Stel je voor: je hoort bij een club en je lidmaatschap van die club betekent echt alles voor je. Dat lidmaatschap is zo belangrijk dat jij jezelf altijd meteen voorstelt als een lid van die club. Nu komt er op een dag een man naar je toe en die zegt: ja, jij bent lid van die club, maar dat is niet meer belangrijk. Dat lidmaatschap, daar kun jij niet meer op baseren wie jij bent. Die man, dat was Paulus.
Voetbalclub
Ik heb in mijn afgelopen blogs al het een en ander verteld over Paulus en over filosofie, maar nu wil ik wat schrijven over wat Paulus de filosofen leert. Op het eerste gezicht lijkt hij een verschrikkelijke man. Hij zegt dat je lidmaatschap van een club niet meer belangrijk is. Wie is hij om je te vertellen dat je niet meer om je favoriete voetbalclub mag geven en dat je jezelf niet meer mag zien als Feyenoord-fan? Wat is daar nou mis mee? Het antwoord daarop is: alles.
Lidmaatschap
Het gaat Paulus niet om de voetbalclub (of: wat in Paulus’ eigen tijd speelde; om Romein zijn), maar om het belang dat eraan gehecht wordt. Of je nu fervent voetbalsupporter bent of lid van een politieke partij of terroristische organisatie, er is filosofisch gezien geen verschil. De lidmaatschappen zijn hetzelfde, het gaat er alleen om hoe je dat lidmaatschap beleeft. Baseer je je eigen identiteit volledig op dat lidmaatschap of is er meer in het leven?
Radicaal standpunt
Dit is de centrale reden dat filosofen Paulus lezen. Paulus heeft een radicaal standpunt waarin hij zegt dat geen enkel mens samenvalt met zijn eigen lidmaatschappen of rollen in het leven. Elke mens is meer dan alleen een geslacht, leeftijd, beroep, deel van een gezin, deel van een land, deel van een vriendengroep. Elk mens heeft een kern die je niet kunt definiëren. Ik kan je een hele lijst met mijn eigenschappen geven, mijn biografie aan je vertellen en elk detail van mijn bestaan met je delen, maar nog zul je mij nooit volledig kennen. Dit is de menselijke toestand die Paulus blootlegt en die voor de filosofen interessant is.
In mijn volgende blog zal ik dit probleem verder trekken naar het probleem van de politiek.