Nog nooit was Pluto zo scherp

De grote vraag is natuurlijk wat voor beelden New Horizons naar de aarde gaat sturen. Wetenschappers hebben wel ideeën. Ze verwachten een kleine en bevroren wereld, voor een groot deel bedenkt met stikstof- en methaanijs. Ook heeft Pluto een dunne atmosfeer bestaande uit voornamelijk stikstof.

Het zou ook kunnen dat er nieuwe manen worden ontdekt, waar Pluto met vijf stuks overigens al rijk in is bedeeld. Die manen hebben zeker niet het formaat van Charon (1200 kilometer), maar wellicht zijn er meer kleine maantjes zoals de recenter ontdekte Nix en Hydra. Zij hebben diameters van slechts enkele tientallen kilometers.

De wetenschappers hopen met New Horizons in ieder geval veel meer te leren over de regio waar Pluto huist: de zogenoemde Kuipergordel, vernoemd naar de van oorsprong Nederlandse astronoom Gerard Kuiper. Hier trekken ontelbare ijzige brokstukken tragen banen rondom de zon. Pluto is een van de grootste.

Er zijn inmiddels veel theorieën over het ontstaan van de Kuipergordel, maar die zijn vooral gestoeld op computersimulaties van bewegingen in het zonnestelsel. De gigantische afstand maakt het bestuderen van de objecten erg lastig. New Horizons gaat daar nu verandering in brengen.

Wetenschappelijke en symbolische bagage

Zoals gezegd heeft het even geduurd voordat de New Horizons haar doel bereikte. De sonde werd op 18 januari 2006 vanaf de Amerikaanse lanceerbasis Cape Canaveral gelanceerd met een recordsnelheid van ruim 58.000 km/h. Begin 2007 bereikte de sonde Jupiter, waar het waarnemingen deed en een stevige zet kreeg van de zwaartekracht van de grote planeet. Dat verkortte de rit naar Pluto met drie jaar naar een nog steeds respectabele 9,5 jaar.

Energie haalt New Horizons uit een zogenoemde nucleaire batterij. Het gestage nucleaire verval van een voorraadje plutonium (erg toepasselijk natuurlijk) geeft warmte af dat kan worden omgezet in elektriciteit. De in de ruimtevaart gebruikelijke zonnepanelen zouden ter plekke veel te weinig energie produceren. De zon is daar ongeveer 1500 keer zwakker dan zij op aarde schijnt.

Naast wetenschappelijke instrumenten heeft New Horizons een flinke symbolische bagage. Onder andere een speciale munt van 25 dollarcent, een Amerikaanse vlag en een cd met daarop 434.738 namen die werden verzameld met het project Send your name to Pluto. Tot slot een kleine capsule met een deel van de gecremeerde resten van Clyde Tombaugh, de Amerikaan die Pluto in 1930 ontdekte.

Een leven na Pluto

Overigens is de sonde na 14 juli allerminst klaar. Ten eerste zal het nog maanden duren voordat alle data, die New Horizons in een paar dagen heeft verzameld, terug heeft gestuurd naar de aarde via de trage verbinding. Maar dan lonkt er wellicht nóg een doel.

De sonde heeft nog genoeg brandstof aan boord om haar koers te kunnen bijstellen naar een ander object in de Kuipergordel. De betrokken wetenschappers hebben hun zinnen gezet op het bezoeken van een van twee objecten van pakweg 50 kilometer groot, die een paar jaar na Pluto bezocht kunnen worden. In augustus zal in overleg met NASA worden bepaald waar New Horizons heen gaat.

Ook al zal deze ontmoeting misschien niet meer dan een ‘voetnoot’ in het fotoboek van het zonnestelsel zijn. Alle informatie is welkom over de regio die New Horizons nu voor het eerst van dichtbij fotografeert.