Onderbreken mannelijke politici hun vrouwelijke collega’s echt zo vaak?

“Alleen zijn daar weinig conclusies aan te verbinden. Hun definitie van interruptie was namelijk heel breed: er was al sprake van interruptie als de spraak van twee personen overlapte. Maar vanuit de conversatie-analyse is dat geen interruptie. Je kunt namelijk ook door iemand heen praten met aanmoedigende woordjes als ‘inderdaad’ of ‘ja ja’. Of je kunt een poging doen om te interrumperen zonder dat het lukt om de beurt over te nemen. Overlap in spraak is dus niet hetzelfde als een geslaagde interruptie. Vanuit de conversatie-analyse kijken we op microniveau wat er gebeurt in een gesprek op basis van heel nauwkeurige transcripten, en dat is hier niet gedaan.”

Zijn er studies vanuit de conversatie-analyse die hier wel iets over zeggen?

“Ja die zijn er, maar die tonen niet aan dat man-vrouwverschillen relevant zijn. Het is eerder de rol en de positie van de gesprekspartners die bepalend is. Dus iemand die in de rol zit van gespreksleider, zoals Rutte, heeft gesprekstechnisch gezien meer rechten om te onderbreken. Hetzelfde geldt voor jou als interviewer.”

Maar de aanklacht was dat Rutte dat vaker zou doen bij vrouwen…

“Die aanklacht is niet gegrond op wetenschappelijk onderzoek. Er waren wel vrouwen die dat zo ervoeren. En misschien is het echt zo en daarom is het ook goed om dit te bespreken. Maar naast gender zou ik ook kijken naar welke rol iemand heeft in een vergadering, op welke momenten er wel of niet wordt ingebroken, en hoe. Er kunnen zoveel factoren een rol spelen.”

Hoe heb jij gekeken naar de afgelopen lijsttrekkersdebatten? Heb je hier extra op gelet?

“Ja ik kan geen televisiekijken zonder daarop te letten. Wat ik zie is dat ervaren politici heel goed weten wanneer ze kunnen inbreken. Je ziet dat Wilders deze techniek feilloos beheerst. Een goed voorbeeld is die persoonlijke aanval op de sluier van Kaag in de allerlaatste minuut van het slotdebat. Toen had Kaag alleen nog twintig seconden voor een slotwoord. Hij kon daar niet meer interrumperen, maar ging er dus gewoon overheen met een hardere stem ‘verrader, verrader, verrader’, zodat je haar woorden niet meer hoorde. Hij heeft zo veel ervaring. Het past natuurlijk ook bij zijn stijl van oppositie voeren en hard ertegen ingaan. Kaag is heel respectvol en meer van mensen laten uitpraten. Dus je zag haar echt struggelen in dat debat, want het past niet bij haar stijl.”