Naar de content

De tienduizendste

Ilja van Dam

Dit is het tienduizendste artikel op Kennislink.nl. Een mooi moment voor een nieuwe rubriek. Vanaf nu op Kennislink.nl elke twee weken een redactioneel. Een mening vanuit de redactie, bijvoorbeeld over een interessante ontwikkeling in de wetenschap of een wetenschappelijke kijk op ander nieuws. Ik grijp, als hoofdredacteur, dit eerste redactioneel bovendien meteen aan om ook nog een oproep te doen aan jou, de lezer: Ik zou graag eens horen of jij vindt dat de wetenschap zich richt op de juiste vragen. Of zijn er onderwerpen die nu blijven liggen, waar de wetenschap eigenlijk onderzoek naar zou moeten doen?

13 juni 2014

Tienduizend artikelen op Kennislink. Dat wil zeggen dat er de afgelopen twaalf jaar gemiddeld zo’n twee artikelen per dag zijn verschenen over populair-wetenschappelijke onderwerpen op deze site. Zelfs nog ietsje meer, want echt verouderde artikelen verwijderen we van tijd tot tijd. Strikt genomen hebben we het tienduizendste artikel dan ook al lang gehad. Toch leek het een mooi moment om stil te staan bij wat er het afgelopen decennium is neergezet. Ons brein houdt nu eenmaal van ronde getallen. Bovendien is er in die tijd een hoop veranderd in de manier waarop we over wetenschap berichten.

Dit redactioneel weerspiegelt de mening of visie van de redacteur. Hoewel wetenschappelijk onderbouwd en beargumenteerd, is het een persoonlijke mening en geen wetenschappelijk feit. Ben je het (niet) eens met de auteur? Geef dan vooral ook een reactie hieronder.

Dwarsverbindingen

Kennislink.nl was in oorsprong bedoeld als verzamelplek van alle relevante, interessante en begrijpelijk opgeschreven populair-wetenschappelijke artikelen op internet. Door de jaren heen zijn we steeds meer eigen nieuws en achtergrondartikelen gaan maken. Kennislink kreeg steeds meer gespecialiseerde redacteuren die hun eigen vakgebied volgen en daarover berichten, en in samenwerking met andere redacteuren dwarsverbindingen tussen de verschillende wetenschappen proberen te leggen.

De verhouding tussen wetenschap en samenleving is de laatste jaren ook veranderd. Vroeger overheerste het beeld van de wetenschapper die in een ivoren toren zat, en van waaruit hij slechts heel af en toe wat van zijn wijsheid naar beneden liet dwarrelen. En vaak genoeg klopte dat beeld ook. Daarna werd de ivoren toren meer een zendmast. Interessante berichten en wetenswaardigheden werden met het publiek gedeeld en soms zeer helder uitgelegd, maar het bleef meestal één-richtingsverkeer.

Tegenwoordig verwachten de samenleving en de politiek dat een wetenschapper nadenkt over het nut dat zijn onderzoek kan hebben voor de samenleving. Soms is dat heel herkenbaar: onderzoek dat leidt tot een medicijn, sociale wetenschappers die een protocol ontwerpen waarmee pesten op school kan worden tegen gegaan, een robotpak (exoskelet) waarmee iemand die verlamd is weer kan lopen (en zelfs de aftrap gaf in de openingsceremonie van het WK dat gisteren is gestart) of heel recent: onderzoekers van Tesla die hun patenten vrijgeven zodat iedereen hun technologie kan gebruiken om elektrische auto’s te bouwen.

Een robotpak stelt een verlamde jongen in staat de aftrap te doen tijdens de openingsceremonie van het WK voetbal 2014 in Brazilië. klik op de afbeelding om de video te bekijken.

 Nos

Toch betekent dat niet dat elk onderzoek direct toepasbaar moet zijn in de samenleving. Wetenschappers kunnen ook heel goed iets onderzoeken omdat we nog niet weten hoe iets zit en we dat graag willen weten. Fundamenteel onderzoek aan elementaire deeltjes waaruit het universum is opgebouwd, de manier waarop een levende cel werkt of sociale interactie tussen mens en dier; het is allemaal heel nuttig voor een beter begrip van onszelf en de wereld om ons heen. Wel mag de samenleving verwachten dat de wetenschap het resultaat van dat onderzoek met haar deelt. Dat doen wetenschappers gelukkig vaak graag: denk aan de berichtgeving rond het Higgsdeeltje of nieuwe inzichten over de werking van ons brein.

Kennislink biedt graag gelegenheid aan wetenschappers om hun verhaal te vertellen. Maar daarmee is er nog geen dialoog of interactie tussen de wetenschapper en de rest van de bevolking. Dat kan ook pas als die wetenschapper meer als persoon spreekt en niet alleen als wetenschapper. Dat is dan ook een van de redenen dat we samen met de KNAW en De Jonge Akademie vorige week een plek hebben gecreëerd waar jonge wetenschappers bloggen over hun leven en onderzoek: Faces of Science. Deze wetenschappers krijgen zo een gezicht en zijn alleen daardoor al beter aanspreekbaar.

Stel een vraag aan de wetenschap
Wetenschap houdt zich met van alles bezig, maar simpele zaken blijken soms nog nooit onderzocht. Wat zou u nu graag willen dat de wetenschap onderzocht. Laat hier onder een bericht achter of stuur een bericht naar info@kennislink.nl ovv Vraag voor de wetenschap.

Oproep

Zou het dan niet aardig zijn als we de wisselwerking tussen samenleving en wetenschap nog verder kunnen vergroten. “Eigenlijk zou er een platform moeten zijn waarop burgers hun vragen aan de wetenschap kunnen plaatsen”, merkte Joost van Kasteren, de voorzitter van de Vereniging voor Wetenschapsjournalistiek en -communicatie in Nederland (VWN), onlangs op. Wie weet kan Kennislink daar een rol in spelen. Als we dat echt goed willen opzetten, moeten we ook nadenken over hoe we dat onderzoek vervolgens gaan financieren. Zo ver zijn we nog niet, maar ik zou al graag horen of onze lezers inderdaad vragen hebben waar de wetenschap eigenlijk eens een onderzoek naar zou moeten opzetten. Wat wil jij dat onderzoekers onderzoeken?

ReactiesReageer