Al tientallen jaren bestaan er plannen op om onze buurplaneet Mars te koloniseren. Stichting Mars One wil binnen tien jaar al astronauten naar de rode planeet sturen, om ze nooit meer terug te halen. Maar ook al staan ze zelf te trappelen, het is ethisch niet in orde om mensen aan zulke risico’s bloot te stellen.
Ruim 200.000 mensen meldden zich binnen een mum van een tijd aan. Dolgraag stappen ze in 2024 in een ruimtecapsule van de Nederlandse stichting Mars One en laten zich naar de rode planeet schieten. Enkele reis. Een terugreis is vooralsnog niet haalbaar. Het plan is om er een groots televisiespektakel van te maken. Via de verkoop van de tv-rechten en advertentie-inkomsten moet deze historische en ongetwijfeld peperdure ruimtereis naar Mars betaald worden.
Haken en ogen
Velen zijn sceptisch over het plan. Naast twijfels over de financiering van het volgens de bedenkers zes miljard dollar kostende project, wijst men op de technische uitdagingen. Zo tekenden studenten van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) deze maand op dat er nogal wat haken en ogen zitten aan de missie. Mars One beweert dat het project met bestaande ruimtevaarttechnologie uitgevoerd kan worden.
De kritiek spitst zich op technieken die vooralsnog niet buiten de beschermende atmosfeer van de aarde zijn getest, zoals het systeem om zuurstofniveau’s te reguleren of de technologie om ijs uit de grond te halen. Ook zijn er technieken die eerst verder ontwikkeld moeten worden. Zoals 3D-printen waarmee men reserveonderdelen wil maken.
Ook hebben de Amerikanen sterke twijfels bij berekeningen die de bedenkers van Mars One doen. Neem bijvoorbeeld de voedselvoorziening. Het plan is om voor vier Marsbewoners lokaal gewassen te verbouwen in een ruimte van 50 vierkante meter. De wetenschappers berekenen echter dat er vier keer zoveel oppervlakte nodig is.
Tot slot stellen de MIT-studenten dat er minstens 15 Falcon Heavy-raketten van het ruimtevaartbedrijf SpaceX nodig zijn om de basis op Mars te krijgen. Ze bestempelen de inschatting van Mars One van slechts zes raketten als ‘extreem optimistisch’.
Mars One reageerde door vol te houden dat hun plan haalbaar is.
Wachten op het retourtje
Maar wat doen we eigenlijk als de Marsonauten terug willen? Daarover is het plan in ieder geval duidelijk: dat gaat niet. De mensen die naar de rode planeet gaan, sterven er. De aanmelders voor de missie lijkt dat overigens weinig te deren. Zij willen niets liever dan historie schrijven als de eerste Mars-kolonisten.
Maar hoe aangenaam zal hun verblijf op Mars zijn? Moet de wetenschap niet eerst uitzoeken wat lange ruimtereis buiten het beschermende magneetveld van de aarde doet met de gezondheid van een astronaut? Hoe snel loopt een Marsbewoner kanker op door de onbelemmerde straling uit de ruimte, en kunnen we er nog iets aan doen zodra iemand ernstig ziek wordt?
Wat als de astronauten binnen enkele maanden allemaal het loodje leggen? Dan is het snel afgelopen met de beoogde reality-show. Bovendien kunnen de verantwoordelijke op aarde worden aangeklaagd voor illegale hulp bij zelfdoding.
Wat als iemand depressief raakt door de relatief beperkte voorzieningen of gebrek aan sociale contacten? Een fatsoenlijk gesprek houden met iemand op aarde is er niet bij, daarvoor is de tijdsvertraging van 3 minuten tot 21 minuten te groot.
We moeten deze potentiële Marsreizigers hiervoor beschermen. Hoe dan ook, er zal deze eeuw nog een bemande vlucht naar Mars plaatsvinden, maar dat moet onder bepaalde voorwaarden gebeuren. Een retourvlucht is een van die voorwaarden. Anders zou de eerste en moedige poging om het zonnestelsel te koloniseren wel eens de boeken in kunnen gaan als een flop van historische proporties.