Stage lopen in Ghana

(Niet) cool om Afrikaans te zijn

Ama groeide op in Nederland en raakte rond haar vijftiende steeds meer geïnteresseerd in haar Ghanese achtergrond. Ze voelde het verlangen om haar worstelingen als donker meisje van Ghanese afkomst te delen met andere jongeren met Afrikaanse roots. Ama kende echter bijna geen mensen met wie zij zich kon identificeren. In die tijd was het volgens Ama niet ‘cool’ om Afrikaans te zijn; jongeren deden liever alsof ze niet Afrikaans waren. Het was gebruikelijk om negatieve opmerkingen over Afrika te horen of zelfs uitgescholden te worden vanwege je komaf. Naar eigen zeggen begon de zoektocht naar haar roots in haar tienerjaren:

‘’Je bent altijd wel bezig met jezelf zoeken enzo maar toen begon ik echt… Waar kom ik nou vandaan? Ik heb altijd al van Ghana gehouden, geloof me. Kijk, toen ik in groep 8 was deed ik spreekbeurten maar dat is een beetje oppervlakkig. I just want to get to know the culture.’’

Ama’s interesse versterkte door de populariteit van de Azonto: een dans en- muziek genre dat in Ghana ontstaan zou zijn. De dans bevat bewegingen die alledaagse activiteiten imiteren, zoals strijken en autorijden.

Voor Ama vertegenwoordigde Azonto Ghana: het land dat zij zou graag beter wilde leren kennen. Azonto werd een wereldwijde hype in 2014 en maakte het volgens Ama ‘cool’ om Ghanees/Afrikaans te zijn. Ama’s interesse in Ghana uitte zich in het dragen van Afrikaans geïnspireerde kleding, het luisteren naar Afrobeats en het maken van persoonlijke connecties met Ghanezen.

In Ghana wonen

Na haar vierde familietripje naar Ghana begon Ama met het idee te spelen om (tijdelijk) in Ghana te wonen. Hoewel Ama voelt dat zij ‘anders’ is dan Ghanezen in Ghana weerhoudt dit haar niet. Zo is Ama in totaal niet meer dan twaalf weken in haar leven in Ghana geweest en spreekt zij de meest gesproken taal in Ghana (Twi) niet. ‘’Ik heb normen en waarden van hier [Nederland]. Natuurlijk heb ik dingen meegekregen van thuis but how much of a country can your parents give to you?’’ Door in Ghana te verblijven hoopte ze eindelijk de taal te leren en nog meer kennis op te doen over het land.

Nadat Ama haar studie rechten afrondde werd deze droom realiteit: ze mocht zes maanden lang stage lopen bij de Nederlandse ambassade in Accra (de hoofdstad van Ghana)! Wat Ama zo aansprak aan de stage is de nauwe samenwerking tussen Ghana en Nederland. ‘’Ik ga naar Ghana toe maar werk toch wel met iets van Nederland. Dus die combinatie [van Ghana en Nederland] is amazing. This is what I’ve been looking for.’’

Daarnaast wilde Ama Ghana op een ‘professionele manier’ leren kennen. Niet alleen door werkervaring op te doen in het land maar ook door haar netwerk op te bouwen. In de toekomst wilt Ama de master Internationaal Recht volgen, en ziet zij zichzelf voor een internationale organisatie werken en een internationaal leven leiden. Het liefst met veel reizen tussen Nederland en Ghana. Ama ziet haar stage als een perfecte voorbereiding hierop!

Van alle landen die Ama had kunnen kiezen om stage te lopen werd het Ghana. Misschien niet heel verrassend als je Ama’s verhaal kent. Al jaren voelt Ama namelijk de drang om terug te gaan naar ‘haar roots’; voor haar is dit een essentieel onderdeel van de persoonlijke zoektocht naar zichzelf. Twee vliegen in één klap dus!

Ama’s verhaal: op weg naar stage

Het ontrafelen van Ghana, de Trotro-avonturen

‘Ashaiman, Ashaiman!!!’, schreeuwt een man die half uit een mini-busje hangt dat over een zanderige en hobbelige weg scheurt. Ik kijk naar mijn tante. Verward maar bescheiden want ik wil begrijpen hoe het openbaar vervoer in Ghana werkt. Ik vraag mijn tante of we deze bus moeten nemen. Ze knikt. Mijn vader vertelde me altijd: ‘als je naar Rome gaat, doe dan wat de Romeinen doen’, dus dat is precies waar ik naar streef. Ik wil onopgemerkt integreren als een volledige Ghana nni (Ghanees). Niet opvallen als ‘het meisje from abrokiyere ’ (uit het buitenland), maar één van hen zijn! ‘You got this’, probeer ik mezelf te vertellen. ‘Ze merken niet op dat je niet hier vandaan komt, no wahala (no big deal).’

Het minibusje stopt een paar meter van ons vandaan. Vol trots en met goede moed loop ik richting de trotro, niet wetend wat ik moet zeggen of doen. Terwijl ik het mini-busje nader, vraagt de ‘mate’ (de helper van de chauffeur) iets aan me in het Twi. Of misschien noemt hij de naam van een busstop en heb ik het niet op tijd door. Is de mate eigenlijk wel tegen me aan het praten? Hoe dan ook, ik staar gedesoriënteerd en verward naar hem, niet in staat om meer dan een zachte ‘uhh… uhh’ eruit te krijgen. Mijn plan om zo onopvallend mogelijk te zijn lijkt al te mislukken en ik begin te twijfelen of ik hier ooit aan ga wennen. Of ik ooit te weten kom hoe alles werkt. Of ik ooit in staat ben om in mijn eentje met de trotro te reizen. Ik kijk snel naar mijn tante. Mijn ogen lijken op die van een verwarde kleuter die net iets gebroken heeft en niet weet wat te doen. Ze grinnikt en schud haar hoofd terwijl ze gebaart dat ik in moet stappen.

Ik ga op de middelste stoel zitten en houdt mijn ogen gericht op mijn tante aangezien ik niet verdwaald wil raken onderweg. Ik verwacht dat iedereen in de bus naar me kijkt met een blik van ‘see this girl from Europe oo, simple bus she cannot take!’ Maar niemand lijkt me aandacht te schenken. Ik kijk uit het raam, enigszins blij en opgelucht dat niemand mij heeft ontmaskerd. Een kleine glimlach verschijnt op mijn gezicht. Ik realiseer me dat het helemaal niet moeilijk is om de trotro te pakken. Ik realiseer me dat mijn ‘anders zijn’ ook gepaard gaat met de kunst van het overdrijven. Elk land heeft zijn eigen systeem, bedenk ik me. Ik zou het zeker onder de knie krijgen. Het proces van het ontrafelen van Ghana nni is begonnen. Yen koo (let’s go)!!!

Wil je meer weten over Ama’s reis met de trotro? Bekijk dan deze video:

Om de identiteit van mijn deelnemer te verbergen heb ik niet haar echte naam gebruikt in deze blog