Voor jongvolwassenen in Kenia speelt seksueel verlangen en plezier een belangrijke rol voor hun zelfbewustzijn. Ze verzetten zich tegen het traditionele, maar willen hun Afrikaanse identiteit niet verloochenen. Rachel Spronk promoveerde vorige week op haar proefschrift Ambiguous pleasures. Sexuality and new self-definitions in Nairobi.
Afrika en seks, dat is een problematische combinatie. We denken daarbij aan tieners die ongewenst zwanger worden en aan de verspreiding van Aids. Volgens sommigen zou de typische Afrikaanse seksualiteit de oorzaak zijn van deze ellende. Wij moeten de Afrikanen goede gezondheidsvoorlichting geven zodat ze zoveel mogelijk van seks afzien.
Dit is de gangbare manier om over seks te praten als het gaat om Afrika. Antropologe Rachel Spronk vindt het tijd voor een beter begrip van seks en seksualiteit in Afrika. Zij ontdekt dat seksualiteit de laatste decennia een nieuwe betekenis heeft gekregen voor jongvolwassenen in Kenia. Seks is centraal komen te staan in de romantische relaties die deze jonge prefessionals aangaan. Die verandering weerspiegelt de maatschappelijke veranderingen in dit land.
Liefde, seks en relaties: vaste ingrediënten van de wekelijkse bijlage bij de Keniase Daily Nation
Spronk interviewde een groep twintigers over hun seks- en liefdesleven. Die interviews dienen als basis voor haar analyse van de Keniase samenleving en de veranderingen in seksualiteit en de relatie tussen mannen en vrouwen.
In 1963 eindigde het koloniale regime in Kenia. Daarmee was de verdeel-en-heerspolitiek van de britten echter niet ten einde. De nieuwe regering nam deze manier van regeren over. Tot in de jaren negentig stond Kenia bekend als een land met een dictatoriaal regime. Daarna pas is de democratisering op gang gekomen. In 2003 waren de eerste vrije verkiezingen. Nu kent het land een onafhankelijke journalistiek en wordt er steeds meer opgetreden tegen corruptie. De media spelen een belangrijke rol in de modernisering. In het huidige Kenia botsen moderne jonge mensen met de traditionele orde.
De jonge professionals die Spronk interviewde zijn geboren en getogen in Nairobi en hebben onderwijs genoten. Deze jonge mensen gaan voor carrière, ze stellen het huwelijk uit en ze stellen zich onafhankelijk op.
De jonge professionals laveren tussen de traditionele waarden en hun eigen moderne levenswijze. De romantische liefde, die bij hun een belangrijke rol speelt, wordt verwoord in soaps, tijdschriften en op de radio.
De spanning tussen hun moderne levensstijlen en de traditionele verwachtingspatronen zie je terug in de liefdes- en seksualiteitsrelaties van jonge professionals. Van jonge Keniase vrouwen wordt verwacht dat ze in de eerste plaats echtgenoot en moeder zijn. Als moderne vrouwen willen ze echter onafhankelijkheid en carrière. Bovendien vinden ze dat ze ook recht hebben op seksueel genot. Daarmee definiëren ze zich niet als moeders of echtgenoten, maar als onafhankelijke vrouwen.
Ook de jonge moderne mannen vinden het moeilijk te bepalen hoe ze zich moeten gedragen. Traditioneel gezien zouden ze meerdere sekspartners kunnen hebben en hun vrouw mogen domineren. Dit gaat echter niet samen met de intieme relatie die de jonge professionals ambiëren. Ook als het gaat om seks zullen zij zich anders moeten gedragen. Het gaat nu niet alleen meer om hun eigen plezier maar ook om de seksuele voldoening van hun partners.
Volgens de oudere generatie in Afrika zijn dit soort jonge professionals immoreel. De ‘slechte seks’ verdringt langzamerhand de ‘goede seks’. Door slechte buitenlandse invloeden zouden de jonge professionals afgeweken zijn van de traditionele normen en waarden. Die slechte seks heeft volgens de traditionelen geleid tot Aids en tot de afbreuk van het Afrikaanse culturele erfgoed.
Zie ook:
- Over echte maagdelijkheid en goed minnaarschap (Kennislinkartikel uit LOVER)
- Sex in the context of Aids
- Shaping a new Africa