De afgelopen winters was het duidelijk: wie verkouden was kon het beste thuisblijven, en al helemaal als het om het coronavirus ging. Maar wat doe je nu met een snotneus? Naar je werk of niet?
Hoest en nies in je elleboog. Ventileer je huis. En blijf thuis als je ziek bent. Allemaal adviezen die de afgelopen jaren volop aandacht kregen in de strijd tegen corona. Hoewel de coronamaatregelen sinds maart 2023 vervallen zijn, zijn deze basisadviezen nog altijd van kracht. In de hoop de verspreiding van infectieziekten in het algemeen te beperken.
En dat is een goede zaak, stelt bedrijfsarts Jaap Maas: “Mensen zijn de afgelopen jaren veel bewuster geworden van de verspreiding van luchtweginfecties.” In de winter gaan er verschillende soorten luchtwegvirussen rond, die zich op een vergelijkbare manier verspreiden. Zoals RS-virussen, griepvirussen en rhinovirussen. “We hebben gezien dat bijvoorbeeld afstand houden, regelmatig handen wassen en ventileren helpen om de overdracht van deze virussen tegen te gaan.”
Niet ziek genoeg
Om te zien of mensen deze basisadviezen opvolgen en hoe ze deze beoordelen, neemt het RIVM nog regelmatig vragenlijsten af. De meest recente resultaten zijn begin november gepubliceerd. Aan deze meting namen ruim 5000 mensen deel. Over het algemeen staat de meerderheid van de deelnemers achter de adviezen, concludeert het RIVM. Voor thuiswerken bij lichte klachten is het minste draagvlak, ongeveer de helft van de mensen die thuis kan werken is het hiermee eens.
Dat mensen het eens zijn met de adviezen, betekent niet dat ze deze ook altijd opvolgen. Zo wast een deel van de mensen hun handen uit gewoonte alleen na een toiletbezoek, en ventileren aanzienlijk minder mensen hun woning wanneer de buitentemperatuur daalt. Van de mensen die zich ziek voelden bleef 18 procent die periode geheel thuis, terwijl 44 procent gewoon naar hun werk of opleiding ging. De meest voorkomende reden om toch te gaan: je niet ziek genoeg voelen om thuis te blijven.
Snotneusprotocol
Maar waar ligt de grens dan precies? Kun je met een snotneus naar je werk? Om onduidelijkheid hierover te voorkomen, hebben veel bedrijven de afgelopen jaren verkoudheidsprotocollen opgesteld. Hierin staat omschreven wat te doen bij welke klachten. De precieze adviezen zijn afhankelijk van het bedrijf en de functie. Maas: “Werk je normaal hybride, dan kun je bij lichte klachten vaak gemakkelijk een week thuis werken. Maar bij veel beroepen zal dit niet mogelijk zijn.”
Maas werkt als bedrijfsarts in een ziekenhuis. Daar geldt voor mensen met milde klachten die wel fit genoeg zijn om te werken het volgende. “Vertel het je directe collega’s, zodat ze voldoende afstand kunnen houden. En is het voor werkzaamheden nodig om binnen 1,5 meter van iemand te komen, draag dan een mondneusmasker.”
Ook in de ziekenhuizen zijn de snotneusprotocollen volgens Maas pas aanwezig sinds de coronapandemie. “Voorheen hadden we aanzienlijk minder aandacht voor de verspreiding van luchtweginfecties. We hadden in het ziekenhuis alleen de jaarlijkse griepprik en algemene hygiënevoorschriften. Het snotneusprotocol en het advies om een mondneusmasker te dragen bij verkoudheidsklachten zijn ontstaan dankzij de pandemie.”