Planten vol plastic

Zonder jas loop ik naar buiten, de zon schijnt heerlijk warm op m’n gezicht. Over de grond waait een plastic zakje, zo een waar je een croissantje in doet in de supermarkt. Hij blijft hangen bij een hek waar nog meer afval ligt. Zorgvuldig raap ik het zakje en wat andere troep op. Onder het afval komen wat zielig uitziende stoepplantjes tevoorschijn; verlepte roze bloemetjes hangen aan een slap steeltje van de gewone reigersbek. Zo, ik heb de natuur ten minste weer een handje geholpen, denk ik terwijl ik het afval in een prullenbak op straat gooi. Helaas woon ik naast een supermarkt en is dit dan ook niet het enige afval dat op straat ligt. Het is onmogelijk om zelf alles op te ruimen, realiseer ik me. Boos en een beetje verdrietig loop ik verder.

Maar wat is eigenlijk het effect van afval op de grond voor planten en dieren? Van een snelle zoektocht op het internet leer ik dat wetenschappers over de hele wereld hier onderzoek naar doen. Plastic gebruiken we al meer dan zeventig jaar en we gebruiken het elk jaar meer. Zelfs in de diepste delen van de diepzee, meer dan tien kilometer onder water, vinden onderzoekers stukjes plastic. Ik kan me niet voorstellen hoeveel plastic er dan wel niet in de grond op straat zit. Ik denk daar eerlijk gezegd ook liever niet over na.

Toch lees ik verder en kom ik erachter dat kleine bodemdiertjes, planten en andere dieren allemaal last hebben van plastic. Boven de grond raken dieren erin verstrikt of eten het op omdat ze denken dat het voedsel is. Onder de grond zijn wormen heel belangrijk voor een gezonde bodem, maar in grond met plastic groeien ze minder goed en gaan ze eerder dood. Sterker nog, plastic is ook al in planten gevonden – ze nemen het gewoon op uit de bodem. En deze planten vol plastic worden dan weer gegeten door alle stadsdieren, zoals vogels, egels, kikkers en door mensen die wildplukken. We weten nog niet precies welk effect plastic in de grond en in planten heeft op de planten zelf, maar het zal ze vast geen goed doen.

Een handje helpen

Naast plastic ligt er nog veel meer schadelijke troep op straat. In sigaretten bijvoorbeeld zitten stoffen die niet alleen slecht zijn voor mensen, maar ook voor planten. In grond met sigaretten groeien de stoepplantjes Engels raaigras en witte klaver veel minder goed en komen er minder zaadjes uit. Eigenlijk is het dus ontzettend knap van al die stoepplantjes dat ze hier kunnen overleven, groeien en bloeien. Als ik de volgende dag de deur uitga, geef ik alle plantjes die ik langs de stoep tegenkom een zacht applausje. Ze zouden er misschien niet zo zielig uitzien als we de stad en onze dorpen wat schoner hielden. Ik stel me al een weelderige straat voor vol met bloemen langs de stoep en gezonde zoemende hommels en fladderende vlinders. Dat zou zo fantastisch zijn!

Ook al ziet mijn dorp er nog niet zo schoon of geweldig groen uit, toch heb ik wel erg zin in alle mooie zomerdagen waarop ik met vrienden en familie gezellig in het park of aan de straat kan zitten. Zullen we de stoepplantjes, andere stadsnatuur en onszelf een handje helpen? Gooi dan je afval meteen weg of neem het mee naar huis. En als je dan toch al goed bezig bent, kijk dan ook eens wat er allemaal groeit en bloeit. Geef via de website door welke planten er op de stoep groeien, zo zie je al snel hoe rijk de stadsnatuur is en help je mee aan wetenschappelijk onderzoek. Met de resultaten hopen we in de toekomst gemeentes ervan te overtuigen dat wilde, groenere steden en dorpen beter zijn voor de natuur en voor ons.