Nobelprijs voor blauwe leds

Toen in de jaren zestig de ledlamp werd uitgevonden, was haar kleurenpalet beperkt. De halfgeleiders waar de techniek op gebaseerd was konden infrarood, rood en groen licht produceren. En terwijl deze ledjes al snel toegepast werden, waren wetenschappers alweer naarstig op zoek naar manieren om het aantal kleuren uit te breiden.

Maar dat bleek lastig. Het duurde nog tientallen jaren voordat bijvoorbeeld de blauwe ledlamp het licht zag. Dat bleek een cruciale stap. De blauwe led vormt via een laagje fosfor de basis voor de populaire witte led. Het is mede daarom dat de Nobelprijs dit jaar naar drie van oorsprong Japanse wetenschappers gaat.

Het lukte Isamu Akasaki, Hiroshi Amano en Shuji Nakamura eind jaren tachtig om een methode te ontwikkelen om een kristal van galliumnitride te maken met de juiste eigenschappen voor het gebruik als blauwe led. Eerdere pogingen van andere wetenschappers waren onder andere gestrand op het feit dat deze halfgeleider moeilijk kristalliseert.

Akasaki en Amano van de Japanse Nagoya-universiteit zorgden voor het groeien van zuivere kristallen galliumnitride, terwijl Nakamura (tegenwoordig Universiteit van Californië, Santa Barbara) belangrijke bijdragen leverde voor het introduceren van imperfecties in het kristal. Juist deze imperfecties zorgen uiteindelijk voor de productie van fotonen.