De lustpil: medicijn voor een verzonnen seksuele stoornis

Farmaceuten zijn op zoek naar een pil voor alles, en een nieuwe markt heeft zich alweer aangediend: vrouwen met verminderd seksueel verlangen. Een groot probleem, volgens farmaceutische bedrijven. Zij zeggen dat 43% van de vrouwen in de VS aan deze seksuele stoornis leidt, ook wel bekend als Hypoactive Sexual Desire Disorder (HSDD), al komen in andere wetenschappelijke onderzoeken, met gedegener vragenlijsten, de percentages beduidend lager uit.

Positieve ervaring

Een pil van het Nederlandse bedrijf Emotional Brain moet nu de vrouwelijke lust vergroten. Eigenlijk zijn het twee pillen; Emotional Brain ontwikkelde een pil die vrouwen gevoeliger maakt voor seksuele prikkels én een pil die remmingen bij seksuele opwinding weghaalt. De makers van de lustpil gaan ervan uit dat de klachten op seksueel gebied van puur biologische aard zijn en dat ingrijpen in de biochemie de oplossing is. Seksuologen hebben kritiek: zij wijzen erop dat de beleving en de associaties met seks ook een rol spelen bij lust.

De vrouwen die aan de studies meededen hadden een positieve ervaring bij gebruik van de pillen, zegt oprichter en directeur van Emotional Brain Adriaan Tuiten op 20 september in NRC next. De resultaten van de twee klinische studies zien er in eerste instantie rooskleurig uit. Maar de wetenschappelijke basis rammelt, volgens seksuoloog Peter Leusink en zijn collega’s. Zij uitten hun zorgen over Tuitens bevindingen in een ingezonden brief aan de redactie van het Journal of Sexual Medicine.

Meer orgasmes

Of de pil werkt is dus nog maar de vraag. Stel even dat het medicijn doet waarvoor het gemaakt is. Meer seksueel plezier voor iedereen: dat is toch alleen maar toe te juichen? Toch stuit er iets tegen de borst, iets wat in de discussie tussen farmaceuten en seksuologen weinig aan de orde komt. Want in hoeverre is weinig seksuele lust een aandoening die medicatie vereist?

“De resultaten van enquêtes onder vrouwen in wetenschappelijke tijdschriften laten misschien geen probleem zien, maar juist de normale gang van zaken in de vrouwelijke seksualiteit”, merkte wetenschapsjournalist Sander Voormolen dan ook terecht op in NRC next. “Zeker is dat de vrouwelijke seksualiteit door de wetenschap nog lang niet is doorgrond.”

De een is nu eenmaal veel geïnteresseerder in seks dan de ander. Sommigen verlangen zelfs helemaal niet naar seks. Dat heet variatie. Het is belangrijk om te beseffen dat weinig lust niet betekent dat er iets mis is met je. Maar veel vrouwen ervaren dat gebrek aan seksuele verlangen wel als een probleem. Dat is heel vervelend. De oorzaak moeten we waarschijnlijk in de samenleving zoeken. In het Westen krijgen vrouwen dagelijks ingeprent dat sexy zijn een groot goed is. Wie de rol als sekssymbool niet waarmaakt en weinig interesse toont in seks, voldoet niet aan de norm.

Het kan, maar hoeft niet

De seksuele moraal in de samenleving veranderen zou dit probleem waarschijnlijk verhelpen, maar is makkelijker gezegd dan gedaan. Zou het ook niet helpen als mensen een partner kiezen met wie zij seksueel verenigbaar zijn? Met andere woorden: trouw geen partner die om de haverklap zin heeft in een vrijpartij, wetende dat jijzelf liever elke avond een filmpje kijkt, of andersom. Zo’n mismatch geeft gegarandeerd problemen op seksueel gebied, waarbij degene met weinig zin in seks grote kans heeft te eindigen met het label HSDD.

Natuurlijk kunnen lustgevoelens uitblijven door (een combinatie van) biologische factoren of traumatische ervaringen. Maar het kan niet de bedoeling zijn dat alle vrouwen die aangeven weinige seksuele lust te hebben een seksuele stoornis krijgen aangepraat. Wie de hulp wil inroepen van een lustpil, kan dat straks doen. Maar het hoeft zeker niet.