Kinderbijslag slecht voor carrière moeders

Of vrouwen investeren in hun carrière, is wel degelijk te beïnvloeden met overheidsregelingen. Vergelijkend onderzoek tussen Europese landen laat zien dat kinderbijslag een negatieve uitwerking heeft op het door moeders aangenomen aantal arbeidsuren en soort baan.

4 februari 2013

Het combineren van de zorg voor kinderen met een flitsende loopbaan is voor veel vaders en moeders een lastige opgave. Maar de carrières van vrouwen hebben hier nog altijd het meest onder te lijden. Vrouwen in heel Europa krijgen minder betaald, werken minder uren en hebben minder vaak een leidinggevende positie dan mannen. Sociologe Anja Abendroth onderzocht voor haar promotie aan de Universiteit Utrecht welke factoren eraan bijdragen dat de loopbaan van moeders in het slop raakt.

Lagere beroepsstatus

Abendroth analyseerde gegevens uit verschillende Europese landen die verzameld worden in langlopende studies, zoals het huishoudpanel van de Europese Gemeenschap (ECHP) Hieruit blijkt dat het moederschap een negatief effect heeft op de beroepsstatus van vrouwen. Na het krijgen van kinderen komen vrouwen terecht in banen die minder aanzien en minder salaris opleveren.

Ook met een artsendiploma op zak, zal een moeder dus toch eerder op kantoor bij het UWV gegadigden voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering keuren, dan als neurochirurg lange uren in een operatiekamer draaien.

Wachten met het krijgen van kinderen zodat je eerst een carrière kunt opbouwen, lijkt bovendien weinig zin te hebben. Het negatieve effect op hun beroepsstatus is voor vrouwen die op latere leeftijd kinderen krijgen namelijk net zo groot als voor jonge moeders. Daarbij komt dat een derde kind alleen voor oudere moeders verder statusverlies in hun loopbaan betekent. Het combineren van een carrière met een groot gezin gaat jongere moeders dus blijkbaar beter af.

Gezins(on)vriendelijke maatregelen

In Europese landen waar gezinnen toegang hebben tot goede kinderopvang, is het met de loopbanen van moeders beter gesteld. Want waar de overheid met gesubsidieerde kinderopvang betere mogelijkheden creëert om werk en zorg te combineren, is de kans kleiner dat moeders genoegen nemen met een gezinsvriendelijk beroep van lager allooi.

Kinderopvang in ‘de Puzzel’.
Bibliotheek Kortrijk

Bovendien kan gesubsidieerde kinderopvang een positief effect hebben op het aantal arbeidsuren dat moeders werken, maar alleen als ook hun werkgever een steentje bijdraagt en bijvoorbeeld flexibele werktijden mogelijk maakt. Vrouwen met kinderen draaien overigens ook meer betaalde arbeidsuren als zij zelf ook een werkende moeder hadden; of als hun partner zijn aandeel in de zorg voor het gezin op zich neemt.

Kinderbijslag heeft daarentegen een negatief effect op het aantal werkuren van moeders, zo blijkt uit het onderzoek van Abendroth. Financiële tegemoetkomingen zoals de kinderbijslag, maar ook verlofregelingen, lijken bovendien de negatieve effecten die het moederschap op de loopbaanontwikkeling van vrouwen heeft, te vergroten. Door de financiële steun vanuit de overheid trekken vrouwen zich eerder van de arbeidsmarkt terug.

Kinderbijslag werkt zo het patroon in de hand waarin mannen kostwinner zijn en vrouwen thuis voor de kinderen zorgen.

Sociologe Anja Abendroth promoveerde op 25 januari aan de Universiteit Utrecht op haar onderzoek Working Women in Europe: How the Country, Workplace, and Family Context Matter.