Veiliger rijden dankzij rijsimulator

Hard raast hij op de bocht af. Op het laatste moment drukt hij het rempedaal in en gooit het stuur om. Te laat. De auto vliegt de bocht uit, mist op een haar na een boom en belandt in het water. In het echt zou dit een levensgevaarlijke situatie opleveren. Maar het is niet echt. De bestuurder rijdt in een simulator.

“We hadden expres de simulator ingesteld op weinig bandengrip, zonder dat de bestuurder het doorhad. Daarna stapte hij opnieuw in de rijsimulator. Dit keer was er normale bandengrip, zonder dat hij het wist. Daarna reed hij veel voorzichtiger”, zegt Stefan de Groot, die onlangs bij de TU Delft promoveerde op onderzoek naar rijsimulatoren.

Roekeloos

De Groot deed de test bij zestig proefpersonen. Hij ontdekte dat de groep die trainde met weinig bandengrip, de volgende keer rustiger reed en niet zo vaak uit de bocht vloog als de groep met normale bandengrip. Dat is een interessant resultaat. Uit eerder wetenschappelijk onderzoek bleek dat speciale cursussen op gladde wegen voor onervaren automobilisten een negatief effect hebben. De bestuurders krijgen daardoor namelijk meer zelfvertrouwen en gaan roekelozer rijden. Dat is niet het geval in een simulator omdat ze niet werd verteld met minder bandengrip te rijden.

Het is volgens De Groot een van de vele voorbeelden, waaruit blijkt dat rijsimulatoren de verkeersveiligheid kunnen verbeteren. Het kan een goede aanvulling zijn op rijlessen volgens De Groot. “Verschillende mensen kunnen dezelfde lessen krijgen om hun rijgedrag te verbeteren. In een rijsimulator hebben we volledige controle over de omgeving. Daardoor kan je speciale onderdelen oefenen en zien wat je verbetert. En wie op het platteland lest, kan ook leren in de stad te rijden.”

Toch worden rijsimulatoren nog niet massaal gebruikt. “Zeven jaar geleden waren ze in opkomst en leek het booming, met name bij rijscholen, maar uiteindelijk heeft het geen grote vlucht genomen. Rijsimulatoren worden weliswaar steeds goedkoper, maar ze zijn nog altijd ongeveer net zo duur als een auto. Veel rijscholen zijn eenmanszaken en hebben daar gewoon het geld niet voor.”

Piepende banden

De onderzoeker keek ook naar betaalbare verbeteringen van simulatoren, die de rijervaring realistischer maken. Zoals een aanspannende riem. Wanneer de bestuurder op de rem trapt, zorgt een elektromotortje ervoor dat de riem strakker zit. “Door de kracht op de borst voel je hoe hard je remt. Dat heeft zeker een effect in de goede richting, maar meer onderzoek is nodig om te bepalen hoe realistischer en veiliger het rijden daardoor precies wordt. Datzelfde geldt voor het geluid van piepende banden bij het optrekken, in de bocht of afremmen. En een zitting die trilt wanneer iemand niet in de rijstrook blijft.”