Moeders passen klankkleur van hun stem aan voor baby

Wie wel eens tegen een baby praat, herkent het vast. Zonder dat je het doorhebt, praat je tegen de kleine spruit heel anders dan je normaal gesproken doet. Je zet een hoog stemmetje op, varieert meer in toonhoogte en praat wat langzamer. Onderzoekers van Princeton University onderzochten of je ook de klankkleur van je stem verandert.

Ze maakten geluidsopnames van 24 moeders terwijl ze praatten tegen hun kind – dat tussen de zeven en twaalf maanden oud was – en met de onderzoeksleider. Vervolgens bepaalden ze van elke opname de vocale ‘vingerafdruk’. Hiervoor gebruikten ze de mel-frequency cepstrum-coëfficiënt (MFCC), een akoestische maat die klankkleur weergeeft. Bij elke moeder was deze vingerafdruk duidelijk anders wanneer ze tegen haar kind sprak, dan als ze met de onderzoeker praatte. Een getrainde computer kon zelfs op basis van slechts één seconde spraak bepalen of het ging om zulke infant-directed speech (IDS) of om normale spraak.

Brij van woorden

Hoewel het misschien wat simpel aanvoelt als je zo boven een kinderwagen staat te kwinkeleren, heeft het toch een duidelijk nut. Eerder onderzoek wees uit dat IDS langer de aandacht van het kind vasthoudt en dat het een kind helpt om structuur te ontdekken in de brij van woorden uit de nog te leren moedertaal. Piazza: “We verwachten dat baby’s ook specifiek de veranderingen in timbre opmerken, maar we moeten nog verder uitzoeken hoe ze dit vervolgens gebruiken om spraak te herkennen die aan hen gericht is en om die spraak te segmenteren.”

De onderzoekers zien verschillende praktische toepassingen voor hun bevindingen. “Software voor spraakherkenning zou deze manier van spreken in verschillende talen snel kunnen herkennen. En in educatieve software kan een verandering van timbre ervoor zorgen dat kinderen beter bij de les blijven”, zegt Piazza. “Ook is het mogelijk deze methode te gebruiken om te onderzoeken hoe mensen hun klankkleur aanpassen bij ander publiek dan baby’s, zoals politieke supporters of geliefden.”

Ouders adviseren

Titia Benders (Macquarie University, Sydney) promoveerde in 2013 aan de Universiteit van Amsterdam op onderzoek naar IDS en spraakperceptie door baby’s. Zij wijst erop dat het al langer bekend is dat er timbre-verschillen zijn tussen IDS en normale spraak. Dit kwam al aan bod in haar promotie-onderzoek en onlangs nog publiceerde ze een onderzoek waarin ze laat zien dat een aspect van timbre inderdaad de aandacht van baby’s trekt. “Dit nieuwe Amerikaanse onderzoek laat dit timbre-verschil zien middels een bekende methode uit de spraaktechnologie die nog niet zo vaak voor IDS-onderzoek is gebruikt. Deze spraaktechnologische methode geeft een nog completer beeld van het timbre-verschil.”