Psychologie: de studie voor jou?

Wie kiest voor psychologie, kiest voor een heel veelzijdige studie. Ik zet alle 5 redenen voor je op een rij!

• 1: De keuze is reuze

Soms verbaas ik me erover dat er maar één opleiding psychologie is. Er vallen namelijk zo veel verschillende subdisciplines onder de paraplu ‘psychologie’. Denk bijvoorbeeld aan klinische psychologie, arbeids- en organisatiepsychologie, sociale psychologie, sportpsychologie, neuropsychologie, omgevingspyschologie, gezondheidspsychologie, en dan kan ik nog wel even doorgaan. De American Psychological Association (de grootste beroepsvereniging voor psychologen) heeft bijvoorbeeld 54 (!) aparte subdivisies die gericht zijn op specifieke onderwerpen binnen de psychologie. In de bachelor psychologie word je dus ook blootgesteld aan de rijke diversiteit die het vak te bieden heeft. Twijfel je nog over wat je precies wilt doen? Binnen psychologie is er voldoende mogelijkheid verschillende opties te ontdekken.

• 2: Het grenst aan veel andere disciplines

Naast het feit dat er binnen psychologie veel verschillende disciplines en richtingen zijn, is psychologie ook bij uitstek een vak waarbij je vaak in aanraking komt met andere wetenschappelijke disciplines. Zo doe ik zelf bijvoorbeeld onderzoek naar hoe mensen omgaan met de gevolgen van klimaatverandering, waardoor ik me heb verdiept in natuurwetenschappelijke achtergrond van klimaatverandering. Psychologen werken ook vaak samen met onder andere medici, biologen, economen, sociologen, en zelfs wiskundigen en ingenieurs.

Het is enorm inspirerend om te werken met professionals uit andere werkvelden, en je doet een boel kennis op uit verschillende invalshoeken. De communicatie tussen verschillende disciplines is soms lastig, maar het is ook heel boeiend om je werk op een zo toegankelijk mogelijke manier aan anderen uit te leggen.

• 3: Je begrijpt de wereld om je heen beter

Psychologie is overal in het dagelijks leven, en helpt je ook het gedrag van anderen en jezelf beter te begrijpen. Waarom voelen mensen zich bijvoorbeeld ongemakkelijk of aangevallen als je zegt dat je veganistisch bent? Waarom gelooft een familielid nep-nieuws op Facebook? Waarom pieker je over dingen die je niet kan veranderen? Allemaal vragen waarop psychologen antwoorden hebben.

Ook kan een studie in psychologie je helpen om het nieuws en de politiek beter te begrijpen. Denk bijvoorbeeld aan hoe mensen (en politici) verschillend reageren op de coronacrisis, klimaatverandering, of oorlog. Kleine bonus: je kan over (bijna) elk onderwerp meepraten; er is altijd wel een psychologische invalshoek te vinden.

• 4: Het is een jonge discipline

Psychologie is nog een relatief jonge wetenschappelijke discipline. Het bestaat in haar huidige vorm eigenlijk pas sinds ongeveer de jaren ’70. Dit betekent dat er nog veel te ontdekken valt, en je als (jonge) onderzoeker hier al snel aan kan bijdragen. Op het moment is er bijvoorbeeld een ware revolutie gaande om de kwaliteit van psychologisch onderzoek te verbeteren, de zogenaamde ‘Open Science’ beweging. Het is motiverend om bij te dragen aan een discipline die nog volop in ontwikkeling is, en waar snel grote passen worden gezet.

• 5: Psychologie is toekomst-proof

Veel soorten werk dreigen in de toekomst te verdwijnen door de steeds verdere robotisering en automatisering van onze samenleving. Psychologen vervang je daarentegen waarschijnlijk niet snel door robots. Bekijk bijvoorbeeld eens dit onderzoek van de universiteit van Oxford, waarbij ze 702 beroepen rangschikten op hoe groot de kans is dat het beroep wordt geautomatiseerd, van minst tot meest automatiseerbaar. In deze ranglijst scoren psychologen goed: psychologie in het algemeen staat op plek 17, klinisch psycholoog of schoolpsycholoog op plek 24, en human resource managers op plek 28.

Daarnaast is er maatschappelijk ook steeds meer belangstelling en waardering voor het werk van psychologen. In de recente evaluatie van het coronabeleid van de Nederlandse overheid staat bijvoorbeeld dat de overheid beter naar gedragswetenschappers had moeten luisteren. In de toekomst spelen psychologen waarschijnlijk een steeds belangrijkere rol in onze samenleving.

Hoe weet ik welke studie bij mij past?

Een belangrijke (en misschien de moeilijkste) stap bij het maken van je studiekeuze is bij jezelf te rade gaan waar je interesses echt liggen. Toen ik mijn eigen studiekeuze maakte, heb ik dat vooral gedaan door goed te kijken naar welke thema’s en onderwerpen me bezig hielden, ook buiten schooltijd. In de boeken die ik las (zoals Never let me go) en de games die ik speelde (bijvoorbeeld Kingdom Hearts) vormden vragen over identiteit, persoonlijkheid, en de werking van het geheugen bijvoorbeeld belangrijke thema’s. Door in oude studieboeken van mijn moeder te bladeren kwam ik erachter dat deze onderwerpen ook in de psychologie centraal staan, wat me motiveerde om deze studie te volgen.

Mijn advies is dus: kijk verder dan alleen de onderwerpen die op school worden behandeld. Waarom spreken bepaalde films, games, boeken, muziek, kunst, of andere hobby’s je aan? Hieruit kan je ideeën opdoen over wat je interesseert en waarover je meer wil leren. En daarnaast: blader eens wat studieboeken door van oudere broers/zussen, ouders, ooms of tantes. Ken je niemand die een universitaire opleiding heeft gedaan? Veel universiteiten koppelen een eerstejaars aan jou als studiekiezer om eens een dagje mee te lopen. Zo krijg je direct een duidelijk gevoel van welke onderwerpen belangrijk zijn bij een studie, en of je hierin geïnteresseerd bent.