Eén molecuul linkt eczeem en astma

De beschadigde huid van eczeempatiënten maakt een stofje aan dat gevoeligheid voor astma met zich meebrengt. Raphael Kopan, dermatoloog aan de Universiteit van Washington, heeft het mechanisme van de relatie tussen eczeem en astma achterhaald bij muizen. De resultaten van het onderzoek moeten uiteindelijk leiden tot het voorkomen van astma of het ontwikkelen van een betere behandeling.

19 mei 2009

Ernstige eczeem is een huidaandoening die vooral bij jonge kinderen voorkomt. Ongeveer 70 procent van de eczeempatiënten krijgt maanden of jaren later last van astma. Ter vergelijking: onder de algemene bevolking kampt ongeveer vier tot acht procent van de mensen met astma. Er is dus duidelijk een relatie tussen eczeem en astma, maar hoe deze allergische reacties elkaar beïnvloeden konden wetenschappers tot nu toe niet achterhalen.

Alarmsysteem

De Amerikaanse dermatologen creëerden een genetisch defect op bepaalde plaatsen op de huid van muizen. Op die manier ontstaat een conditie die vergelijkbaar is met eczeem bij mensen: de geordende bouw van de huid gaat verloren. Als reactie op de beschadiging scheidt de huid de stof TSLP uit. Deze stof is onderdeel van een alarmsysteem. Het waarschuwt het lichaam dat de eerste beschermende laag (de huid) gefaald heeft.

TSLP verspreidt zich door het hele lichaam, doordat het efficiënt kan worden opgenomen in de bloedbaan. Het signaal wordt opgepikt door andere organen die ook een barrière vormen, zoals bijvoorbeeld de long. Als reactie op de boodschap komt het afweersysteem in actie. De longen zijn vanaf dat moment extreem gevoelig voor stoffen die allergische reacties kunnen veroorzaken.

Verbreek de link

Dit was bij de onderzochte muizen ook duidelijk te zien. Ademhalen gaat moeizaam, de slijmproductie komt op gang, spieren in de luchtwegen trekken samen: het zijn allemaal kenmerken van astma. De dermatologen kunnen met zekerheid zeggen dat TSLP de oorzaak is van alle problemen. Muizen met een gezonde huid, maar een overproductie van de signaalstof krijgen dezelfde klachten.

http://www.youtube.com/watch?v=S04dci7NTPk

Kopan is erg gelukkig met de resultaten van zijn onderzoeksteam: “We hebben het mysterie rond de relatie tussen eczeem en astma nu teruggedrongen tot één molecuul. De volgende uitdaging is om de link tussen beide allergische reacties te verbreken.” Bij muizen is dat al gelukt. Het remmen van de TSLP-productie is genoeg om de ontwikkeling van astma tegen te gaan.

Astma voorkomen of verlichten

De onderzoekers verwachten dat astma bij menselijke eczeempatiënten op eenzelfde manier aangepakt kan worden. “Door de beschadigde huid in een vroeg stadium te behandelen en de productie van TSLP te remmen, kunnen we waarschijnlijk voorkomen dat mensen astma krijgen”, aldus Kopan.

Astmapatiënten zonder eczeem produceren ook TSLP, maar dan direct in de longen. Ook voor deze mensen zijn de uitkomsten van het onderzoek wellicht van belang. Als er een manier gevonden wordt om de productie van de signaalstof te remmen, biedt dit mogelijkheden om de symptomen van astma iets te verlichten.