dan de andere. Daarom starten we na de zomer met een nieuw onderzoek om dat in kaart te brengen. Op basis van de resultaten kunnen we toekomstige patiënten beter adviseren over het al dan niet starten met dialyse.” Van Buren leidt dit project, dat DIALOGICA heet (DIALysis or not: Outcomes in older kidney patients with GeriatriC Assessment), samen met Alferso Abrahams, internist-nefroloog in het UMC Utrecht. Het project gaat in minimaal dertig ziekenhuizen vijftienhonderd patiënten van 70 jaar en ouder volgen, met een nierfunctie van vijftien procent of minder.

Kwaliteit van leven

Dialyse is niet de enige optie voor ouderen met nierfalen. Ze kunnen ook kiezen voor conservatieve therapie. “Dat is een ondersteunende behandeling, zonder dialyse of transplantatie”, legt Van Buren uit. “Het doel is om de achteruitgang van de nierfunctie en de ziektelast zo veel mogelijk te beperken door bijvoorbeeld hoge bloeddruk en diabetes onder controle te houden. Ook worden symptomen van nierfalen zo goed mogelijk behandeld, zoals jeuk, slechte eetlust, vochtophoping en spierkrampen.” Conservatieve therapie is minder belastend voor patiënten dan dialyse, ze hoeven bijvoorbeeld veel minder vaak naar het ziekenhuis. Ook is het veel goedkoper.

Van Buren en haar collega’s gaan kijken naar het verschil in kwaliteit van leven tussen ouderen die kiezen voor dialyse of voor conservatieve therapie. “Dat is eerder nog niet onderzocht. Ook uniek aan deze studie is dat we de patiënten gaan volgen vanaf het moment dat ze de keuze moeten gaan maken. Eerdere studies keken alleen naar patiënten die al aan de dialyse waren en naar het sterftecijfer.”

Aan de hand van dit onderzoek hoopt Van Buren dat er betere voorspellingen kunnen worden gedaan over welke oudere persoon baat heeft bij dialyse en welke niet. “Op dit moment worden patiënten al goed begeleid in het keuzeproces, maar er is veel variatie tussen ziekenhuizen in welke keuzes er uiteindelijk gemaakt worden. Ik hoop dat de uitkomst van ons onderzoek het keuzeproces verbetert voor de individuele patiënt en dat we zo de kwaliteit van leven van ouderen kunnen verhogen.”