De redactie van Kennislink krijgt regelmatig lezersvragen. Zo vroeg Arthur Jansen zich af of de mensheid net zo lang kan leven als de dinosauriërs hebben geleefd. Die hielden het wel 165 miljoen jaar vol.
Hoewel dit natuurlijk niet met zekerheid te zeggen is, kan men wel met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid stellen dat de absolute limiet van ons bestaan ligt op 5 miljard jaar. Dan ontploft volgens berekeningen namelijk de zon, en zal al het leven op aarde verdwijnen. Als we deze tijd volmaken hebben we dus langer bestaan dan de dinosauriërs, maar deze kans lijkt niet zo groot. Er zijn namelijk nog een hele hoop manieren denkbaar waarop wij aan ons eind zouden kunnen komen. Hieronder loop ik een aantal manieren door.
Nucleaire oorlog
Het argument dat we met een brede kennis en moderne apparatuur langer zouden kunnen leven werkt ook de andere kant op. Het is namelijk dankzij deze kennis dat de mens in staat is geweest om atoomwapens te produceren, waarmee we zelf een einde aan ons bestaan kunnen maken. Ontwikkelingen op dit gebied zijn zelfs zo ver dat onstabiele landen nu in staat zijn om zichzelf hiermee uit te rusten. Het is niet ondenkbaar dat in de toekomst ook terroristische organisaties over deze wapens zullen kunnen beschikken.
Wel is het zo dat er een enorm aantal atoombommen tot ontploffing gebracht zal moeten worden om de hele wereld uit te roeien. Dit is alleen mogelijk wanneer er een derde wereldoorlog uitbreekt, en is zelfs dan niet heel waarschijnlijk omdat vrijwel ieder land weet dat wanneer ze de eerste kernbom afschieten, ze wellicht verantwoordelijk zijn voor een nucleaire winter die aan miljarden mensen het lezen zal kosten. Er wordt door regeringen veel onderzoek gedaan naar de gevolgen van een atoomaanval. Toch bestaat er een reële kans dat de mensheid op deze manier aan zijn einde zal komen.
Epidemie
Een andere mogelijkheid die ons einde zou kunnen betekenen is het uitbreken van een mondiale epidemie waar we geen antwoord op hebben. Hoewel de wetenschap al zo sterk ontwikkeld is dat de kans dat we op deze manier zouden ophouden te bestaan niet heel groot is, is de kans wel aanwezig. Dit is bijvoorbeeld te vergelijken met de builenpest die de mensheid teisterde in de Middeleeuwen; destijds stierf een derde van alle Europeanen. Het is moeilijk in te schatten hoe groot de kans op een nieuwe epidemie is. Bij een epidemie komt echter nooit de hele mensheid om, dus uiteindelijk overleven we dat wel.
Meteorietinslag
De inslag van een meteoriet is voor de dinosauriërs de doodsteek geweest, en is mijns inziens ook de meest realistische manier waarop de mensheid aan zijn einde zou kunnen komen. Hoewel de kans dat een meteorietinslag plaatsvindt zich moeilijk laat berekenen, is de schade die deze toe zal brengen aan de aarde en haar bewoners enorm. Bij bovenstaande rampen hebben we grote kans dat we het overleven, al zullen we waarschijnlijk wel een groot gedeelte van de bevolking verliezen. Bij een meteorietinslag kan het echter in een klap afgelopen zijn. Voordeel is wel dat hier wel techniek mogelijk kan helpen. Ruimtevaartorganisaties brengen potentieel gevaarlijk ruimtepuin in kaart en in de toekomst zouden we wellicht meteorieten onschadelijk kunnen maken als we dezen op tijd aan zien komen.
Ik heb nu een aantal gebeurtenissen behandeld die ons einde zouden kunnen betekenen. Het is echter niet mogelijk om te berekenen hoe lang het nog gaat duren voordat een van deze factoren (of een andere aanleiding), de mensheid vernietigt. Het is echter wel zeker dat lang niet alle soorten het zo lang volhouden als de dinosauriërs. De reden dat deze dieren het zo lang volgehouden hebben is omdat ze relatief sterker waren dan de meeste andere dieren. Daarnaast is dinosaurus een breed begrip. Het klopt dat dinosauriërs zo’n 165 miljoen jaar hebben geleefd, maar dit betekent niet dat alle soorten dinosauriërs het zo lang hebben volgehouden. Wij, de Homo sapiens, bestaan nog geen 200.000 jaar. Slechts tienduizend jaar geleden begonnen onze voorouders met landbouw. We lopen nog niet zo lang mee, dus hopelijk zijn we er nog wel een tijdje.