Olifanten redden met wiskundige modellen

Nu ik in de afrondende fase van mijn PhD zit wordt het tijd om verder te kijken naar wat ik hierna wil doen. Los van dat ik het een interessant onderwerp vond om aan te werken, is het onderzoek naar klimaatverandering in kustgebieden niet waar mijn hart echt ligt. Eigenlijk zou ik me het liefst bezighouden met het beschermen van olifanten en neushoorns op de Afrikaanse savanne. Het contrast met mijn passie kan daarom bijna niet groter zijn: droge savannes en onverstoorde natuur, tegenover stedelijke gebieden die regelmatig overstromen. Maar hoe maak je nu ineens zo’n drastische overstap?

Verdrinkende olifanten?

Momenteel ben ik bezig met het afronden van mijn proefschrift. In de afgelopen weken was mijn belangrijkste taak uit te zoomen en mijn onderzoek in een bredere context plaatsen. Een goed moment om mezelf de vraag te stellen: wat heb ik eigenlijk precies allemaal gedaan en geleerd? Ik weet nu een hoop over de huizenmarkt, over wat mensen doen als ze natte voeten dreigen te krijgen, en wat voor gevolgen deze keuzes hebben voor kwetsbare bevolkingsgroepen (zie mijn eerdere blog).

Wereldpolitiek op basis van wiskundige modellen

Uiteraard heb ik niet zomaar voor het onderwerp van overstromingen en klimaatverandering gekozen. Het was mij vooral te doen om de wiskundige methode: agent-based modelleren. Het is een methode waarmee het gedrag van mensen met behulp van wiskunde wordt ontleedt. Het gedrag van heel veel individuen wordt in één groot model gestopt om te kijken wat dit op grote schaal voor gevolgen heeft. Met het soort modellen waarmee ik werk kun je kijken naar de grootschalige effecten van interacties tussen mensen onderling, en tussen mensen en hun omgeving.

Het is ontzettend handig om zo voorspellingen te doen hoe de wereld om ons heen verandert als gevolg van menselijk handelen. En vice versa: hoe onze maatschappij verandert door bijvoorbeeld klimaatverandering. Er iets niets zo elegant als de wereld met wiskunde en getallen te benaderen, en zo onze toekomst nauwkeuriger te voorspellen.

En belangrijker nog: te zorgen dat wij de juiste maatregelen kunnen nemen om negatieve ontwikkelingen tegen te gaan. Het zal je misschien verbazen, maar veel internationale politieke beslissingen, zoals bij de klimaattop in Polen, zijn gebaseerd op wiskundige berekeningen over onze toekomst.

Wiskunde in de natuurbescherming

Hier wil ik dus ook het bruggetje slaan naar mijn passie. De bijdrage die ik aan de wetenschap heb geleverd is het verbeteren van agent-based modellen, zodat we belangrijke wereldproblemen beter begrijpen en aan kunnen pakken. Het gaat hier vooral over de gevolgen van ons menselijk handelen op onze planeet.

Als wij dit soort modellen gebruiken om de negatieve gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan, dan is het ook mogelijk om ze toe te passen om onze natuur beter te beschermen. Zo helpen de modellen om meer inzicht te krijgen in de stroperij en de markt voor ivoor. Hier zijn vaak arme mensen bij betrokken die soms weinig keus lijken te hebben. Sommige mensen zien het stropen van olifanten als een noodzakelijke maatregel om hun gezin te onderhouden.