Rijden zonder gordel

Kwetsbaar
In mijn vorige blog legde ik het onderwerp van mijn onderzoek uit: klimaatengineering is het grootschalig ingrijpen in de natuur om de gevolgen van klimaatverandering te verminderen. Voor veel mensen een zorgwekkend onderwerp. De angst bestaat namelijk dat alleen al het idee van klimaatengineering afbreuk kan doen aan de toch al kwetsbare plannen van de overheid om broeikasgasemissies te verlagen (mitigatie). Dus was klimaatengineering tot voor kort een taboe onder klimaatonderzoekers. Een taboe waar we van af moeten. Het is belangrijk om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van klimaatengineering om tot een helder klimaatbeleid te komen.

Klimrek
Je zou het kunnen vergelijken met de veiligheid van een auto. Het blijkt dat mensen net wat sneller en riskanter rijden zodra ze autogordels dragen. Klinkt dit onwaarschijnlijk? Stel je dan eens voor hoe je je zou voelen en hoe je zou rijden als je geen autogordel mag dragen. Dit gedrag – risicocompensatie – zie je overal: bij sport, fietsen, zelfs bij het spelen op een klimrek. Als je het gevoel hebt dat het risico minder is, compenseer je dat met risicovoller gedrag. Dit betekent dat veiligheidsuitrusting minder effectief is dan verwacht. Maar dergelijke veiligheidsuitrusting wordt toch verplicht gesteld omdat het aantal verwondingen en sterfgevallen erdoor vermindert. Dat is het doel van het veiligheidsbeleid, en voorzichtig rijden is slechts een middel om het doel te bereiken. Als voorzichtig rijden het doel was, dan zouden auto’s geen gordels hebben maar in plaats daarvan een scherp mes dat uit het stuur steekt. In dat geval zou je echt langzaam rijden, maar niet veilig.

Toekomstige generaties
We kunnen denken dat klimaatengineering een soort risicocompensatie zal zijn. Ja, misschien zal mitigatie inderdaad wel minder zijn als we klimaatengineering overwegen en onderzoeken. Maar als klimaatengineering wel effectief en betrekkelijk veilig blijkt dan verkleint het de klimaatrisico’s. Die vermindering is het doel van klimaatbeleid. Mitigatie is alleen een middel. Volgens mij hebben veel mensen mitigatie zelf het doel laten worden. Ze zeggen dat we klimaatengineering niet mogen overwegen vanwege het belang van emissie. Dat staat gelijk aan het plaatsen van een mes in je stuur voor de samenleving en het milieu. Of beter gezegd, in het dashboard van de passagier. Wij zijn immers de besluitvormers; maar de toekomstige generaties, de mensen in arme landen en het milieu zullen lijden. Dat zou een gevaarlijke inzet zijn om tot het juiste gedrag aan te zetten. En dat is een risico dat ik niet wil nemen.