’s Ochtends vroeg om 05.00, in het pikkedonker, op een fietsenschuurtje klimmen. Alles voor de wetenschap! Of eigenlijk… omdat ik het stiekem gewoon leuk vond om te doen.
Ik wilde namelijk graag een opname maken van de dawnchorus ofwel zangklok. Dat is de officiële naam voor het gezang van vogels rondom de zonsopkomst. Ik lag laatst een keer ’s ochtends (veel te) vroeg wakker in bed en hoorde honderden vogels oorverdovend zingen. Toen dacht ik bij mezelf: daar moet ik een mooie opname van maken!
Zangklok
Na wat onderzoek op internet om het perfecte moment voor de opname te bepalen, kwam ik er achter dat er zoiets bestaat als de zangklok. Het blijkt dat verschillende soorten vogels op verschillende momenten wakker worden. Zo heeft elke soort een eigen tijdstip om te zingen, en volgen de verschillende soorten elkaar op. Merels en roodborstjes zijn typische vroege vogels (vanaf 2 uur voor zonsopkomst), en spreeuwen en groenlingen zijn meer uitslapers (rond en na zonsopkomst). Een echte vogelaar zal ’s ochtends dus aan de hand van de vogels kunnen zeggen hoe laat het is!
Prachtig concert
Van dit prachtige concert wilde ik graag een ambisonic opname maken. Ambisonic is een speciale manier van geluid opnemen en afspelen omdat het omnidirectioneel is, met andere woorden: uit alle richtingen. Bij stereo geluid wordt er gebruik gemaakt van twee kanalen, laten we zeggen links en rechts. Misschien is het je weleens opgevallen toen je muziek aan het luisteren was dat bepaalde delen van de muziek voornamelijk uit de linker-speaker komen en andere delen uit de rechter-speaker. Op deze manier kan de illusie van ruimte en beweging in het geluid gecreëerd worden. Met ambisonic maak je gebruik van vier kanalen: links-rechts, boven-beneden, voor-achter en een extra kanaal voor beweging. Je neemt dus geluid op uit alle richtingen. Als je dit vervolgens op een speciale ambisonic set (met minstens zes speakers) afspeelt, dan heb je echt het gevoel alsof je midden in die specifieke soundscape staat. Je hoort de vogels van alle kanten komen, of een vliegtuig daadwerkelijk over je heen vliegen.
Volume op 100% en genieten van de
!
Werkelijkheid
De ambisonic techniek biedt veel voordelen voor onderzoek naar soundscapes. Omdat we op deze manier mensen in het lab meer het gevoel kunnen geven alsof ze daadwerkelijk buiten staan, is de hypothese dat de onderzoeksresultaten zo dichter bij de werkelijkheid (buiten het lab) liggen. Of in academische termen: je verhoogt de ecologische validiteit. Maar ook voor bijvoorbeeld virtual reality doeleinden kan ambisonic heel interessant zijn.
Waar zou jij ambisonic voor willen gebruiken? Om de soundscape van je favoriete vakantieoord mee naar huis te kunnen nemen? Of bijvoorbeeld voor de ultieme film-ervaring?