Simon Rozendaal deed gisteren een zogenaamde factcheck in de Volkskrant. Hij beoordeelde een tweet van Thierry Baudet over klimaatverandering. Wij checkten de factcheck en concludeerden dat hij grotendeels onwaar is. Het klimaat warmt wel degelijk op, en dat leidt tot meer extreme weersomstandigheden.
Deze week bleek maar weer eens hoe makkelijk ontvlambaar het klimaatdebat is tegenwoordig. Thierry Baudet slingerde een tweet de ether in, Gerrit Hiemstra reageerde getergd, vele andere twitteraars reageerden. En toen kwam Simon Rozendaal met een opiniestuk in de Volkskrant, waarin hij de tweet van Thierry Baudet beoordeelde als grotendeels waar.
Dit opiniestuk werd gretig als doorslaggevend bewijs gezien: het stond immers in een kwaliteitskrant, en door de titel leek het een van de vele factchecks waar de krant zo trots op is. Maar in de redenering van Rozendaal zitten enkele merkwaardige kronkels. Ik neem ze graag even met u door.
De stellingen waar Baudet mee kwam luidden: (1) Er is geen toename in extreme weersomstandigheden, (2) het klimaat warmt veel minder op dan altijd voorspeld, (3) meer CO2 heeft een geweldig positief effect op de plantengroei, (4) smog in India heeft niets met CO2 te maken en (5) etc.
Extreem weer?
Eerst maar de extreme weersomstandigheden. Rozendaal zegt zelf in zijn artikel dat er door de opwarming waarschijnlijk meer zware regenval voorkomt en meer hittegolven zijn. Dat zíjn extreme weersomstandigheden. Toch bestempelt hij deze bewering van Baudet als gedeeltelijk waar, omdat sommige andere weersextremen (zoals orkanen) niet vaker voor lijken te komen. Dat is een raar woordspelletje – alsof ik al mijn messen en vorken kwijt ben, maar ik toch moet vaststellen dat ik helemaal geen bestek mis, omdat ik immers nog lepels heb. Deze bewering van Baudet (en Rozendaal ) is onwaar.
Opwarming?
Dat het klimaat veel minder opwarmt dan voorspeld, geldt volgens Rozendaal als waar. Dit omdat het klimaatpanel IPCC in 2014 erkende dat klimaatmodellen voor de periode tussen 1998 en 2012 een grotere opwarming voorspellen dan de observaties weergeven. Opvallend is dat het begin- en eindpunt van deze periode zo gekozen zijn dat de opwarming inderdaad behoorlijk meeviel. Er is een ‘pauze’ in de opwarming geweest, die door de meeste klimaatwetenschappers werd toegeschreven aan de opname van warmte door de oceanen. Door alleen op deze pauze te focussen ontstaat echter een behoorlijk scheef beeld – volgens dezelfde gedachtekronkel kan ik beweren dat ik flink ben afgevallen, omdat ik in de zomer van 2013 een paar kilo’s ben kwijtgeraakt. (Mensen die mij kennen zullen schamper beginnen te lachen…)
De afgelopen jaren is de opwarming met een fikse inhaalslag bezig, en de gemiddelde waargenomen opwarming sinds 1880 (het gebruikelijke startpunt) ligt netjes binnen de waaier van voorspellingen. Ook wat dit betreft hebben Baudet en Rozendaal het dus mis.
Planten
Dan nummer 3: CO2 en plantengroei. Daar kunnen we kort over zijn. Natuurlijk is CO2 goed voor de planten. Dit in een tweet tegen de klimaatwetenschap opwerpen is echter op zich al een vorm van misleiding, omdat er geen klimaatwetenschapper is die het tegen zal spreken. Wel is er een verzadigingspunt waarboven de gunstige uitwerking niet meer opgaat, omdat planten naast CO2 ook water en voedingsstoffen nodig hebben. Sommige wetenschappers denken dat we dat verzadigingspunt nu ongeveer bereikt hebben.
Resten nog nummer 4 en 5. Dat smog in India niks met CO2 te maken heeft is waar, en wat Thierry met etc. bedoelt is volledig onduidelijk – vermoedelijk ook voor hemzelf.
Grotendeels onwaar
Al met al moet dus geconstateerd worden dat Rozendaals opiniestuk wel wat waarheden bevat, maar ook veel onwaarheden. Het stuk is daarom grotendeels onwaar.