Vaak vragen mensen me wat voor baan ik heb. Dan vertel ik altijd vol plezier dat ik een student ben die wordt betaald om te leren, les te geven en om met bacterieel DNA te spelen.
Acht jaar geleden, op de dag van mijn diploma-uitreiking, vroeg een van mijn leraren mij: ‘Wat ga je in de toekomst doen?’ Dit was een enge vraag om te beantwoorden, maar ik zei, “Ik ga biotechnologie studeren aan de Universiteit van Wageningen in Nederland”, en als grap voegde ik daar nog aan toe dat ik in de toekomst mensen zou gaan klonen. Het publiek moest lachen, en iedereen (ik ook) wist dat dit niet ging gebeuren – Zo was ik als 18 jarige: klein, nerdy en veel te veel sci-fi spelletjes spelend.
Nu acht jaar later, 26 jaar oud, nog steeds klein, nog steeds nerdy, werk ik als promovendus (PhD) bij het laboratorium van Microbiologie in Wageningen. Ik ben nog geen mensen aan het klonen, maar ook het werk dat ik nu doe zou mijn jongere ik als science fiction beschouwen. Ik modificeer DNA van bacteriën en creëer genetisch gemodificeerde (aangepaste) organismen. Door het toevoegen of weghalen van verschillende genen kan je bijvoorbeeld een bacterie een groene fluorescerend kleur geven of laten produceren of ze afhankelijk maken van een bepaald stofje.
Mijn PhD concentreert zich op CRISPR, een immuunsysteem in bacteriën, dat deze verdedigt tegen virussen. Het CRISPR-systeem bestaat uit verschillende eiwitten die bekend staan als Cas-eiwitten. Wetenschappers hebben onlangs een van deze Cas-eiwitten, Cas9, uit de bacterie gehaald en in andere soorten cellen gestopt, zoals plantencellen of zelfs menselijke cellen. Ze hebben dit gedaan om het DNA van deze cellen te kunnen modificeren (aanpassen).
Enorm Word-document
Cas9 is goed in het vinden van een specifieke volgorde van DNA-sequentie en het knippen ervan. Om deze reden wordt cas9 gebruikt als hulpmiddel bij het modificeren van DNA. Jouw hele DNA, noemen we een genoom. De genen voor je haar of je oogkleur zijn slechts een klein deel van je genoom. Je kan je genoom zien als een ENORM Word-document. Als dit Word-document een fout of verkeerd gespeld woord bevat is er een defect aanwezig in jouw systeem, wat kan leiden tot genetische ziekten. Cas9 werkt net als de CTRL-F + CTRL-X knop van je Word-document. Je stuurt Cas9 door het invoeren van een woord en Cas9 vind je woord(CTRL-F) en knipt het uit het document (CTRL-X). Met een beetje hulp kan je lichaam het repareren.
Dit is in het kort hoe Cas9 werkt als een hulpmiddel bij het modificeren van DNA. In latere blogs leg ik het hele CRISPR-immuunsysteem verder uit, waarom het CRISPR wordt genoemd, ga ik dieper in op genoom modificatie en andere CRISPR toepassingen die tot nu toe zijn ontwikkeld. Een andere Faces of Science blogger, Nico Claassens, schreef eerder een blog geschreven over CRISPR. Lees meer hier Deze ontwikkelingen gaan gepaard met veel ethische bezwaren, daar wil ik het ook graag nog over hebben, de ethiek in CRISPR.
Had je mij acht jaar geleden gevraagd waar ik zou belanden, dan had ik zeker iets anders dan een PhD in CRISPR geantwoord. Maar ik had niet beter terecht kunnen komen dan bij dit verbazingwekkende, complexe immuunsysteem in bacteriën. Ik kan niet wachten om jullie hier meer over te vertellen.
Tot snel!