Wat drijft wetenschappers in hun zoektocht naar nieuwe kennis? In de televisieserie The Mind of the Universe laat wetenschapper en presentator Robbert Dijkgraaf zien welke karaktereigenschappen de mens hebben gebracht tot een unieke prestatie: het bouwen van een wereldwijd netwerk van kennis. In elke aflevering komen drie vooraanstaande wetenschappers van deze tijd aan het woord. Tips om door te lezen op NEMO Kennislink bij de eerste aflevering.
Aflevering 1 – De Schepper
Kunnen we ooit leven nabouwen? Of preciezer gesteld: kunnen we achterhalen op welke manier levende processen werken en leren die kennis zelf toe te passen? Dat is het onderwerp van de eerste uitzending. Uitgezonden op 7 mei 2017, vanaf 21:05 op NPO 2.
In deze aflevering
Chemicus Lee Cronin
Met robots en kunstmatige intelligentie nieuwe levende moleculen maken die je overal ter wereld kunt printen. Daaraan werkt de Britse chemicus Lee Cronin. Hij is hoogleraar anorganische chemie en hoofd van zijn eigen laboratorium in Glasgow.
NEMO Kennislink-redacteur Esther Thole interviewde Cronin over zijn zoektocht naar alternatieve levensvormen en zijn visie over het ontstaan van leven. Hij vertelt onder meer wat sladressing ons kan leren.
Hoe groot is de kans dat er op een aarde-achtige planeet leven ontstaat? Lee Cronin maakte, samen met astrobioloog Caleb Scharf, een vergelijking die daar antwoord op geeft. Het is een variant op de beroemde Drake-vergelijking, die een schatting maakt van het aantal intelligente beschavingen in het heelal.
Meer over Leven bouwen met moleculen
Meer over Lee Cronin bij The mind of the universe
—
Geneticus Hans Clevers
De Nederlandse moleculair bioloog en geneticus Hans Clevers zoekt naar mogelijkheden om organen te vernieuwen met behulp van stamcellen. Hij is als hoogleraar verbonden aan het UMC Utrecht en heeft zijn eigen onderzoeksgroep aan het Hubrecht Instituut. Hij maakte al mini-organen in het laboratorium.
Het groeien van nieuw weefsel uit stamcellen is een van de grote beloften van de regeneratieve geneeskunde. Het idee is de schade te herstellen door de kracht van het lichaam te gebruiken zodat het weefsel – letterlijk – weer zo goed als nieuw wordt. De wetenschap neemt grote stappen en de samenleving houdt dat soms maar ternauwernood bij.
Er valt genoeg te discussiëren over de ethische aspecten van stamcellen en het groeien van nieuwe organen. Medisch-ethicus Annelien Bredenoord wil die discussies voeren voordat de technologieën worden doorgevoerd in de patiëntenzorg.
Meer over Herstellen met stamcellen
Meer over Hans Clevers bij The mind of the universe
—
Genetisch ingenieur George Church
De Amerikaanse moleculair genetisch ingenieur George Church speelt met genen en is initiatiefnemer van het Open Genome Project dat wereldwijd menselijke genetische data vergaart, analyseert en deelt. Hij wil uitgestorven dieren terughalen en ziet mensverbetering als onvermijdelijk. Church is hoogleraar genetica aan de Harvard Medical School en het MIT in Boston (Verenigde Staten).
Het werk van Church en zijn collega’s heeft er voor gezorgd dat we op een veilige manier genetisch-gemodificeerde organismen kunnen gebruiken. “Als je een nieuwe auto ontwerpt, bouw je daar eerst gordels en airbags in. Dus als je een bacterie met een radicaal aangepast genoom maakt, moet je ook veiligheid inbouwen.”
Meer over George Church bij The mind of the universe
—