Het woord negerzoen werd twee jaar geleden door de fabrikant omgedoopt tot Buys zoen. Toch is het woord negerzoen, evenals het woord neger nog niet verdwenen uit de Van Dale. In Amerika is het woord in sommige staten al verboden en Detroit heeft het N-woord deze maand symbolisch begraven.
Het woord ‘neger’ staat nog altijd in onze Van Dale, net als het woord ‘negerzoen’, dat in 2005 door de fabrikant omgedoopt werd tot Buys Zoen. Dit gebeurde op verzoek van de Stichting Eer en Herstel Betalingen Slachtoffers van Slavernij in Suriname. Het woord ‘neger’ wordt door velen als kwetsend ervaren, vanwege de associatie met racisme en onderdrukking ten tijde van de slavernij. Tegelijkertijd wordt het N-woord in de rap- en hiphopscene gebruikt als een soort geuzennaam.
Negerzoen
Terwijl in ons land de negerzoen-discussie allang bekoeld is, staat het N-woord in de Verenigde Staten weer volop in de schijnwerpers. Een van de aanleidingen was een comedyshow waarin een acteur tekeer ging tegen een groep zwarte jongens, die hij meerdere malen met het N-woord aansprak. Begin dit jaar werd in Louisville, Kentucky nog een leraar aangeklaagd door een student omdat hij hem aansprak met ‘nigga’. In New York en enkele steden in New Jersey was het woord al verboden. Detroit heeft het woord ‘nigga’ deze maand symbolisch begraven op gezag van de burgerrechtenbeweging NAACP, National Association for the Advancement of Colored People.
In 2005 veranderde de fabrikant van de Nederlandse negerzoenen de naam van deze chocoladetraktatie in Buys zoenen. De actie bracht heel wat discussie teweeg: uit een peiling van de Telegraaf bleek dat 96 procent van de bevolking tegen de naamsverandering was. Achteraf bleek de actie een goeie pr-stunt. Van Dale heeft het woord negerzoen gehandhaafd in de laatste druk. De redactie wil het woord blijven opnemen zolang het nog voorkomt in ons dagelijks taalgebruik.
Zwart-wit
In de Verenigde Staten heeft het woord ‘nigger’ of ‘nigga’ vooral een negatieve bijklank. Dat heeft alles te maken met het slavenverleden waarin slaven afkomstig uit Afrika vernoemd werden naar hun huidskleur. Het woord is afgeleid van het Latijnse niger dat ‘zwart’ betekent. Door die historische ballast wordt het gebruik van ‘nigger’ in Amerika daarom als politiek incorrect ervaren. Afro-Amerikanen vinden het meestal niet erg om ‘blacks’ genoemd te worden. In Nederland is het woord ‘neger’ iets minder beladen. Veel Nederlanders vinden ‘zwarte’ juist discriminerend klinken en spreken liever van een ‘persoon met een donkere huidskleur’. Toch heeft de Stichting Eer en Herstel Betalingen in 2001 geopperd het woord ‘neger’, evenals het woord ‘creool’, uit de Van Dale te bannen. Van Dale heeft toen het zinnetje ‘door sommigen als scheldwoord ervaren’ toegevoegd. De woorden werden niet verwijderd uit het woordenboek, omdat deze volgens de redactie een weerspiegeling moet zijn van het werkelijke taalgebruik.
Hiphop
Binnen de hiphopwereld heeft het woord ‘nigga’ een heel andere status. Toen de hiphopgroep N.W.A. ( Niggaz With Attitude) in 1988 haar debuut maakte, stond de Amerikaanse muziekwereld even op zijn kop. Maar tegenwoordig kun je je geen hiphopnummer indenken waarin het N-woord niet voorkomt. Het woord ‘nigga’ wordt hierin juist gebruikt om kameraadschap uit te drukken: je hoort erbij als je ‘nigga’ genoemd wordt. Overigens zijn het niet alleen zwarte jongeren die elkaar vriendschappelijk met ‘nigga’ aanspreken, maar ook witte hangjongeren in de Verenigde Staten hebben zich het woord toegeëigend. Wel meent de zwarte rapper Ice Cube dat het woord alleen door zwarten in de mond genomen mag worden. De blanke rapper Eminem gebruikt het N-woord daarom niet.