Naar de content
Podcast
Podcast

De digitale Chinese muur

Podcast ‘Net goed!’ - Aflevering 3

iStock/MissTuni

Is het web wel zo wereldwijd als we denken? Of is het Chinese internet heel anders dan dat van ons in Europa? Edda Heinsman reist in de podcast ‘Net goed!’ naar Düsseldorf om het uit te vinden.

14 maart 2025
Afspelen icoon
Podcast
Podcast

De digitale Chinese muur

0:00
37:03

Move over Londen, Parijs en Milaan, Düsseldorf is dé nieuwe hotspot voor Chinese toeristen. Maar waarom? In deze derde aflevering van de podcast ‘Net goed!’ reist wetenschapsjournalist Edda Heinsman samen met sociaal geograaf Carwyn Morris van de Universiteit Leiden naar Düsseldorf om dat te onderzoeken. Ze ontmoeten onder meer een Chinese influencer en ontdekken dat Düsseldorf zo populair is dankzij het internet. De Chinese social media staan vol met het eten van alle Aziatische restaurants in de Duitse stad.

De Chinese social media worden veel gebruikt voor promotie – of is propaganda een beter woord? Alle apps en bijna alle websites die we hier veel gebruiken, zijn in China niet beschikbaar. Even iets googelen of opzoeken op Wikipedia is er in de Volksrepubliek niet bij, vertelt correspondent Cindy Huijgen, die sinds 2019 voor Nederlandse media in Beijing werkt. Als het Chinese internet zo verschilt van het onze, hoe wereldwijd is het web dan eigenlijk? En hoe zit het met censuur in het westen? Luister naar de aflevering in jouw favoriete podcastapp (Spotify, Apple) om erachter te komen. Reacties zijn hieronder welkom, net als mooie verhalen over het internet!

Transcriptie

Net goed! – De digitale Chinese muur

===

Edda: Als ik aan toeristen op straat in Amsterdam vraag waar ze naar toe willen, dan zeggen ze ...

Persoon 1: We go to London.

Persoon 2: Bruges, want to go to Bruges.Venice, Venice is nice. And Krakow, I want to go to Krakow.

Persoon 3: Barcelona. I’ve never been to Barcelona.

Persoon 4: Well, I love Italy. So I like to go to Italy.

Persoon 5: To Spain, Praha.

Persoon 6: Praag, Kopenhagen.

Persoon 7: Germany. Italy.

Edda: Any cities in particular?

Persoon 7: Bremen, Milaan.

Persoon 8: Amsterdam, Ghent, Paris, and then the South of France.

Edda: Londen, Parijs, Rome, Barcelona. Allemaal plaatsen die ik verwacht had en die naast Amsterdam ook in de top tien van meest bezochte plaatsen door toeristen staan.

Edda: And Düsseldorf?

Persoon 9: Düsseldorf, no.

Edda: Is Düsseldorf on the list?

Persoon 10: Düsseldorf? No. What is it? I don't know.

Edda: Maar als ik het aan Chinese toeristen vraag …

Persoon 11: I’m from China.

Edda: And do you plan to go to other places?

Persoon 11: I will go to French and Italy, Rome, yeah.

Edda: Okay, wow and Düsseldorf?

Persoon 11: Oh yeah, I like it.

Edda: Düsseldorf. En ze is niet de enige.

Persoon 12: I think Düsseldorf and then Parijs and Budapest. And these are the places I wanna visit.

Verschillende personen: Düsseldorf, Düsseldorf.

Edda: Düsseldorf. Ik moet bekennen, ik heb ook geen idee waarom je daar naartoe zou willen. Ik denk bij Düsseldorf aan een tja, misschien een industriestad, met een vliegveld. En toch is Düsseldorf, mede dankzij het internet een heel interessante bestemming. Maar waarom in hemelsnaam?

Het internet. Al zo'n veertig jaar een onmisbaar stukje technologie. Onmisbaar, maar onzichtbaar. Want waar zit dat internet precies? Hoe werkt het? En hoe heeft het ons leven veranderd? In de podcast ‘Net goed!’ duiken we in de wereld achter het wereldwijde web.

Om te onderzoeken wat Düsseldorf nou zo interessant maakt, sta ik hier nu op het station met onderzoeker Carwyn Morris. Hallo, hallo, hi.

Carwyn: Hé hello. Yeah, nice to meet you. Just arrived in Amsterdam Centraal to go to Düsseldorf to eat hopefully a lot of food and speak to a lot of people and experience what might be new Chinese Europe?

Edda: Op naar Düsseldorf met sociaal geograaf Carwyn Morris van Universiteit Leiden, waar hij onderzoek doet naar het digitale China. Hoe is hij in Düsseldorf geïnteresseerd geraakt?

Carwyn: My friends, everybody started looking on their phone because ...

Edda: Morris vertelt dat hij met vrienden een beetje op zijn telefoon zat te kijken.

Carwyn: And then one of my friends said ...

Edda: Een van hen zei ...

Carwyn: We should go to Düsseldorf. Huh, why should we go to Düsseldorf? And my friend said, Düsseldorf is really popular on the Chinese internet. When I'm on Xiaohongshu, I keep getting posts for Düsseldorf.

Edda: Beroemd op Chinese social media. En dat is natuurlijk interessant voor een China-onderzoeker. Zo verder met onze reis en het onderzoek, wat maakt Düsseldorf populair bij Chinezen? Maar eerst wil ik meer te weten komen over hoe dat zit met de Chinese social media. Verschillen die van apps die we in Nederland gebruiken? Even bellen met China correspondent Cindy Huijgen. Hoi hoi.

Cindy: Hi.

Edda: Cindy Huijgen werkt sinds 2019 in Beijing voor Nederlandse media. Haar hoofd opdrachtgever is Trouw. Je hebt dus wel veel met internet te maken om te communiceren met Nederland en, nou ja, gewoon om onderzoek te doen, denk ik. Hoe werkt het internet in China?

Cindy: Ja, het internet hier is in de praktijk heel anders dan het internet in Nederland. Vooral omdat je hier dus geen gebruik kan maken van alle apps en bijna alle websites die we in Nederland veel gebruiken.

Edda: Even iets googelen of opzoeken op Wikipedia is er niet bij. Maar gelukkig zijn er omwegen. Want hoe kan het dat wij nu bellen via WhatsApp?

Cindy: WhatsApp, dat kan je alleen in China gebruiken met bepaalde andere apps. VPN's die dan over de Chinese internet muur gaan.

Edda: Ja, de Chinese internet muur. Ik denk als ik over internet denk, aan een netwerk van wereldwijd met elkaar verbonden computers. Iedereen met elkaar verbonden, één grote connected family. Maar in werkelijkheid is het niet één netwerk. Het zijn verschillende netwerken met muren ertussen. En in het geval van China is die muur heel groot. De Chinese internet muur, de Great Firewall.

Cindy: Dat is om ervoor te zorgen dat alles binnen China gecensureerd kan worden eigenlijk. Dus het hele internet wordt goed bijgehouden door de Chinese overheid en ze kunnen precies bepalen wat er wel en wat er niet op het internet komt.

Edda: En die Chinese apps zie je daar dan ook echt heel andere dingen in?

Cindy: Ja, het is compleet alsof het parallelle werelden zijn.

Edda: Parallelle werelden, de online wereld van de Chinezen en de online wereld van de Nederlanders of westerlingen. Daarom zit ik nu met Morris in de trein om die online wereld te bestuderen. Want waarom raden Chinezen elkaar op social media massaal aan om nou juist naar Düsseldorf te gaan?

Carwyn: Dusseldorf is not the most beautiful or attractive city in a sense. It's not a tourist city, really. If you want a tourist city, you could go to Cologne which is nearby.

Edda: En toch zijn wij dus onderweg naar Düsseldorf. Wat zegt Cindy Huigen erover? Over Düsseldorf, dat het the place to be zou zijn in Europa?

Cindy: Dat heb ik ook nog niet gehoord. Dus ik vind het ook wel interessant. Maar ja, die apps worden ook heel veel gebruikt om te promoten. Dus ofwel steden of producten of reizen. Het is echt één grote promotie.

Edda: Eén grote promotie op Xiaohongshu, de Chinese variant van Instagram. Hoe werkt dat eigenlijk, zo’n campagne op Chinese social media? We gaan echt zo verder met de reis naar Düsseldorf, maar even een uitstapje naar het Amsterdamse.

Quinten: Xiaohongshu, heet ook wel Little Red Book. Dat is eigenlijk een soort Instagram.

Edda: Ik spreek er af met Quinten Kemp en Yaokun Jia van het bedrijf Next Port China, Een marketingbureau voor de Chinese markt.

Quinten: Daar kijken Chinezen, met name jonge fluent die spenderen, die in de grote steden woont die dus ook reizen en daar het geld voor hebben. Die kijken op dat platform voor inspiratie of wat te kopen, wat te doen. Het is een lifestyle platform, dus er wordt heel veel user generated content gedeeld. Omdat wij een klant hebben hier, kunnen wij influencers, Chinese influencers uitnodigen. Er wonen ook namelijk veel influencers, die studeren hier. Die zijn populair geworden op Xiaohongshu. Bijvoorbeeld Nationaal Park de Hoge Veluwe is al heel lang een klant van ons en daar hebben we vorige week zondag nog een influencer campagne voor gedaan. Daar worden ze in de watten gelegd en dan krijg je heel veel mooie user generated content die door Chinezen bereikbaar is.

Edda: Even een blik op Xiaohongshu naar een post van één zo’n influencer. De influencer zegt dat er prachtige schilderijen zijn en mooie sculpturen. en dat het de moeite waard is om er met het gezin heen te gaan. En werkt dat ook, deze manier van influencen?

Quinten: Deze aanpak voor de Chinese markt is heel effectief omdat Chinezen echt misschien meer dan ons laten leiden door influencers. Zeker travel influencers. Maar ook influencers die producten aanprijzen. Influencers worden heel erg vertrouwd. En dat is in China veel sterker, want Chinezen vertrouwen bijvoorbeeld geen zoekresultaten in hun Google.

Edda: Chinezen buiten China dan. Binnen China bestaat Google niet.

Quinten: Ze hebben geen Google, maar dat vertrouwen ze niet. Chinezen luisteren naar Chinezen of nemen die aanbevelingen aan omdat ze dat zien. Chinese toeristen, die willen heel veel doen in een korte tijd, in een lang weekend naar Wenen, Venetië en nog een andere stad. Nou, hoe doe je dat in godsnaam? Travel-like special forces. Gewoon door beuken en zoveel mogelijk zien.

Edda: Dat beaamt ook zijn collega Yaokun Jia.

Yaokun: In my opinion, Chinese people they prefer first go to the popular spots and for European people, of course they also want to go to popular spots, but they also want to discover something by themselves, maybe something not recommended under social media.

Edda: En hoe zit het dan met Düsseldorf? Is dat echt zo populair?

Yaokun: Yes, in October, my parents came here and I also let them to go to Düsseldorf.

Edda: Wel heel mooi, Yaokun woont in Amsterdam, ze nam haar familie mee naar de hoogtepunten van de stad. Rondvaart over de grachten,naar de molens, naar Rotterdam, een tripje naar Barcelona en naar Düsseldorf.

Yaokun: It is because it’s popular on Chinese social media. That is because when you search, like when I came to Amsterdam, what other cities I can go, and Dusseldolf is the top cities pop up on your screen and that’s why.

Edda: En nu zit ik in de trein met Carwyn Morris uitzoeken waarom Düsseldorf zo populair is. Hij heeft al wel een idee.

Carwyn: I think maybe we can use Düsseldorf as a way of really understanding how Europe and China are interacting.

Edda: Düsseldorf als voorbeeld om te begrijpen hoe Europa en China met elkaar interacteren.

Carwyn: This city might be a good way of understanding how China-Europe relations are evolving in Europe.

Edda: En een grote rol is volgens Morris weggelegd voor het eten.

Treinintercom: Düsseldorf Hauptbahnhof.

Edda: We zijn er.

Carwyn: As you’ll see, it’s not the most beautiful city.

Edda: Nee, ik zie hoge gebouwen. Ja, modern. Een beetje gedateerd modern. We lopen verder door de straten van Düsseldorf. Tja, grote grijze gebouwen. Weinig bijzonders. Hoewel ...

Carwyn: This street has several Chinese places.

Edda: Oh I see one, China restaurant.

Carwyn: Yeah, there’s a Vietnamese one there too that’s not on my list. This one is brand new. That’s a desert place, Asian desert place. Like this has bibimbap it's a Korean place, and then a more traditional Chinese place. And then this is a hotpot place, that’s quite popular.

Edda: Het ziet er druk uit. Hotpot.

Carwyn: One street and we’re already ...

Edda: I don’t know, twenty places.

Carwyn: Yeah and not even the main street so.

Edda: Al een paar straten van het station valt het aantal Aziatische winkels, restaurants en cafés op. Japans, Koreaans, Chinees, Vietnamees. En nu ik wat beter om me heen kijk, zie ik ook een opvallend grote hoeveelheid mensen die van Aziatische afkomst lijken. Hoe zit dat precies? We hebben afgesproken met Dimitri Belov van het Duitse toerismebureau.

Dimitri: It’s here.

Edda: Maar niet op een standaard kantoortje, maar in een zijstraatje van het populaire uitgaansgebied van Düsseldorf. Ingeklemd tussen een pizzeria en een spielhalle. De lampen staan uit, de muren en ramen vol gekalkt met graffiti. It looks a bit closed.

Carwyn: Yeah, I see.

Edda: Maar de deur is open. Het ruikt goed. Oké, trapje op. En boven, een warm welkom door onze gastheer. Hello.

Dimitri: Very nice to meet you.

Edda: Nice to meet you. Thank you. En meteen een kopje thee.

Dimitri: Was warmes. Ach so ich hoffe Ihr mocht Fisch. Do you like fish, because this is the typical fish restaurant.

Edda: Waarom hier afspreken?

Dimitri: Genau dass habe ich natürlich nicht so gemacht, sondern mit einem hinter Gedanken auch. Wir sind hier bei Yao Bao Grill.

Edda: Dimitri Belov legt uit dat dit een authentiek Chinees restaurant is. Met heerlijk eten. En dat merken we. Er komt een hele gebakken vis op tafel in een soort pruttelende saus. Af en toe schenkt de ober kokend water bij een bord vol groenten om in de saus mee te koken.

Dimitri: The only thing that is not spicy.

Edda: Niet spicy. Het enige niet pittige gerecht op de kaart overigens. Heerlijk. Belov legt uit hoe het kan dat er zo’n grote Aziatische community is in Düsseldorf.

Dimitri: World War Two. Düsseldorf was some kind, called in Germany, Table of the Ruhr ...

Edda: Düsseldorf ligt in het Ruhrgebied, waar veel grondstoffen vandaan komen.

Dimitri: Where you could get this resources.

Edda: Is een van de meest geïndustrialiseerde gebieden van Europa. Vlak na de Tweede Wereldoorlog kwam er grote handel op gang tussen Düsseldorf en Japan. Bedrijven als Mitsubishi, Fujifilm en Sony openden hun Europese hoofdkantoor in de stad.

Dimitri: Duisburg ist bekannt als Ducibel und als letzter Punkt der Chinesen Neue Seidenstraße.

Edda: In het nabijgelegen Duisburg eindigt de spoorroute van goederenvervoer, beter bekend als Zijderoute. Hierdoor kwamen ook Chinese ondernemingen richting de regio. Düsseldorf werd dé plek voor Chinese bedrijven.

Dimitri: Die Europesen Centrale von Oppo ...

Edda: Tech bedrijven als Huawei en ook Chinese banken. Tussendoor zet de eigenaar nog een dampende schotel op tafel. Belov en ik kijk hem verrast aan. Heel handig dat Morris vloeiend Chinees spreekt, want het blijkt een nieuw gerecht dat de eigenaar wil introduceren. En waarschijnlijk ook een beetje om goede reclame te maken voor zijn restaurant. Nou, ik ben heel benieuwd, dus lam met tofu? Ja, het ziet er echt heel goed uit! Missie geslaagd! Hoewel het wel lastig eten is met stokjes.

Dimitri [in het Duits]: [...]

Edda: Düsseldorf wordt steeds populairder onder Chinezen.

Dimitri: Bei plus 30%, das ist der Zeitraum ...

Edda: Het eten speelt een belangrijke rol.

Dimitri: Als man in Düsseldorf sehr viele authentische Chinesisches Essen.

Edda: Toeristen proberen de lokale spijzen ...

Dimitri: Aber nach zwei, drie tagen, haben Sie lust wirklich dan dass ein Hamish ...

Edda: Maar verlangen dan naar typisch Chinees eten.

Dimitri: Nostalgie Gefühl komt dan auf und suchen da natürlich nach authentische Chinesisches Essen und das ist wirklich einer der Punkt, warum Düsseldorf sich über so viele Chinesisch Touristen ...

Edda: En niet alleen de toeristen. We nemen afscheid van Dimitri Belov, op naar de volgende afspraak.Do you know what she looks like? Is that her?

Carwyn: I don’t know.

Edda: Oh yeah, perfect! Morris heeft een Chinese influencer benaderd.

Carwyn: Hey, Mongtsjie-e.

Edda: Hello, hello.

Carwyn: Nice to meet you.

Mongtsjie-e: Yeah.

Carwyn: We just met on Xiaohongshu we are …, we’re internet friends now.

Edda: Mongtsjie-e, een studente uit Düsseldorf. Ze is acht jaar geleden naar Duitsland gekomen, naar Essen om te studeren.

Mongtsjie-e: Düsseldorf has a lot of Chinese, Korea, Japanese culture.

Edda: Maar na een paar jaar is er naar Düsseldorf gevlucht, zoals ze het zelf noemt.Omdat ze het eten verschrikkelijk vond.

Mongtsjie-e: Is a very friendly city to Asian people, that is why I chose to move here for my master.

Edda: Op dit moment is het rustig, zegt Mongtsjie-e.

Mongtsjie-e: There are so many people now, but in the weekend we just can’t get in. It’s a very, very long line, a lot of young people ...

Edda: Normaal staan er bij dit tentje lange rijen.

Mongtsjie-e: Come to the city center because young people they all like something different.

Edda: Een nieuwe subcultuur. Hoewel dat volgens Morris misschien niet helemaal het goede woord is.

Carwyn: I think maybe I wouldn’t translate ...

Edda: Jonge mensen die aangetrokken zijn door het Aziatische karakter van de stad. Zodra Mongtsjie-e haar sushi opheeft, neemt ze ons mee op een tour door de stad. Morris probeert zo veel mogelijk te weten te komen over het leven in Düsseldorf, de opkomst van de subcultuur waarover ze sprak en de invloed van de Chinese social media.

Carwyn: What do you think the Xiaohongshu culture is for Chinese in Europe or Chinese in Germany? Do you think it’s quite active? I only knew about Düsseldorf because of Xiaohongshu, so I wonder what role it plays.

Edda: Mongtsjie-e vertelt wat ze dan zoal post.

Mongtsjie-e: My kid is a cat, so I always post some. The boy who I chose, he said I don't like you. I'm very sad today and today I have very good food. I’m so happy today. Oh shit, the professor is very bad.

Edda: Gewone dingen uit haar leven. Ze vindt zichzelf heel grappig.

Mongtsjie-e: I’m very humerous very comic and very funny.

Edda: En ze drinkt vaak bubble tea.

Carwyn: What’s your favorite bubble tea here?

Mongtsjie-e: China Fresh.

Edda: Mongtsjie-e is dus voor het voedsel naar Düsseldorf gekomen. En ze is niet de enige.

Persoon 12: I would think it’s famous for Japanese food.

Persoon 13: District eight is one of the best. It’s Asian party.

Persoon 14: There is so many kind of like exotic things from Asian culture.

Persoon 15: We just tried the Japanese food. It’s much better than Dortmund.

Edda: Aziaten die in Europa moeten zijn voor werk, studie of vakantie. En ook steeds meer Europeanen komen naar Düsseldorf voor het eten. Goede kwaliteit en goede prijzen.

Persoon 16: Actually this year is my first business trip is in the Netherlands, but I found in there, the food is not a good thing.

Edda: Hoe groot is de rol van social media in die plotselinge groei van Düsseldorf als culinaire hoofdstad? Corwyn Morris maakte een kaart van alle Aziatische restaurants, barretjes en koffiezaken en ontdekte dat veel tentjes die op Google Maps een lage rating hebben, het juist heel goed doen op Xiaohongshu. Wat ervaren de mensen op straat?

Persoon 17: Draussen Google Maps haben wir noch einen anderen app, ich glaube nur Chinezen benutzen diesen app. Das heisst Xiaohongshu and Red Book.

Persoon 18: Chinese social media named Xiaohongshu.

Edda: Is er een verschil in rating tussen Google Maps en Xiaohongshu?

Persoon 19: Xiaohongshu, it’s very famous China, so some people come here, they use this app and he found which restaurant it’s better, which shop is good.

Edda: En een ander zegt over het verschil tussen de apps ...

Persoon 20: [in het Chinees]

Carwyn [vertaalt]: More widespread information.

Persoon 21: You can ask anything. You can search anything in Xiaohongshu.

Persoon 22: I don’t know how to go there. For example, don't know how to buy a subway ticket and how to take a taxi. They will tell me how to go to there. It’s very convenient.

Edda: Und was ist besser reference Google Maps oder Xiaohongshu?

Persoon 23: Xiaohongshu. Da gibt es viele privat Empfehlung.

Edda: Als ik in mijn beste Engels en Duits geholpen met Chinees door Morris vraag waar de mensen meer op vertrouwen, zijn ze unaniem, Xiaohongshu. Oh wow! Mongtsjie-e gebruikt het vooral om te communiceren met mensen in de omgeving. We stappen een bubble tea zaak in vol roze bloemen.

It looks beautiful here. Voor contact met thuis in China maakt Mongtsjie-e meer gebruik van WeChat.

Mongtsjie-e: Chinese shop here has a ...

Edda: Een super app waarmee je ook boodschappen doet, eten bestelt, contact onderhoudt met vrienden, je busrit betaalt en je bankzaken regelt. En je kan er hier dus ook je bubble tea mee afrekenen. Als we weer buiten staan toch de vraag: hoe vrij is ze op social media? But is it okay for you to talk about that? Or is that a problem?

Mongtsjie-e: I am willing to tell you something, what you want to know and I really want to talk and I stay in Germany for already eight years and I’m not afraid of that.

Edda: Ze zegt dat ze er wel over wil praten. Ze vindt vrijheid belangrijk. En bovendien woont ze al acht jaar in Duitsland, dus ze is niet bang. Maar toch ...

Mongtsjie-e: Hey, you know, I posted a lot of things in WeChat my control was blocked.

Carwyn: Oh really?

Mongtsjie-e: And I cannot read to my mom and my dad. So then I get a little bit afraid, so.

Edda: Haar WeChat account werd geblokt. Ze kon niet meer met haar familie schrijven. Het maakte haar een beetje bang. Dus we moeten er maar niet te veel over praten.

Mongtsjie-e: But then I don’t talk too much.

Edda: Even terug naar Cindy Huijgen in China.

Cindy: Waar iedereen hier in China van gebruikmaakt is bijvoorbeeld WeChat en WeChat, daar kan je veel meer mee dan met WhatsApp. WeChat is ook een betaal app. Als ik mijn gas wil betalen, dan doe ik dat via WeChat. Binnen WeChat kan je mini-programma’s gebruiken waar je dan mee tickets voor de trein kan kopen of voor het museum. Dus je hele leven zit op WeChat en dat tijdens de pandemie was WeChat ook het sociale media programma waarmee je ook kon laten zien dat je op tijd was getest, dus dat je een negatieve coronatest had.

Edda: En heeft iedereen dat dan ook echt? Heeft iedereen WeChat?

Cindy: Ja, iedereen heeft WeChat. Als je geen WeChat hebt, dan kan je hier eigenlijk bijna niet leven zelfs.

Edda: Duidelijk: zonder WeChat geen communicatie. Niet kunnen betalen. Het moet heel rot zijn om geen contact te kunnen hebben met je familie zo ver weg. Ik durf onze spontane influencer er niet naar te vragen, maar correspondent Cindy Huijgen wel. Want tot nu toe zag ik geen probleem met het gebruik van Chinese social media. Het gebruik ervan lijkt te hebben bijgedragen dat Düsseldorf in vrij korte tijd wanghong geworden.

Carwyn: Wanghong, is place is very wanghong.

Edda: Wanghong, heel populair op social media, misschien wel te vertalen als heel Instagrammable. En dat het populaire van Düsseldorf dan vooral op Chinese social media is, in de rest van de wereld wat achterloopt, tja, dat is dan alleen maar een grappig voorbeeld en leuk om te ervaren in deze stad. Ik begin zelfs voorzichtig de carrièreswitch naar foodie te overwegen. Ik betrap me er onderweg op dat ik een foto maak van een ijsje en doorstuur naar een vriendin. Een zwart hoorntje met groen en zwart ijs. Niet te zoet, zouden ze in China zeggen.

Carwyn: The highest compliment you can pay it in Europe is not too sweet, but it’s not very sweet. So it’s kind of a little bit more balanced and than you eat a European dessert and it's just like so sweet.

Mongtsjie-e: Macaron in France. And the British afternoon tea. It’s just stupid.

Edda: Wacht even. Het eten, de indrukken en mijn nieuwe carrièreplannen leiden me af van het verhaal. Want wat zegt Cindy Huijgen?

Cindy: Die apps worden ook heel veel gebruikt om te promoten, dus ofwel steden of producten of reizen.Het is echt één grote promotie en je zou ook zeker kunnen zeggen vanuit het westerse perspectief, propaganda, want alle overheidsinformatie staat erop. En ja, als je bepaalde dingen invoert ... Als je bijvoorbeeld Tiananmenplein in een widget invoert, dan krijg je informatie over hoe je kan regelen dat je op het plein mag komen. Maar je krijgt natuurlijk nooit te zien wat er in 1989 is gebeurd, bijvoorbeeld. Dus dat is heel erg interessant hoe ze daar gebruik van maken.

Edda: Even tussendoor, ik kan het wel opzoeken op Wikipedia, in 1989 vond op het Plein van de Hemelse Vrede een studentenprotest plaats tegen de Communistische Partij. Waar er misschien wel één miljoen mensen aan meededen. Het protest werd bloedig neergeslagen, waarbij honderden mensen omkwamen.Huijgen spreekt van gescheiden werelden.

Cindy: In de Chinese app zal je niets lezen wat de Chinese overheid niet wil dat je leest, terwijl je dat in de Nederlandse natuurlijk wel hebt. Mijn media kan je hier in China ook niet bekijken, dus als ik een artikel schrijf dan moet ik een VPN gebruiken om mijn eigen artikel te kunnen lezen.

Edda: Parallelle werelden, daar komt het weer voorbij. En zo kan het dat Düsseldorf populair is onder Chinezen, het bekend staat als een soort lokale culinaire hoofdstad, maar dat verder niemand dat weet, niemand in de westerse wereld het weet. Hoewel het nu wel langzaam aan het oversijpelen is naar westerse sociale media. Carwyn Morris en ik nemen afscheid van onze gastvrije influencer.

Carwyn: Why I come to a city like Dusseldorf to do research is because I find this very interesting, and I think it tells a very interesting story about the internet and about global capital and about how China is developing.

Edda:Hij legt uit dat je van onderaf onderzoek moet doen. Hoe zeg je dat, veldonderzoek, om te begrijpen hoe het internet werkt over wereldwijd kapitaal en hoe China zich ontwikkelt.

Carwyn: It’s not just about looking up policies or what the head of the EU says. It’s about looking at what people actually do on the ground.

Edda: We besluiten voor het diner een populair restaurantje te bezoeken.

Carwyn: You put things in your bowl that you want and they cook them for you and then you eat them.

Edda: Je moet zelf een schaal vullen vanuit een enorm aantal bakjes. Oké, ik heb een Shrimp Belchem, eiermahl tasche, fish tasje, Fish Belchem mit Schwein Fleisch. Noedels erbij en een keuze uit een aantal soepen.

Carwyn: We can pay with Alipay and it feels like even the signs ...

Edda: Volgens Morris was een echt Chinees restaurant. We kunnen zelfs met Chinese apps betalen en het eten smaakt wederom heerlijk. Wel moeilijk eten. Ik zit al meteen onder de spetters. Heerlijk eten. Interessante gesprekken, maar ik merk dat ik het lastig vind om tot een conclusie te komen. Helpt het internet nou om ons wereldwijd te verenigen, of worden de verschillen alleen maar groter? Even weer een uitstapje naar Cindy Huijgen. Werkt het internet in het nadeel van burgers omdat ze nu eenvoudiger gecontroleerd worden, of misschien ook wel in het voordeel omdat ze zich makkelijker kunnen verenigen?

Cindy: Als er één ding is wat je hier niet gemakkelijk kan doen, is verenigen. En er zijn ook allerlei wetten waardoor dat strafbaar is als je dat doet op het internet. Dus in die zin nee, een Arabische lente zullen we hier niet gaan meemaken omdat dat al gelijk wordt platgeslagen.

Edda: Hoewel, in de tijd van corona was dat misschien anders.

Cindy: Net voor het einde van de coronamaatregelen in China was iedereen het echt helemaal beu, want de coronamaatregelen waren echt nergens ter wereld zo streng als hier in China. Als er in een wijk één iemand positief werd getest, dan werd de hele wijk in lockdown gezet. Wat betekende dat je gewoon veertien dagen lang niet naar buiten kon. Echt alleen maar binnen in je eigen appartement kon blijven. Dus je kon niet even boodschappen doen. Je kon gewoon geen minuut je deur uit eigenlijk. Terwijl wij zagen dat de rest van de wereld begon open te gaan, was dat hier nog niet het geval. Dus toen was wel echt het idee van hier moet verandering in komen. En op een gegeven moment heeft dat z'n hoogtepunt bereikt, die frustratie, dat mensen de straten op gingen in Shanghai en toen dat in Shanghai begon zijn zijn ook andere grote steden, ook hier in Beijing, mensen de straat op gegaan en de nacht dat Shanghai de straat op ging, ja, want je kon niks anders dan op je telefoon zitten omdat het over het hele land door mensen online ook steun betuigd. Dus video’s van Shanghai werden heel snel gedeeld, er werden protest leuzen geplaatst online, of het liedje van Les Miserables, Do you hear the people sing, werd er gepost. Zulke protest liederen, ja, dat werd dus door zoveel mensen gedaan en dat ging zo snel dat de censuur het dus niet konden volhouden.

Edda: Yes, het internet, het werkt. Mensen vinden elkaar en komen samen in opstand.

Cindy: Ja, dat was wel heel erg interessant, want er werd zoveel geprotesteerd online dat zelfs de censuren het niet konden bijbenen. Dus de dag dat het helemaal los ging, zag je het echt overal. Maar dan een dag later en zeker twee dagen later was het alweer schoongeveegd. Mensen zijn ook wel echt opgepakt omdat ze via hun sociale media zijn achterhaald wie het zijn. Ik ken een betoger hier in Beijing. Hij was naar een demonstratie gegaan, maar opeens werd hij opgezocht en hij is ook een tijdje in een cel geweest en hij zegt dat hij zo dom was geweest om met zijn eigen telefoonnummer op Signal te gaan. En telefoonnummers hier in China zijn ook gekoppeld aan je paspoort, dus dan op die manier komt de overheid heel snel achter wie hij was.

Edda: Dit zijn wel heel ernstige vormen van censuur. Hoe zit dat in Europa?

Carwyn: I think that the internet has always been regulated.

Edda: Morris zegt, het internet word altijd gereguleerd, of het nu door overheden is zoals in China of door bedrijven zoals in de VS. Denk aan X, dat nu volledig in handen is van Elon Musk die zijn eigen agenda naar voren schuift.

Carwyn: He’s not a free speech absolutist. He has his own opinions and he will push certain agendas. The question isn’t, do we want a governed internet ...

Edda: De cruciale vraag is volgens Morris niet of het internet gereguleerd moet worden, maar eerder wie het moet controleren en hoe we dat moeten inrichten. Hij komt met het idee, moet de EU geen eigen sociale mediaplatform oprichten?

Carwyn: The European Union create its own social media platform ...

Edda: Daar zou hij liever door gereguleerd worden dan door externe, onberekenbare partijen zoals bijvoorbeeld Musk.

Carwyn: Elon Musk when he buys Twitter ...

Edda: We lopen door de straten van Düsseldorf. Duitse gezelligheid vermengd met Aziatische winkels. Ik probeer het voor mezelf samen te vatten. Hoewel het internet de potentie heeft om mensen wereldwijd met elkaar te verbinden, zijn er ook verschillende online werelden door ontstaan. Met name in het geval van China, waarbij de taalbarrière natuurlijk ook een rol speelt. Van de mensen die we spreken krijg ik het gevoel dat de verschillen tussen China en Nederland steeds duidelijker worden in de digitale wereld. Maar dankzij het internet is er ook meer culturele uitwisseling. Dat blijkt wel uit de populariteit van Düsseldorf onder Chinese toeristen en langzaamaan ook steeds meer onder locals en niet-Aziatische toeristen zoals ik, die daardoor weer in contact komen met nieuwe mensen, nieuwe gerechten en er gaan weer nieuwe werelden open, zoals nu. Het noedelgerecht dat ik bestelde, wordt gebracht door een heuse robot. I really love it! I have to feel it.

We waren hier natuurlijk om het geheim van de populariteit van Düsseldorf te begrijpen. Dat is me nu wel duidelijk. Maar in hoeverre het internet nou onze werelden verbindt, of juist de scheiding groter maakt, dat blijf ik lastig vinden. Mooie internet verhalen zijn welkom en reacties natuurlijk ook. Ga naar nemokennislink.nl/series/net-goed. In de volgende aflevering, leuk dat steeds snellere internet, maar kan ik er ook rijk van worden? Je hoort het in ‘Net goed!’.

ReactiesReageer