De Amerikaanse voorverkiezingen zijn in volle gang. Nominaties voor Trump en Clinton lijken nu heel dichtbij. Hebben sociale media hen geholpen de voorverkiezing te winnen?
210 beledigingen
Sinds het moment dat Donald Trump aankondigde kandidaat te zijn, heeft
hij talloze politici, mensen en landen op sociale media beledigd. De New York Times heeft het bijgehouden: in totaal beledigde hij 210 mensen, plaatsen en dingen
Beïnvloeding
Hebben sociale media een grote rol gespeeld bij de verkiezing van Trump? Wordt de Amerikaanse kiezer beïnvloed door al die beledigingen? Uit Amerikaans onderzoek uit 2014 weten we dat 16 procent van de geregistreerde kiezers politieke kandidaten volgen op sociale media. Dit is een sterke stijging ten opzichte van 2010. Toen volgde slechts zes procent van de Amerikaanse kiezers een kandidaat op sociale media. Uit ander onderzoek weten we dat kiezers beïnvloed kunnen worden door sociale media. Hoe meer mensen sociale media gebruiken, hoe groter de kans is dat sociale media een grote rol gaat spelen tijdens de verkiezingen.
In Nederland
In Nederland volgt slechts een klein gedeelte van de kiezers politici op sociale media (tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezing). Zes procent volgt bijvoorbeeld een politicus op Twitter en twee procent heeft wel eens over een politiek onderwerp getwitterd. 17 procent van de kiezers bezoekt tijdens de verkiezingen een partijwebsite en dertig procent vult een stemwijzer in. Deze mensen zijn bovendien vaak hoog opgeleid en politiek geïnteresseerd. De usual suspects dus.
Politici zijn enthousiast
Het is dus lastig om alle kiezers te bereiken via sociale media, maar het biedt ook kansen. Jongeren maken bijvoorbeeld relatief vaak gebruik van het internet voor politieke doeleinden. Politici zijn ook onverminderd enthousiast over sociale media. Tijdens de laatste gemeenteraadsverkiezing in Nederland voerden bijna alle kandidaten online campagne (negentig procent). Facebook en Twitter zijn populair (72 procent en 67 procent van de kandidaten gebruikt deze media). Een persoonlijke website, blog of YouTube-kanaal worden minder vaak ingezet en vrijwel geen enkele politicus zette Instagram, chat, websites of online fora in, zie onderzoek.
De invloed van sociale media
Uit ditzelfde onderzoek bleek ook dat sociale media een positieve invloed hadden op het aantal voorkeurstemmen die kandidaten kregen. Kandidaten die sociale media inzetten tijdens de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen kregen zeven procent meer stemmen kregen dan kandidaten die dat niet deden. In vergelijking, één plaats stijgen op de kieslijst levert meer stemmen op (namelijk 53 procent meer stemmen). Het onderzoek laat zien dat het inzetten van sociale media een positief effect heeft. Dit effect moet alleen niet overdreven worden. De kiezers die direct via sociale media worden bereikt is nog steeds beperkt.
De rol van traditionele media?
Daarentegen wordt ook vaak gesuggereerd dat journalisten ook een grote rol spelen bij de invloed van sociale media. Journalisten volgen veel politici. Onderzoek laat zien dat journalisten sociale media berichten, zoals tweets, vaak citeren in hun artikelen. Via deze weg bereiken tweets een veel groter publiek en krijgt een kandidaat veel publiciteit. Wetenschappers benadrukken daarom dat sociale media via traditionele media mogelijk een veel grotere invloed hebben dan sociale media op zichzelf. Publiciteit en aandacht is meestal altijd positief en leidt waarschijnlijk tot meer stemmen.