Iedereen heeft weleens blaren op zijn voeten – bijvoorbeeld door nieuwe schoenen – of handen. Dit wordt veroorzaakt door de wrijving tussen de huid en een ander medium. Noor Veijgen (Universiteit Twente) heeft een nieuw apparaat en een methode ontwikkeld die veel beter in kaart brengen waar deze huidwrijving door wordt veroorzaakt. Dit moet uiteindelijk leiden tot producten die geen blaren meer veroorzaken.
Bij vrijwel alles wat we doen, komt de huid in aanraking met wat anders. Bijvoorbeeld tijdens het vasthouden van een glas, lopen en zelfs als we gewoon kleren dragen. “Maar wat nu precies allemaal een rol speelt bij huidwrijving was nog onduidelijk. Het was grotendeels nog een black box”, zegt Noor Veijgen. Ze promoveerde onlangs aan de Universiteit Twente bij de vakgroep Oppervlaktetechnologie en Tribologie.
De invloed van huidwrijving is daarom een nachtmerrie voor productontwikkelaars. “Bij de ontwikkeling van een nieuw product, bijvoorbeeld wandelsokken, laten ze twintig proefpersonen het ding testen. Maar de ervaringen van die twintig mensen zijn natuurlijk niet hetzelfde als die van anderen. Het is vreemd dat op basis daarvan keuzes worden gemaakt.”
Tribometer
Veijgen ontwikkelde een zogenaamde tribometer. Dat is een klein apparaat (106×69×39 millimeter) waarmee de wrijving van een product op de huid wordt getest.
“Deze RevoltST geeft de wrijvingswaarde weer. Bijvoorbeeld van een badkamertegel. Je wilt niet dat iemand daarover uitglijdt. In de RevoltSt wordt een stukje materiaal, bijvoorbeeld van de tegel, geplaatst. Vervolgens wordt het wieltje aan de onderkant van het apparaat op de huid geduwd. Krachtsensoren meten dan hoeveel weerstand het wieltje ondervindt en tonen de weerstandswaarde.”
Die waarde wordt gekoppeld aan een informatielijst die Veijgen opstelde. De lijst bevat gegevens die van belang zijn bij de huidwrijving. Zoals de leeftijd, geslacht en droogte van de huid van de gebruiker. “De wrijving is bij mannen bijvoorbeeld lager dan bij vrouwen, waarschijnlijk omdat hun huid droger is. Daarnaast is er een sterke invloed van leeftijd. We hebben onder onze proefpersonen gevonden dat de wrijving toeneemt naarmate je ouder wordt, maar dit moet nog verder onderzocht worden. Er wordt ook gekeken naar de temperatuur en het huidgebied dat wordt getest, omdat al deze factoren een rol spelen.”
Doorligplekken beperken
De RevoltST en de informatielijst geven samen aan hoe de huidwrijving is tussen een product en een persoon. Het laat bijvoorbeeld zien hoe goed de grip is en of er niet juist te veel wrijving is, waardoor blaren kunnen ontstaan; maar ook of truien kriebelen. Dat is allemaal zeer waardevolle informatie voor productontwikkelaars.
“Neem het maken van een nieuw tennisracket. Een productontwikkelaar kan bijvoorbeeld speciale handvaten testen op de ideale wrijving voor mannen en vrouwen, jongeren en ouderen. Net zoals er nu al zalfjes bestaan voor mensen met een droge of normale huid.”
Er is al veel interesse in het onderzoek van Veijgen. “De cosmetische industrie kan de RevoltST gebruiken om in de winkel te testen of mensen een droge huid hebben. Dan kunnen ze crème a of b aanraden. Er is ook interesse om doorligplekken te verminderen. Wat voor materialen voor het matras en linnen kan je daarvoor het beste gebruiken? Mijn apparaat en methode kan daarvoor gebruikt worden. Ik heb me voornamelijk met fundamenteel onderzoek bezig gehouden naar huidwrijving en in kaart willen brengen welke variabelen van invloed zijn op huidwrijving. Maar mijn apparaat en methode zijn ook heel goed bruikbaar in het bedrijfsleven. Ik hoop dat het wordt toegepast om nieuwe producten te ontwikkelen en de overlast van huidwrijving te beperken.”