Terug in Ghana voor onderzoek!

‘εte sεn?’ (ayte-sain, hoe gaat het?)
‘Me ho yε!’ (Meh-huh-yay, het gaat goed!)
Ik ben terug in Ghana waar ik de groeten in Twi weer om me heen hoor.

19 november 2014

Deze keer ben ik hier voor een kort bezoek van anderhalve week, met twee doelen. Het eerste doel is deze stapel vragenlijsten (zie foto) dubbelchecken en digitaliseren zodat we ze goed kunnen opslaan en er altijd bij kunnen tijdens de analyses.

Korle Bu
Dat is het saaiere deel. Veel leuker vind ik het bijwonen van het onderzoek dat we in het grote academische ziekenhuis Korle Bu opgezet hebben samen met een aantal gynaecologen. Dit onderzoek gaat over hevig bloedverlies na de bevalling, wat we in Nederland fluxus noemen. Fluxus is gevaarlijk omdat vrouwen in slechts een paar minuten veel bloed kunnen verliezen. Dit komt omdat de baarmoeder tijdens de zwangerschap ongelooflijk goed doorbloed wordt om het kind via de placenta van voldoende zuurstof en voedingsstoffen te voorzien.

Voorkomen
Met een vast aantal stappen kunnen we fluxus goed voorkomen: Een medicijn geven om de baarmoeder goed samen te laten trekken, zorgen dat de placenta er vlot uit komt (de nageboorte), en twee uur na de bevalling elk kwartier checken of de baarmoeder goed is samengebald door op de buik te voelen. Dit hoort allemaal te worden uitgevoerd door een skilled birth attendant, oftewel een gekwalificeerde verloskundige, verpleegkundige of arts. Hier is in Ghana, net zoals in veel andere ontwikkelingslanden, een groot tekort aan. Daarom is een aantal van deze handelingen overgeheveld naar community health workers of worden vrouwen zelf getraind om het te doen.

Veilig
We bestuderen of het net zo veilig is om de laatste stap door de moeder zelf uit te laten voeren, als wanneer een verloskundige dit doet. Verloskundigen hebben hier namelijk vaak geen tijd voor en leren het de vrouwen aan, maar of dit even veilig is weten we pas na dit onderzoek. We proberen de vraag te beantwoorden door middel van een randomised controlled trial, een onderzoek waarbij je deelnemers willekeurig een van de twee behandelingen toewijst (verloskundige die het checkt of de vrouw die het zelf checkt na een training hiervoor gehad te hebben), zodat je daarna de uitkomst kunt vergelijken. Dit onderzoek is in april opgezet door Tessa, een inmiddels afgestudeerd arts die ik tijdens haar wetenschapsstage begeleidde.

Verloskamer
Dus stond ik afgelopen dinsdag na anderhalf jaar onderzoek weer voor het eerst op een verloskamer. De laatste keer was tijdens mijn gynaecologie co-schap in Nederland. Ik realiseerde me ineens dat ik nog geen bevallingen in Ghana had bijgewoond. Mijn eerdere onderzoek vond namelijk plaats in de polikliniek en ik verder heb ik alleen een keer geassisteerd bij een keizersnede als co-assistent op een vrije middag tijdens het onderzoek in Ghana.

Warmer, plakkeriger, geuriger
Wat een ervaring! Het is warmer, plakkeriger, geuriger (chloor, en ‘bevallingsgeur’), chaotischer, en bovendien had deze patiënte hevig bloedverlies waardoor de arts-assistent erbij moest komen. Gelukkig liep het allemaal goed af, maar het was een goede herinnering aan het belang van goede zorg en waarom vrouwen in deze landen bij voorkeur in het ziekenhuis moeten bevallen. In Nederland kun je meestal in 10-20 minuten in het ziekenhuis zijn, maar deze vrouw woonde meer dan 45 minuten ver weg, en dan was het mogelijk te laat geweest.

Birth is a dream
Wat je misschien is opgevallen in deze blog, is dat er geen foto’s op staan met zwangere vrouwen. Dit is omdat ik het onbeleefd vind om foto’s van vrouwen te maken als ik het niet eerst kan vragen, of tijdens de bevalling. Paolo Patruno is een Italiaanse fotograaf die dat wel heeft gedaan voor het _Birth is a Dream_-project, en op deze website staan zijn prachtige foto’s genomen in Malawi, Ethiopië, Oeganda, en andere Afrikaanse landen. Let wel, dit zijn ‘echte’ foto’s van ‘echte bevallingen’ – dus als je niet zo van bloed houdt moet je sommige foto’s misschien overslaan (in dat geval zijn de ‘mother portaits’ een veilige keuze).

BIRTH is a DREAM – KABALE HEALTH FACILITY – Kabale, Uganda. 2012
Paolo Patruno

Ik ben erg benieuwd hoe jullie naar deze foto’s kijken, en welke reacties en vragen het oproept!

P.S. wat ik nog helemaal niet geblogd had door de drukte van de afgelopen periode, is dat er NOG iets tofs is gebeurd. Tijdens de internationale conferentie van de International Society of the Study of Hypertension in Pregnancy in New Orleans eind oktober mocht ik samen met een collega een presentatie geven. Een hele eer, meer informatie is hier te vinden.

Reageer