Het verleden van het heden

Verantwoordelijkheid
Mijn praatje op deze conferentie ging in essentie over het verleden en dan vooral over het politieke aspect hiervan. Het verleden is een ontzettend complex verschijnsel, omdat het nog doorwerkt in het heden. Ik ben namelijk niet meer dezelfde persoon als ik in het verleden was. Toen ik acht was, was ik een kind. Nu niet meer. Maar ik ben ook niet dezelfde persoon als een jaar geleden. Er is in die tijd veel veranderd. En ik ben zelfs niet meer dezelfde persoon als gisteren, omdat ik toen dit nog niet had geschreven. Dit levert veel problemen op, onder andere rond verantwoordelijkheid. Als ik niet dezelfde persoon als gisteren ben, ben ik dan nog wel verantwoordelijk voor wat ik gisteren heb gedaan?

Herontdekking
Ik ben veranderd door het verleden. Mijn verleden bestaat nog in mijn heden. Het bestaat nog in de zin dat het heeft bepaald wie ik nu ben en hoe ik de wereld zie. Maar mijn verleden is geen afgesloten geheel. Elk moment komt er een stukje verleden bij dat bepaalt wie ik ben. En sterker nog; de herontdekking van je eigen verleden kan tot grote veranderingen in het heden lijden.

Vergeten verleden
Pas geleden keek ik bijvoorbeeld een film waarvan ik vergeten was dat ik hem al had gezien. Daar kwam ik tijdens het kijken achter. De film kijken was een nieuwe ervaring die mij weer een beetje veranderde, maar het bracht ook herinneringen terug aan de film en aan de eerste keer dat ik de film zag. Doordat ik een vergeten stuk verleden terugkreeg, veranderde ik weer een beetje. Zelfs mijn eigen verleden is dus geen afgesloten geheel, maar een continu dynamisch proces van verandering. Wat dat betreft had William Faulkner gelijk toen hij schreef dat “the past is never dead. It’s not even past.”

Op 4 november moest ik wat vertellen over interdisciplinariteit in mijn werk, een mooie gelegenheid om daar ook een blog over te schrijven. De volgende keer dus interdisciplinariteit.