Lekker hardlopen om gezond te blijven. Niks mis mee, maar de waarde van sport zit niet alleen in een kleinere kans op ziektes, volgens hardloper en NEMO Kennislinkredacteur Mariska van Sprundel. De flow van het ene been voor het andere zetten is een doel op zich.
Zonder moeite pik ik de nieuwelingen eruit. Twee jongens, begin twintig, komen voorbij gedraafd in strakke shirts die hun torso accentueren. Hun romp onbeweeglijk. Een trotse houding, zouden ze in de sportschool zeggen, want het is wel duidelijk waar deze mannen normaal uithangen. Een meisje van een jaar of achttien loopt me tegemoet. Ze draagt een sportrokje, met dikke enkelhoge sokken boven haar schoenen. Zo van het hockeyveld afgelopen.
Dan heb je ook nog ‘de joggers’. Op versleten schoenen en slobberende joggingbroek komen ze met grote stappen voorbij. Gepijnigde blik op het gezicht. Bij dit type loper stel ik me voor dat hij eigenlijk niet zo houdt van zweten en hijgen, maar ja, de hele dag gamen is ook niks.
Lockdownlopers. Je hebt geen officiële cijfers nodig om te zien dat er een hardloopgolfje op gang kwam door de coronacrisis. De parken puilen uit van de drentelaars. Hardloopwinkels verkochten in 2020 een recordomzet aan schoenen. Fysiotherapeuten zagen hun wachtkamers volstromen met voetballers en hockeyers die te enthousiast overschakelden op hardlopen en nu pijn aan hun knie hebben. “Goed bezig mevrouw!” roept een groepje scholieren in het park me toe als ik voorbij ren.
Wie sport is goed bezig, vinden we. Want sporten is gezond. Precies om die reden begon ik veertien jaar geleden, midden in m’n studententijd, met hardlopen. Om fitter te worden. Nooit gedacht dat die opwelling zou uitgroeien tot een leefstijl.
Leefstijl… misschien wel hét toverwoord in deze crisis. Corona is zo’n groot probleem geworden omdat we met z’n allen niet gezond leven, zei hoogleraar consumptie en gezonde leefstijl Emely de Vet in De Gelderlander. “De ic’s liggen vooral vol coronapatiënten met onderliggende aandoeningen zoals obesitas, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes 2, vaak het gevolg van een ongezonde leefstijl.” Maar dat is helemaal niet nieuw, voegde ze er nog aan toe. Dat was voor corona ook al zo! Dringt het besef door dat junkfood en stilzitterij ons kwetsbaar maken voor ziekte? Straks is iedereen die dat wil gevaccineerd. Coronacrisis opgelost. Maar medicatie is niet de oplossing voor alle gezondheidsproblemen. Zoals De Vet zei: “Zonder aandacht voor leefstijl blijft de zorg eigenlijk dweilen met de kraan open.”
Aan dat ongezonde leven moeten we als samenleving echt wat doen. Maar met hardlopen als leefstijl bedoel ik toch iets anders. Zoals de Australische filosoof Damon Young zegt: sport is niet slechts een middel om je lichaam gezond te houden, of om er goed uit te zien. Er zit zoveel meer betekenis aan. Hij noemt pijn, nederigheid, schoonheid en trots.
De waarde zit niet alleen in een kleinere kans op hart- en vaatziekte of een strakker lijf. De fysieke winst is mooi meegenomen, maar betaalt zich pas op de langere termijn uit. Voor je geest is lopen een directe beloning, wat het tot een doel op zich maakt. De hele dag aan het werk, een hoofd vol to-do’s, en dan hup, naar buiten om alles van je af te laten glijden. Na een kwartiertje kom ik in het ritme. Elke vier stappen een inademing, gevolgd door vier stappen in de uitademing. M’n gespannen bureauschouders deinen losjes mee. In m’n hoofd wordt de dagelijkse heisa langzaam vervangen door kabbelende gedachten over van alles. Hee, jonge eendjes! Niks doet ertoe in dit parallelle universum, behalve de beweging van m’n eigen lijf. Het ene been voor het andere, telkens weer. En nee, volledig opgaan in je eigen stappen is niet saai. Die flow maakt hardlopen juist zo fijn…
Eenmaal thuis is het alsof er een nieuwe dag is aangebroken. Problemen zijn in perspectief geplaatst, blijken achteraf geen echte problemen te zijn. Mediteren? Niks voor mij, roep ik altijd. In werkelijkheid mediteer ik vijf keer per week een uur, soms twee, al rennend door de groene landgoederen van Amelisweerd en Rhijnauwen.
Zullen de lockdownlopers blijven hardlopen als de samenleving straks weer opengaat? Mijn hoop is dat de nieuwelingen besmet zijn geraakt met het hardloopvirus. Dit virus wíl je oplopen, omdat het je leven verrijkt in plaats van verziekt. Het is een virus dat ontelbare slachtoffers mag maken. Het enige virus waar ik nooit tegen gevaccineerd wil worden.