Pesten 18+

Pestgedrag blijkt zich echter niet te beperken tot deze leeftijdsgroep. Twee recente ontwikkelingen laten dat nog eens haarscherp zien: de verkiezing van Donald Trump in de VS en de discussie rond Zwarte Piet in Nederland.

Volwassen pestkoppen

Met de verkiezing van Trump kreeg Amerika een president met een indrukwekkend CV op het gebied van racisme en seksisme, die bovendien niet vies is van het belachelijk maken van gehandicapten en het aanzetten tot geweld tegen allerlei minderheden.

Bovendien wordt hij door verschillende vrouwen beschuldigd van aanranding. Hoewel Trumps opvattingen over lhbt’s (lesbo’s, homo’s, biseksuelen, transgenders) minder duidelijk zijn, hebben belangrijke personen uit zijn netwerk, zoals vicepresident Mike Pence, deze groepen publiekelijk vernederd

Het gaat er niet zachtzinnig aan toe; zo noemde Trump Mexicanen verkrachters en vergeleek hij vrouwen met honden en varkens. 47,5% van alle Amerikaanse stemmers kozen voor een man die minimaal als pestkop bestempeld kan worden, zoals ook Michelle Obama vaststelde Geïnspireerd door de uitlatingen van Trump pleegden zijn aanhangers de dag na de verkiezing een verdrietige lijst aan hate crimes.

Zwarte Piet

Maar we hoeven niet helemaal naar de VS om volwassen pestkoppen te vinden. Ook in ons eigen land zijn er meer dan genoeg voorbeelden van volwassenen die zich agressief en neerbuigend gedragen tegenover anderen. Net als in het geval van Trump zijn die “anderen” vaak minderheden: etnische, religieuze en seksuele minderheden, vrouwen, jongeren, mensen met een beperking, etcetera. Het meest voor de hand liggende Nederlandse voorbeeld is op dit moment de discussie rond Zwarte Piet. Al tientallen jaren wordt er vanuit verschillende groepen bezwaar gemaakt tegen de figuur van Zwarte Piet, zie bijvoorbeeld hier en hier.

Tegenstanders brengen verschillende argumenten naar voren, waaronder het bezwaar dat de figuur bijdraagt aan negatieve, stereotiepe ideeën over etnische minderheden. De link tussen Zwarte Piet, stereotypering, discriminatie, en het Nederlandse verleden van kolonialisme en slavernij wordt goed uitgelegd in deze diapresentatie en in deze documentaire. Ook worden alternatieven aangedragen, zoals de Roetveegpiet, Regenboogpiet en ongeschminkte Piet.

Het onderwerp ligt echter gevoelig bij een grote groep witte Nederlanders, die niets willen veranderen aan Zwarte Piet. Soms reageren deze mensen met tegenargumenten, bijvoorbeeld dat een “nieuwe” Piet kinderen in verwarring zou brengen. Te vaak antwoorden ze echter op een andere manier, bijvoorbeeld door het delen van dit soort afbeeldingen via sociale media:

En dit is nog een relatief “vriendelijke” manier om de “tegenstanders” van Zwarte Piet belachelijk te maken. Bekende en onbekende Nederlanders laten zien dat het ook harder kan. Zo maakt Hans Teeuwen het vermeende Surinaamse accent van Sylvana Simons belachelijk, wordt in liedjes beweerd dat ‘er een piemel in moet’ en vergelijken Johan Derksen en Giel Beelen haar laatdunkend met een aap, daarbij aangemoedigd door hun collega’s.

Zowel offline als online krijgt Simons al jaren racistische en seksistische scheldkanonnades over zich heen, waarin ze wordt uitgemaakt voor een “aandachtshoer” die Nederland uitgezet, verkracht of vermoord zou moeten worden. “Pesten” is eigenlijk nog een understatement om dit gedrag mee te omschrijven.

Dezelfde volwassenen die lachen om dergelijke “grapjes”, verwachten van kinderen en jongeren dat zij niet meedoen aan pesterijen. Zij scheppen echter zelf het klimaat waarin pesten, buitensluiten en intimidatie “normaal” worden. Als volwassenen iets tegen pesten willen doen, zullen ze dus allereerst moeten stoppen met pesten 18+.