Naar de content

Huis dat verdwijnt in bos

Nieuwe boswoning kanshebber voor beste gebouw van het jaar

Monk architecten

Wat is het beste nieuwe gebouw van Nederland? Bij de Nederlandse Architectuurprijs mag jij kiezen. NEMO Kennislink licht een bijzonder ontwerp van dit jaar uit en interviewt de architect.

17 april 2019

De genomineerden van dit jaar maakten opvallende ontwerpen. Zoals een groot vierkant gebouw met een gat erin, alsof het een kozijn is waarvan het raam altijd openstaat. Deze Pontsteiger is een van de blikvangers van de Amsterdamse wijk Houthaven en werd ontworpen door Arons en Gelauff Architecten. Of neem de nieuwbouw van het Rotterdamse ziekenhuis Erasmus MC: hoge witte gebouwen met veel groen en glas, ontworpen door EGM architecten.

Vouwen

Dit zijn twee van de gegadigden voor de Nederlandse architectuurprijs voor het ‘Beste gebouw van het jaar’. De negen genomineerden van dit jaar zijn gewaagde ontwerpen van opvallend grote panden in grote steden. Dat weerspiegelt de trend van de afgelopen jaren: Nederland gaat de hoogte in. Maar tussen al die kolossen staan bij de genomineerden ook twee uitzonderingen. Het gaat om woonhuizen midden in de natuur. ‘Woonhuis Schijf’ bestaat uit een heel langgerekt gebouw, een soort bungalow XL. En dan is er nog de Scheperschuur, een vrijstaande woning met puntige daken midden in een bos.

Vooral dat laatste gebouw valt op, omdat dit het allerkleinste project is onder de kanshebbers. Bovendien is het ook het meest verrassende pand door de puntige daken, die lijken op de verschillende hoogtes van bomen in een bos. Het lijkt daardoor welhaast te verdwijnen in de omgeving. De opdrachtgever was een particulier die er nu zelf woont.

Ook de manier waarop het gebouw werd ontworpen springt in het oog. Monk Architecten kwam namelijk tot de vorm van het dak door te vouwen. “Wij hebben voor dit project veel maquettes gemaakt. Natuurlijk kan je ook in de computer modellen maken, maar dit gebouw heeft zulke bijzondere vormen dat je het voor je wilt zien. We hebben de punten van het dak steeds op een andere manier gevouwen”, zegt Casper Schuuring van Monk architecten. “Door een ontwerp met karton na te bouwen, zagen we veel duidelijker welke gevolgen het had als we een punt van het dak een meter terug legden of een geheel andere richting op lieten wijzen. We hadden er bovendien allemaal veel lol in.”

Sculptuur

Dat was nodig, omdat het een gepuzzel was om de juiste ruimtes te ontwerpen. De oppervlakte die de woning in mocht nemen stond vast, er was een beperkt budget en de architecten moesten ook rekening houden met veel regelgeving uit het bouwbesluit. “Neem de goothoogte (de goot, zorgt voor afvoer van het regenwater -red.). Die moet op drie meter hoogte zitten. Meestal heeft een huis gewoon een kap als dak en is dat geen probleem, maar wij wilden geen standaardvorm. Daarom knikken we steeds terug naar die drie meter goothoogte. We hebben dit net zolang gedaan tot het huis puntdaken kreeg en ook precies genoeg vierkante meters had. Omdat het huis zo’n andere vorm kreeg, konden we via de maquettes ook aan de gemeente laten zien wat we precies van plan waren en dat we toch voldeden aan het bestemmingsplan.”

Vrijwel het hele pand is van hout gemaakt. “Daar kozen we bewust voor, omdat het in een bos staat. Nu is het een soort sculptuur. Alles loopt nu mooi over, ook omdat de aannemer daarvoor heeft gezorgd.”

Tot 1 mei kan je stemmen

Bovendien is hout duurzaam, volgens Schuuring. Voor het gebruikte hout is gecompenseerd door bomen te laten planten. Ook moesten er van Natuurmonumenten drie bomen op het terrein weg, vanwege een vlakbij gelegen heideveld dat anders te veel in de schaduw zou staan. “We hebben ze omgezaagd en in de binnengevel verwerkt. Met wat fantasie kan je al denken dat het huis vanwege de vorm een soort bos is en door het hout dat we er in verwerkten is dat ook een beetje zo.” Ook binnenin de woning is aan duurzaamheid gedacht. De wanden bevatten 30cm isolatiemateriaal en er zit driedubbel glas in.

De zijkant van de Scheperschuur.

 Monk architecten

Maar de betonvloer springt meer in het oog. Daarin zit een warmtepomp verwerkt. “Vanwege de isolatie fluctueert de temperatuur amper. Het is eigenlijk standaard 18 graden. Voor de koude dagen is er nog een houtkachel. De zonnepanelen op een schuur naast de woning zorgen voor elektriciteit. Dat kan worden opgeslagen in een batterij en de accu van de auto. Als de zon niet schijnt is het mogelijk om deze energie weer te gebruiken.”

Het is deze maand nog mogelijk om te stemmen op het beste gebouw van Nederland. Naast de Scheperschuur zijn nog acht genomineerden, waarvan er maar liefst vijf uit de hoofdstad komen.

ReactiesReageer