Hoe kom je als wiskundige terecht in een kunstgalerie? Het antwoord heeft te maken met memes, vergelijkingen en een quizavond!
Als wiskundige kom je nog eens ergens! Ik ben namelijk uitgenodigd op een speciale avond in een kunstgalerie. De kunstenaar Dries Depoorter heeft daar een tentoonstelling over privacy, kunstmatige intelligentie en online data.
Zo is er een wand met alleen maar foto’s van mensen van over de hele wereld die door een camera betrapt zijn op het door rood heen lopen. Vind je een van de foto’s mooi? Dan koop je hem voor de prijs van de boete die de persoon op de foto heeft moeten betalen. Dit kan nog best verschillen: in sommige landen hoef je maar een tientje te betalen voor door rood heen lopen, terwijl je in andere landen zo honderd euro kwijt bent.
Om het eind van deze tentoonstelling passend te vieren is er een ‘memefest’: een avond om te lachen en te leren over memes, grappige plaatjes die zich over social media verspreiden. En ik ben uitgenodigd als een van de sprekers!
Wat is een meme?
Een meme-expert vertelt aan het begin van de avond wat memes eigenlijk zijn en waar ze vandaan komen. Ik leer hier dat niet alles wat online grappig is zomaar een meme is. Iets is pas een meme als het aan drie eigenschappen voldoet: Het moet voor iedereen meteen duidelijk zijn wat de meme betekent. Ten tweede moet de meme zich verspreiden over het internet. En iets is pas echt een meme als mensen de meme aanpassen, en er bijvoorbeeld zelf nieuwe teksten bij zetten.
Memes en virussen
Daarna mag ik iets vertellen over de wiskunde achter memes, en hoe wiskundig gezien het verspreiden van een meme vergelijkbaar is met een griepvirus. Wiskundig gezien zijn memes en virussen namelijk allebei dingen die zich over een netwerk verspreiden. Een meme verspreidt zich over je online sociale netwerken, terwijl een virus zich verspreidt over je netwerk van vrienden in de echte wereld. Als je dus een vergelijking hebt die berekent hoeveel mensen ongeveer de griep krijgen, kan dezelfde vergelijking ook voorspellen hoeveel mensen een meme te zien krijgen.
Er zijn natuurlijk ook wel wat verschillen tussen memes en virussen. De kans dat je je vrienden op sociale media tegenkomt op een dag is veel groter dan de kans dat je je vrienden in het echt tegenkomt. Dit zorgt ervoor dat memes zich veel sneller kunnen verspreiden dan virussen.
Quiztijd
Als laatste is er een quiz om te testen wie de grootste memekenner is in het publiek. Weet jij bijvoorbeeld wat de eerste meme ooit was? Helaas is dit een strikvraag, en leer ik dat niemand dit eigenlijk weet. Ik moet zeggen dat ik op veel van de vragen zelf het antwoord niet weet, maar het publiek weet duidelijk meer van memes dan ik. Weet jij bijvoorbeeld het antwoord op de vraag in de onderstaande foto?