Het boek ‘De kleur van chemie’, een uitgave van de Vrije Universiteit Amsterdam, schetst een mooi beeld van de kleur die de chemie aan de samenleving geeft. Het is een bundeling van informatieve brochures voor scholieren, samengesteld over een periode van vijftien jaar.
Op de website van de VU zijn de oorspronkelijke hoofdstukken van ‘De kleur van de chemie’ in PDF te downloaden.
Hieronder vind je een overzicht van de content op Kennislink. Bij de plaatsing op Kennislink zijn de oorspronkelijke brochures opgeknipt in hun samenstellende delen.
Meer over de ontstaansgeschiedenis van het boek ‘De kleur van chemie’ lees je onderaan deze inhoudsopgave.
Een gezonde kleur
- Een gezonde kleur
- Bakken zonder zon
- Ongezond bruin
- Meten met ultraviolet licht
Alfred Nobel
- Alfred Nobel
- Het geheim van het dynamiet
- Van dynamiet tot kneedbom
- Zes Nobelprijzen voor NMR
Alcohol
- Wijn
- Bier
- Niet te drinken
- Testen op alcohol
Suiker
- Suikersoorten
- Wie zoet is… krijgt gaatjes
- Zoet, zoeter, zoetst
- De zoete smaak
- Meer zoet voor minder geld
Kleuren zien
- Van koninklijk purper tot haarverf
- Een kleurige parade van E-nummers
- Ik zie, ik zie… wat jij niet ziet
- Elektronen geven een molecuul kleur
Drugwerk
- Opium
- Cocaïne en andere stimulerende middelen
- Hasj, marihuana, LSD en andere bewustzijnsveranderende middelen
- Hallucinaties in je hersenen.
- Scheikunde voor junkies
Gif
- Gif door de eeuwen heen
- Een geneesheer met een giftige tong
- Dodelijke eiwitten
- De giftige aardappel
- Gif in je bloed
- Synthetisch gif
- Genezing door gif
Zuurstof
- Van levenslucht naar zuurstof
- De geschiedenis van buskruit
- De explosieve chemie van buskruit
- Ozon, een bijzondere vorm van zuurstof
- Zuurstof, een radicaal goedje
Geuren
- Geuren door de eeuwen heen
- Gevangen geuren
- In geuren en kleuren
- Meten aan geuren
Chemie op leven en dood
- Een test op arsenicum
- Vingerafdrukken
- Een haar als paspoort
Godenspijs Cacao
- Bleke bonen, donkere lekkernij
- De chocoladerevolutie van Van Houten
- Cacao + vet + suiker = chocolade
- Cacaoboter: een heel speciaal soort vet
- Kicken op chocola
Licht op chemie
- Biologische lichtshow
- Van noorderlicht tot TL-buis
- Kleurverschuivers
- Nalichtende kleuren
- Lichtstaven
- Chemische reacties aan het licht gebracht
Met huid en haar
- Verf op je huid
- Pukkels en puistjes
- Haren: ragfijne scheikunde
- Schoon haar dankzij shampoo
- Als je haar maar goed zit
Water
- Water, de mens kan niet zonder
- Polywater, een wetenschappelijke vergissing
- Zwaar water
Wat jeukt daar…
- Nikkel – een duivels metaal
- Jeukende handen door latex
- Als de witte motor hapert
- Histamine: de sleutel tot effectieve behandeling van allergie
- Op zoek naar geneesmiddelen tegen allergie
Gelukkige genen
- Gelukkige genen
- Knip, ik heb je
- De genetische fout bij taaislijmziekte
- Een kaart van het menselijk genoom
- Samenwerkende genen
High
- De LSD goeroe
- Populaire drugs
- Reageren op XTC
Een onvoorstelbaar geheugen
- Het ‘succes’ van de leerpil
- Een ijzersterk geheugen
- Eiwitten en de ziekte van Alzheimer
Een spoor van licht
- Bloedsporen belicht
- Vuurvliegjes sporen gif op
- Betalen met europium
- Laser ziet de vervalser
De ontstaansgeschiedenis van het boek ‘De kleur van chemie’ gaat terug naar 1991. In dat jaar constateerde de toenmalige Faculteit Scheikunde van de Vrije Universiteit Amsterdam dat de naamsbekendheid van de opleiding scheikunde te wensen over liet. Om hier verandering in aan te brengen bracht de faculteit brochures uit die de leefwereld en interesses van leerlingen in relatie probeerden te brengen met de scheikunde.
Vijftien jaar lang verschenen in totaal twintig van deze informatieve brochures. Van de eerste in 1991 tot en met de laatste in 2005 hadden ze steeds dezelfde opzet. Eerst een aansprekende inleiding, die weinig scheikundekennis vraagt, vervolgens uitgebreide informatie over het onderwerp op schoolniveau, en als afsluiting een artikel dat verder gaat dan het schoolniveau.
Bundeling
Ter afsluiting van de reeks besloten de chemici van de VU (de Faculteit Scheikunde was inmiddels opgegaan in de afdeling Scheikunde en Farmaceutische Wetenschappen, onderdeel van de Faculteit Exacte Wetenschappen) in 2005 om alle verschenen brochures te bundelen. Zoveel mogelijk in originele versie, maar verouderde teksten en opmaak werden wel bijgewerkt.
‘De kleur van Chemie’ verscheen uiteindelijk in 2007 als resultaat van de samenwerking van het toenmalige afdelingshoofd professor Koop Lammertsma en voorlichter Kirstin de Boer – van Rhenen met de producenten van de oorspronkelijke brochures: auteur Ludolf Maat (destijds docent aan het Bonhoeffer College in Castricum) en VU-vormgever Nico Schaefers.