Naar de content

Selectie: Relevante artikelen over de coronacrisis

Laatste update: Vrijdag 8 mei

Pete Linforth, vrijgegeven in het publieke domein via Pixabay

NEMO Kennislink volgt het nieuws omtrent de Covid-19-uitbraak op de voet. Wereldwijd verschijnen er iedere dag nieuwe relevante artikelen die berusten op goede wetenschappelijke bronnen. We zetten de meest interessante artikelen hier voor je op een rijtje.

15 maart 2020
Update gestaakt

Dit overzicht van interessante artikelen over corona wordt niet langer meer bijgehouden. Liever steken we deze moeite in het schrijven voor ons eigen Corona-thema.

—-

The Coronavirus Is Rewriting Our Imaginations

The New Yorker – 1 mei (Engels)

Sciencefictionschrijver Kim Stanley Robinson beschrijft in dit verhalende stuk voor The New Yorker hoe zelfs hij, een sciencefictionauteur, geschokt was over hoe het leven op aarde in korte tijd zo drastisch is veranderd. “Sciencefiction is the realism of our time”, schrijft hij. Het is duidelijk dat we ons momenteel in een belangrijk moment in de geschiedenis bevinden en dat deze tijd niet snel vergeten zal worden. Hoe we nu als mensheid reageren, zal grote invloed hebben op het leven in de toekomst. Robinson kijkt met een kritische blik naar de manier waarop we als mensen de afgelopen jaren met onze leefomgeving zijn omgegaan. Doordat we een crisis als deze nu zelf meemaken, wordt het makkelijker om voor te stellen dat er in de toekomst ook andere rampscenario’s zullen plaatsvinden, stelt hij. Een prachtig geschreven stuk dat aanzet tot nadenken over onze manier van leven op aarde.

—-

US germ warfare research leads to new early Covid-19 test

The Guardian – 1 mei (Engels)

Wetenschappers van het Amerikaanse leger hebben een nieuwe diagnostische Covid-19-test ontworpen die een stuk gevoeliger is dan de huidige testen. De nieuwe test kan door het detecteren van een specifieke immuunrespons in het bloed waarschijnlijk al vanaf 24 uur na infectie zien of iemand het virus bij zich draagt. Dat is vier dagen eerder dan de huidige testen en als het goed is nog voordat iemand besmettelijk is voor anderen. The Guardian legt in dit stuk uit hoe de nieuwe test werkt en wat de voor- en nadelen ervan kunnen zijn.

—-

Waarom krijg je stress van thuiszitten?

Universiteit van Nederland – 28 april

&feature=youtu.be

In deze video vertelt hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder over wat thuiszitten tijdens de coronacrisis doet met onze hersenen. Met een modelbrein in zijn hand laat hij vanuit zijn huiskamer zien hoe thuiszitten in deze crisistijd ons een gespannen of angstig gevoel kan geven. Ook legt hij uit hoe bewegen, afleiding en muziek kunnen helpen om ons stressniveau te verlagen.

—-

Na drie weken intensive care nog eenentwintig weken revalideren

NRC – 27 april

Coronapatiënten die op de intensive care hebben gelegen gaan na hun ontslag nog een zware hersteltijd tegemoet. De IC-patiënten zijn fysiek verzwakt en hebben vaak blijvend beschadigde longen, waardoor ze ook in het vervolg gevoeliger zullen zijn voor infecties. Ook hebben veel mensen psychische klachten. In deze reportage legt NRC uit wat een verblijf op de IC met iemands fysieke en mentale gezondheid kan doen.

—-

Waarom nu wel een app maar geen vaccin tegen corona?

Bij Nader Inzien – 23 april

Het lijkt erop dat er binnenkort al een corona-app is, maar dat we op een vaccin nog wel even moeten wachten. Dat komt met name door het uitgebreide test-proces dat aan het invoeren van een nieuw vaccin voorafgaat. Het lanceren van een corona-app is echter ook niet zonder risico’s. De auteur van dit artikel legt uit dat een niet goed werkende app niet per definitie minder gevaarlijk is dan een niet goed werkend vaccin. Ook een app kan grote schade aanrichten en indirect leiden tot meer sterfgevallen.

—-

Dankzij de intelligente lockdown ademen we schonere lucht in

Trouw – 19 april

Door het stilgevallen verkeer is de lucht die we nu inademen een stuk minder vervuild dan bijvoorbeeld een jaar geleden. Dat blijkt uit gegevens van het European Environment Agency. De verschillen zijn echter niet overal in Nederland merkbaar en het coronavirus is ook niet de enige oorzaak voor de schonere lucht. Dit artikel van Trouw legt uit hoe dat komt.

—-

Hoe gaan we de pandemiepuzzel oplossen?

De Volkskrant – 14 april

Het beteugelen van de pandemie is een enorme puzzel. Dit interactieve model van de Volkskrant laat zien hoe de verspreiding van een nieuwe infectieziekte zoals Covid-19 verloopt. Je ziet hoe snel een virus zich onder mensen kan verspreiden in verschillende fasen van een uitbraak en wat de effecten zijn van maatregelen zoals een intelligente lockdown. Het model legt ook uit wat de verwachte gevolgen zijn van verschillende exit strategieën.

—-

Milde coronaklachten lijken minder antistoffen op te leveren. Wat betekent dat?

NOS Nieuws – 8 april

Jaap van Dissel van het RIVM vertelde in een briefing aan de Tweede Kamer dat mensen die milde klachten ervaren na infectie met het coronavirus minder antistoffen lijken aan te maken dan mensen die erg ziek worden. Het kan daardoor wel eens ingewikkeld worden om straks te bepalen of iemand die milde klachten heeft gehad vervolgens ook immuun is. In dit artikel van NOS Nieuws lichten onderzoekers toe hoe dat zit en wat het kan betekenen voor het opbouwen van onze groepsimmuniteit.

—-

Hierdoor kun je je moe voelen tijdens een lockdown

The Conversation – 6 april (Engels)

Hoewel we door de coronamaatregelen nu misschien minder fysieke activiteiten ondernemen op een dag, is de kans groot dat we juist sneller moe zijn dan normaal. De monotone situatie van het thuiszitten en een psychologische staat van stress of angst kunnen namelijk stevige vermoeidheid veroorzaken. Dit artikel van The Conversation beschrijft de verschillende psychologische stadia waar mensen doorheen gaan tijdens een lockdown en geeft advies over hoe je in zo’n situatie toch je energie kunt controleren.

—-

‘Ik zag de eerste resultaten, en ik dacht: holy fuck, die tijdlijn’

NRC – 5 april

Hoe lang moeten de _social distancing_-maatregelen eigenlijk duren? En hoe kunnen we de maatschappij straks weer veilig op gang brengen? Dit artikel van het NRC gaat over een groep Nederlandse epidemiologen, psychologen, wiskundigen en modelleurs die het RIVM helpt met het rekenen aan strategieën om op termijn weer uit de coronacrisis te komen. Theoretisch gezien zijn er verschillende exitstrategieën mogelijk, maar de impact op de samenleving is groot en een realistische uitweg uit de coronacrisis lijkt al gauw een tot twee jaar te gaan duren.

—-

Slecht nieuws verpakt in eiwitten: In het genoom van het Coronavirus

New York Times – 3 april (Engels)

Wetenschappers proberen op basis van het genoom van het coronavirus te ontdekken wat potentiële zwakke schakels van het virus kunnen zijn. Welke eiwitten maakt het coronavirus en waarvoor gebruikt het ze? Deze pagina van de New York Times geeft een overzicht van de 29 functionele sequenties die onderzoekers in het genoom van het virus hebben gevonden. Wat biologische achtergrondkennis komt bij het lezen van dit stuk wel van pas.

—-

Nederland op slot: welke prijs betalen we daarvoor?

Nieuwsuur – 1 april

De coronacrisis brengt lastige morele dilemma’s met zich mee: “Eigenlijk gun je iedereen extra levensjaren, maar je weet al van tevoren dat dat zoveel kost dat de volgende generatie gaat inboeten aan kwaliteit van leven”, aldus voormalig denker des Vaderlands Marli Huijer. In deze korte video van Nieuwsuur deelt de filosoof haar gedachten over wat onze omgang met de Covid-19 uitbraak betekent voor onze samenleving.

—-

Covid-19 Changed How the World Does Science, Together

New York Times – 1 april (Engels)

Terwijl politieke leiders hun landsgrenzen gesloten houden, is er tussen wetenschappers meer internationale samenwerking dan ooit. Normaal gesproken duurt het maanden voordat de resultaten van een studie in een wetenschappelijk artikel verschijnen, nu delen wetenschappers hun data al vroeg in het onderzoeksproces. Over de hele wereld werken onderzoekers met hoge urgentie samen aan één specifiek onderwerp. En dat is uniek. Dit artikel van de New York Times beschrijft de ongewone situatie vanuit het oogpunt van wetenschappers.

Wetenschappers werken massaal samen aan grootschalig internationaal onderzoek naar het nieuwe coronavirus.

Fernando Zhiminaicela via Pixabay

—-
h2. Tijdens de pandemie staat het denken niet stil

De Groene Amsterdammer – 29 maart

De huidige coronacrisis geeft veel stof tot nadenken. In dit artikel beschrijft de Groene Amsterdammer de verschillende gedachtegangen van vier grote hedendaagse filosofen. Zij reflecteren onder meer op hoe de mens reageert bij dreiging, op verschillen tussen de Chinese en Europese mentaliteit en op de rol die macht en leiderschap spelen in crisistijd.

—-

‘Coronamaatregelen veroorzaken op langere termijn juist méér doden’

AD – 28 maart

Hoogleraar besturen en veiligheid Ira Helsloot is teleurgesteld over de ingrijpende maatregelen van Nederlandse regering. Hij vindt dat de overheid te zeer vanuit het perspectief van de overvolle ziekenhuizen heeft gehandeld en te weinig rekening heeft gehouden met de gevolgen voor de samenleving op langere termijn. Helsloot vreest dat de economische crisis ten gevolge van de maatregelen uiteindelijk meer levensjaren zal kosten dan er nu gered kunnen worden. Meer over de zorgen van Helsloot lees je in dit interview in het AD.

—-

Quarantaine-expert André Kuipers: blijf fit en bewaak de goede sfeer

NOS Nieuws– 26 maart

Astronaut André Kuipers weet als geen ander hoe het is om in quarantaine te zitten. Tijdens ruimtemissies was hij soms maandenlang met slechts een paar andere mensen afgezonderd van het leven op aarde. In dit artikel van NOS Nieuws geeft Kuipers tips over hoe je het met elkaar uithoudt in isolatie. Goed slapen, blijven sporten en elkaar een beetje helpen, zo luidt het advies van de ruimtevaarder.

—-

‘Testen, testen, testen’

Follow The Money – 26 maart

Nederlandse laboratoria moeten spaarzaam zijn met het uitvoeren van coronatests vanwege oplopende tekorten aan testmateriaal. Door de pandemie is de wereldwijde vraag naar virustests enorm toegenomen, maar de productiecapaciteit van het Zwitserse bedrijf Roche dat de benodigde materialen levert is beperkt. Veel laboratoria in Nederland zijn voor hun materialen afhankelijk van Roche en vrezen voor een plafond in hun testcapaciteit. Dit artikel van Follow The Money legt uit wat er precies aan de hand is en hoe het komt dat een farmaceutisch bedrijf nu zoveel invloed heeft.

—-

Met AI zoeken naar optimale behandeling voor coronapatiënten

De Ingenieur – 25 maart

Omdat we te maken hebben met een nieuw virus, is er nog geen specifieke medische behandeling voor Covid-19. Naar inzicht van artsen krijgen patiënten nu verschillende geneesmiddelen en behandelingen toegeschreven. De Ingenieur schreef dit artikel over een bijzonder samenwerkingsproject tussen ziekenhuizen en datawetenschappers. Met behulp van kunstmatige intelligentie proberen ze patronen te ontdekken in de resultaten van verschillende behandelmethoden bij verschillende patiënten. Ze hopen zo in het vervolg beter te kunnen voorspellen welke behandeling past bij welke patiënt.

—-

Interactieve landkaart

New York Times – 22 maart (Engels)

De New York Times legt uit hoe reizende mensen het coronavirus vanaf de vismarkt in Wuhan de hele wereld over brachten. Een interactieve landkaart laat zien hoe het virus zich zo snel en gemakkelijk heeft kunnen verspreiden en hoe maatregelen overal steeds net te laat kwamen.

—-

Yuval Noah Harari: the world after coronavirus

Financial Times – 20 maart (Engels)

Onder het mom van “dit is een noodgeval” voeren we nieuwe technologie en regelgeving nu in razend tempo door, maar wat betekent dat op lange termijn? In dit artikel van de Financial Times reflecteert historicus Harari op de bizarre situatie waarin we ons nu verkeren. De mensheid staat voor grote keuzes met ingrijpende consequenties, ook voor de tijd na corona. h2. How the Virus Got Out

—-

Researchers Use AI to Detect COVID-19

Imaging Technology News – 20 maart (Engels)

Chinese onderzoekers hebben een model van kunstmatige intelligentie ontwikkeld dat Covid-19 kan detecteren en onderscheiden van andere longziekten. Op basis van een CT-scan van de longen ziet het model of iemand coronapatiënt is of niet. Imaging Technology News schreef dit nieuwsartikel over het onderzoek.

—-

Coronavirus: The Hammer and the dance

Medium – 19 maart (Engels)

We kunnen inmiddels spreken van een pandemie, maar verschillende landen treffen andere maatregelen om de spreiding van Covid-19 in te perken. Dit artikel geeft een duidelijke en uitgebreide uitleg van hoe en waarom bepaalde strategieën wel of niet werken. De auteur neemt je mee langs diverse scenario’s en illustreert de voorspelde gevolgen van verschillende maatregelen aan de hand van een aantal grafieken. De boodschap van het artikel luidt: Als we nu serieuze maatregelen invoeren (hammer) zullen we waarschijnlijk na een aantal weken al geleidelijk aan terug kunnen richting het normale leven (dance) en in totaal de minste schade aanrichten.

—-

Deze crisis leert ons welk werk ertoe doet. Laten we die les niet vergeten.

De Correspondent – 18 maart

Premier Mark Rutte had het in zijn speech over mensen die “fantastisch werk” doen. In deze column wijst de auteur op het verschil tussen “cruciale beroepen” en “prestigieuze beroepen”. Werk dat normaalgesproken weinig aanzien krijgt, blijkt in een crisistijd als deze juist onmisbaar. Wat gebeurt er straks als de coronacrisis voorbij is? Zal ons beeld van dit soort beroepen voorgoed veranderen?

—-

Een oud vaccin tegen tuberculose biedt mogelijk weerstand tegen het coronavirus

De Volkskrant – 18 maart

Een levende bacterie in het bestaande tuberculose-vaccin maakt dat het immuunsysteem sterker optreedt tegen alle ziekteverwekkers in het lichaam. Onderzoekers van het Radboudumc starten met spoed een experiment om te kijken of het vaccin ook beschermt tegen Covid-19. Het idee is om artsen en verpleegkundigen in te enten en zo te voorkomen dat zij door ziekte uitvallen. Lees meer over het onderzoek in dit artikel van de Volkskrant.

Kunnen we artsen en verpleegkundigen al vaccineren tegen Covid-19?

NIH

—-

Hundreds of Scientists Scramble to Find a Coronavirus Treatment

New York Times – 17 maart (Engels)

Over de hele wereld leggen groepen onderzoekers hun normale werk aan de kant om samen op zoek te gaan naar een medicijn dat helpt tegen Covid-19. Een grote internationale groep wetenschappers heeft in razend tempo een kaart gemaakt van alle humane eiwitten die het virus nodig heeft om in ons lichaam te overleven. Op basis van de kaart hebben de onderzoekers een kandidatenlijst van 50 bestaande medicijnen opgesteld die nu getest moeten worden tegen levend coronavirus. Een artikel van de New York Times vertelt over dit bijzondere internationale onderzoeksproject.

ReactiesReageer