De longen van Eindhoven

In parkeergarages, tunnels en op drukke verkeerspleinen kun je maar beter niet te diep ademhalen. Door het drukke verkeer en de dichte bebouwing in Nederlandse steden blijven vervuilende deeltjes zoals fijnstof vaak lang hangen. Dit maakt de lucht in veel steden niet erg goed voor onze gezondheid. Maar er zijn manieren om deze lucht schoner te maken, ontdekten onderzoekers van milieu-innovatiebedrijf ENS Urban. Met hun technieken maken ze op dit moment de lucht in Eindhoven een stuk schoner.

Longen van de stad

Op het Stadhuisplein in Eindhoven stond een paar maanden lang een grote witte tent en verschillende geknakte palen met wat electronica aan het uiteinde. De installatie in de tent zoog de hele dag lucht aan, verwijderde vervuiling en blies de schonere lucht weer uit. De palen maten wat het effect is op de luchtkwaliteit op het plein. Het is allemaal onderdeel van het project ‘Longen van de Stad’, een samenwerking tussen ENS Urban, de TU Eindhoven, de gemeente Eindhoven en bedrijf Air Liquide. “We willen samen meer te weten komen over hoe we luchtkwaliteit in de stad kunnen verbeteren”, vertelt Roel Gijsbers, projectleider bij ENS.

Gijsbers is vanaf het begin betrokken bij het project. “Wij zuiveren al jaren parkeergarages met onze technieken”, vertelt hij. “Maar we wilden graag weten wat er zou gebeuren als je dit opschaalt en ook op andere strategische plekken in de stad plaatst.” Hiervoor maakten de onderzoekers eerst een model die voorspelde hoe de zuiveringsinstallatie de luchtkwaliteit zou beïnvloeden. Maar zonder metingen in de praktijk bleek het lastig om te bewijzen dat het model klopt. “Onze collega’s aan de TU Eindhoven hebben het model doorgerekend, maar we wilden graag echte metingen doen en kijken of de luchtkwaliteit echt verbetert zoals het model voorspelt.”

Elektrisch veld

Het model gaat uit van de zogenoemde ionisatietechniek. De lucht stroomt dan door een elektrisch veld, waardoor de moleculen hun elektronen kwijtraken en een positieve lading krijgen. Daardoor zijn ze makkelijker te vangen, legt Gijsbers uit: “Die positieve deeltjes trekken we aan met een negatief geladen metalen plaat. Ze hechten aan die plaat en vormen zo een laag viezigheid, terwijl de schonere lucht doorwaait.” De efficiëntie van het systeem hangt af van de locatie, maar over het algemeen blijkt uit metingen dat kleine deeltjes moeilijker te vangen zijn dan grote: “Van de grote deeltjes vangen we ongeveer 100 procent af, bij de kleinere deeltjes eerder rond de 30-40 procent.”

Je vangt dus niet alles af, maar alle kleine beetjes helpen. De luchtkwaliteit op het Stadhuisplein lijkt er in ieder geval wel op vooruit te zijn gaan. “Het ziet er goed uit, maar we moesten minimaal drie maanden aan data verzamelen en die analyseren we nu voor we definitieve conclusies trekken”, zegt Gijsbers. De metingen zouden eigenlijk maanden geleden al klaar zijn, maar het kampioenschap van PSV gooide – figuurlijk – roet in het eten, vertelt de projectleider: “Tijdens het kampioensfeest moesten we de boel even opruimen, maar uiteindelijk hebben we voldoende data kunnen genereren.”