Naar de content

Embryo-modellen verlagen zorgdruk

Embryo-modellendebat: druk op zorg

Stijn Schreven

De zorg staat onder druk: kunnen embryo-modellen verlichting brengen? Een hoopvolle blik op een nieuwe technologie.

23 december 2024
Serie: Embryo-modellendebat

Onderzoek op menselijke embryo’s is in Nederland maar heel beperkt toegestaan. Daarom maken onderzoekers modellen van een embryo in het lab, ontwikkeld uit bijvoorbeeld huidcellen van een volwassen mens. Zo hopen ze meer te leren over de allervroegste menselijke ontwikkeling, hoe erfelijke ziektes ontstaan en waarom sommige vrouwen niet zwanger kunnen worden. Sommige embryo-modellen die in het lab gemaakt worden, gaan steeds meer op echte embryo’s lijken. Wat vinden Nederlanders ethisch gevoelig bij onderzoek naar embryo-modellen en welke waarden en argumenten spelen daarbij een rol? In deze serie bespreken we 14 veelgehoorde argumenten voor en tegen het kweken van verschillende embryo-modellen voor onderzoek. In deze aflevering een voorargument: embryo-modellen verlagen de zorgdruk.

Als je aan ivf-behandelingen denkt, denk je waarschijnlijk aan hoopvolle stellen die dromen van een kind. Maar wist je dat een groot deel van deze behandelingen niet succesvol is? Voor wensouders is dat niet alleen emotioneel zwaar en fysiek belastend, het betekent ook een flinke belasting voor de gezondheidszorg. Iedere mislukte behandeling betekent extra consulten, nieuwe medicatie en opnieuw starten met een hormonale behandeling. Dat kost tijd, geld en schaarse zorgcapaciteit.

Embryo-modellen, zoals blastoïden, bieden mogelijk een oplossing. Deze modellen, gemaakt uit embryonale stamcellen, bieden wetenschappers de mogelijkheid om de allervroegste stadia van embryo-ontwikkeling te bestuderen. Met deze modellen kunnen onderzoekers in het lab beter begrijpen waarom een ivf-behandeling vaak niet lukt. Door deze kennis hopen onderzoekers manieren te vinden om de slagingskans van ivf te vergroten. Daardoor zijn er minder ivf-pogingen nodig om een kinderwens in vervulling te laten gaan. Dat bespaart ziekenhuizen een hoop tijd en geld.

Ziektes voorkomen

Daarnaast verwachten sommige wetenschappers dat embryo-modellen meer inzicht geven in het ontstaan van erfelijke aandoeningen, zoals aangeboren hartafwijkingen, bepaalde bloedziektes en de spierziekte FSHD. Deze nieuwe kennis kan leiden tot betere behandelingen en mogelijk ook het voorkomen van ziektes.

Als embryo-modellen ons dichter bij deze oplossingen brengen, is dat niet alleen goed nieuws voor de patiënten, maar ook voor artsen, verpleegkundigen en de gezondheidszorg als geheel. Iedere ziekte die we voorkomen of genezen betekent meer ruimte en aandacht voor andere patiënten. En dat is nodig, want de druk op de zorg is hoog in Nederland en deze blijft stijgen door vergrijzing, een groeiende vraag naar zorg en personeelstekorten.

Personeelstekort

De verwachting is dat Nederland in 2033 een enorm personeelstekort in zorg en welzijn heeft van bijna 200.000 medewerkers. Intussen stijgt de zorgpremie naar gemiddeld € 156 per maand in 2025. De zorgtoeslag gaat in 2025 met € 6,50 per maand omhoog. Onderzoek met embryo-modellen kan mogelijk op de lange termijn zorgen voor een efficiëntere, minder belastende zorgpraktijk.

Tegelijkertijd roept het debat over nieuwe technologieën, zoals embryo-modellen, vragen op over hoe ver we willen gaan in het vergroten van de medische mogelijkheden. Klopt het wel dat de zorgdruk daardoor lager wordt? Of wordt de vraag naar zorg alleen maar groter als er meer behandelingen ontstaan? Dit onbedoelde gevolg staat bekend als de Jevons-paradox. Daarover lees je meer in de volgende aflevering.

Poll
Poll

Welke argumenten vind jij belangrijk?

ReactiesReageer