Naar de content

"Van laat eten word je dik"

Wikimedia Commons via CC BY 2.0

Van lezen bij te weinig licht krijg je slechte ogen en je moet twee liter water per dag drinken. We hebben het allemaal wel eens gehoord, maar klopt het ook? Kennislink dook in de wereld van de medische mythes en zocht het uit. Dit keer een verhaal voor de aankomende (f)ee(s)tdagen: ‘van laat eten word je dik’.

13 december 2013

Tijdens de kerstdagen kan het nog weleens laat worden en dan kan het zo maar gebeuren dat het hoofdgerecht pas om tien uur op tafel verschijnt. Een probleem voor je gewicht, want van de calorieën die je na acht uur ‘s avonds eet word je dikker. Onzin of niet?

Ja, het is onzin dat je van de calorieën die je na achten eet dikker wordt, dan van calorieën die je om drie uur ‘s middags eet. Maar structureel eten, vlak voordat je naar bed gaat, is wel degelijk gevaarlijk voor je gewicht.

Eten volgens je biologische klok

“Iedereen heeft een biologisch ritme met betrekking tot eetlust, aangestuurd door je hormonen”, legt hoogleraar Voeding en Gezondheid, en auteur van het boek ‘Tegenwicht – feiten en fabels over overgewicht’, Jaap Seidell uit. “Die hormonen zorgen dat je eetlust krijgt op bepaalde momenten. Het is niet toevallig dat mensen ‘s ochtends ontbijten, ‘s middags lunchen en ‘s avonds eten.”

Eten volgens je biologische klok is het beste voor je. “Als je daarvan afwijkt, zoals bijvoorbeeld gebeurt als je een jetlag hebt of in ploegendienst werkt, lopen je ‘spijsverteringsklokken’ niet meer samen met je ‘eetklokken’.” Iemand die in ploegendienst werkt, moet ineens om 6 uur ‘s avonds ontbijten en om 7 uur ‘s ochtends een bord pasta eten.

“Daar raakt een lichaam gestresst van en we zien dan ook dat deze mensen aankomen. Dat komt omdat ze meer gaan eten dan ze normaal zouden doen. Ze eten zowel op tijdstippen dat hun hormonen zeggen dat ze dat moeten doen, als op tijdstippen die handig zijn, zoals vlak voor het werk”, vertelt Seidell.

Maar dat zijn extreme gevallen. “Een beetje laat eten, zoals een Spanjaard die om elf uur ‘s avonds nog wat tapas eet, zorgt niet voor zulke erge verschuivingen.” Bovendien gaat een Spanjaard over het algemeen ook later slapen, dus hij is nog in beweging voordat hij het bed in duikt. Seidell: “Je eet tenslotte ook om taken uit te kunnen voeren, het is dus verstandig om te eten als je die energie nog nodig hebt.”

Eten en slaap

In 2011 concludeerde een groep wetenschappers dat ‘s avonds eten wel degelijk leidt tot gewichtstoename. In het tijdschrift Obesity schreven ze dat hun resultaten aantonen dat de calorieën die je na acht uur eet het risico op obesitas vergroten, onafhankelijk van het tijdstip dat je gaat slapen en de hoeveelheid uren die je slaapt.

Maakt een late snack je dikker dan eentje middenop de dag?

Wikimedia Commons

Het bericht werd op aardig wat Amerikaanse sites overgenomen. Maar, zegt Remco Havermans, wetenschapper aan Maastricht University, op dat onderzoek is nogal wat aan te merken. Havermans onderzoekt zelf de psychologie van eetgedrag.

“De studie laat alleen wat correlaties zien. Bijvoorbeeld dat wie langer wakker is na 8 uur, meer eet. Dat vind ik nogal wiedes. Je kunt immers niet eten wanneer je slaapt. Daarnaast vonden de wetenschappers dat wie meer eet na 8 uur, een hoger BMI heeft. Ook dat ligt voor de hand: hoe meer calorieën je eet, hoe dikker je bent.”

Op voorwaarde dat iedereen evenveel beweegt, want dat vermelden de onderzoekers niet. Net als dat ze niet noemen wat het gewicht van de deelnemers bij aanvang was, en of mensen met eetstoornissen uitgesloten werden van deelname. Havermans: “De auteurs kunnen hooguit stellen dat laat eten samenhangt met een hoger BMI, maar niet dat laat eten een hoger BMI veroorzaakt.” Er is dus sprake van een correlatie, maar niet noodzakelijkerwijs een causaal verband.

Voedingswetenschapper Seidell raadt mensen niet aan om vlak voordat ze naar bed gaan veel te gaan eten als ze dat niet gewend zijn. “Dat is niet bevorderlijk voor je gewicht en je energieregulaties. Om negen uur in plaats van om zes uur eten, maakt niet veel uit. Maar structureel tegen je bioritmes in eten is niet verstandig.”

Waar of niet waar?

Van lezen bij te weinig licht krijg je slechte ogen en van ’s avonds laat eten word je dik. We hebben het allemaal wel eens gehoord, maar klopt het ook? NEMO Kennislink dook in de wereld van de medische mythes en zocht het uit.
Twee silhouetten van mannen met vraagtekens op hun hoofd.
Pixabay, geralt via CC0

'Van laat eten word je dik'

'Eating after eight, will make you put on weight' is een veelgehoorde Engelse uitspraak. 's Avonds laat op de bank eten zou je dikker maken dan wanneer je om zes uur je avondmaal nuttigt. Waar? Of maakt het niets uit? Lees het op NEMO Kennislink.

Flickriver, chooyutshing via CC BY-NC-SA 2.0

'Van chocolade krijg je puistjes'

Als je vanavond bij de televisie een chocoladereep weg snoept, kun je er donder op zeggen dat je morgenochtend wakker wordt met een hoofd vol puistjes. Chocolade en ander vet voedsel zijn namelijk belangrijke veroorzakers van acne. Waar of een hardnekkige mythe? Lees het op NEMO Kennislink.

Een stapel chocoladeblokjes in wit, melk en puur gemixt door elkaar op een witte achtergrond.
Wikimedia Commons, André Karwath via CC BY-SA 2.5

'Scheren maakt haren dik'

Pas maar op! Eenmaal begonnen met scheren moet je het goed bijhouden, want die blonde haartjes die je er nu afhaalt, komen sneller en dikker terug. Waar of complete onzin? Lees het op NEMO Kennislink.

Wikimedia Commons, Johan via CC BY-SA 3.0

'Lezen bij weinig licht is slecht voor je ogen'

Mensen die graag lezen, hebben het waarschijnlijk maar al te vaak gehoord: er moet een lampje aan, want zo verpest je je ogen. Volgende keer toch maar liever lezen bij voldoende licht of is dat nergens voor nodig? Lees het op NEMO Kennislink.

Wikimedia Commons, Marcus Quigmire via CC BY-SA 2.0

'Drink 2 liter water per dag'

Een typische mythe die bijna iedereen gelooft. Vraag iemand of hij wel genoeg water drinkt en het antwoord is nee. Maar is het eigenlijk wel nodig om 2 liter water per dag te drinken? En waar komt dat idee vandaan? Lees het op NEMO Kennislink.

Flickr, Joost Nelissen via CC BY-NC 2.0

'Warm aankleden, anders word je ziek'

In de winter naar buiten voor een lekkere wandeling? Prima, maar dan kun je niet zonder sjaal, muts en handschoenen; anders word je ziek. Een reactie van overbezorgde ouders of zit hier een kern van waarheid in? Lees het op NEMO Kennislink.

Een baby met een kleurrijke muts en sjaal.
Wikimedia Commons, Andrew Vargas via CC BY 2.0
Bronnen
ReactiesReageer