Alles is een kwestie van timing

Pink haalt studies aan waaruit blijkt dat mensen in de ochtendpiek vooral goed zijn in werk dat focus en waakzaamheid vereist, zoals een rapport lezen. ‘s Middags gaat inzichtwerk, dat minder vastberadenheid vergt maar waarbij innovatie en creativiteit komt kijken, ons beter af. Conclusie? De beste tijd om een taak uit te voeren, hangt dus af van wat je wilt doen. Tenminste, het hangt nog even af van je persoonlijke patroon van dag- en nachtritmes, het zogenaamde chronotype, dat sterk door genetica en leeftijd bepaald wordt. Driekwart van de mensen behoort tot de vroege vogels en is ‘s ochtends op zijn best. De nachtbrakers pieken later op de dag en kunnen dat rapport beter ‘s middags lezen.

Bakens in de tijd

Dat de biologische klok betrokken is bij wisselende stemmingen is geen verrassing, maar de gevolgen kunnen verstrekkend zijn. Rechters doen ‘s ochtends vaker gunstige uitspraken over voorwaardelijke vrijlating dan later op de dag. Kinderen die ‘s middags een toets doen scoren slechter dan hun klasgenoten die in de ochtend aan de beurt zijn. En artsen pikken in de loop van de dag steeds minder gezwellen in de dikke darm op. Kortom: wie in zijn middagdip zit, functioneert niet op zijn best.

Het dagritme heeft een flinke vinger in de pap, maar de effecten van timing reiken verder. Alles heeft een begin, midden en eindfase. De fase waar we ons in bevinden, of dat nou binnen een project of het leven zelf is, is verantwoordelijk voor menselijke ervaringen en uitdagingen. Dat ligt misschien voor de hand. Toch weet Pink wederom te verbazen door uit de doeken te doen hoe timing ongemerkt ons gedrag en acties stuurt.

Een voorbeeld. Afstuderen in een slechte economische situatie pakt tot wel twintig jaar na dato negatief uit voor het salaris. Om een moeilijke start goed te maken, of om een hele nieuwe start te maken, gebruiken mensen twee soorten bakens in de tijd, zoals nationale feestdagen of verjaardagen of een jubileum. Dan gaat het roer om.

Einde in zicht

Het middelpunt is een lastige, we zakken een beetje in, volgens Pink. In de middenfase van een project is de motivatie vaak ver te zoeken, normen worden soepeler. En natuurlijk is er op het niveau van het leven zelf de midlife-crisis, die overigens minder dramatisch is dan vaak wordt voorgesteld. Het blijft echter een fase waarin we activiteiten staken en de balans opmaken.

Aan een eindpunt vertonen mensen, vaak onbewust, weer ander gedrag. Neem een hardloopwedstrijd. Met de finish in zicht maken we ineens meer snelheid. Ouderen redigeren hun vriendenbestand. En mensen die in het laatste jaar van een decennium van hun leven zitten, dus bijvoorbeeld 29, 39 of 49 jaar zijn, doen bijzondere dingen. Zo blijken deze 9-enders oververtegenwoordigd onder mensen die de marathon voor het eerst lopen.

Pauze inlassen

Aan dit toegankelijke boek is duidelijk te merken dat Pink eerder voor een groot publiek schreef. ‘Het juiste moment’ staat bol van de anekdotes en persoonlijke verhalen die het belang van timing illustreren. Elk hoofdstuk sluit bovendien af met tips en trics voor de lezer om de tijd naar zijn hand te zetten. Ben je een vroege vogel? Bewaar klusjes als mailen dan tot later op de dag en begin ‘s ochtends meteen aan datgeen dat concentratie vraagt.

Wat blijft hangen na het lezen, is het besef dat timing overal is, meestal buiten onze macht. Desondanks kunnen we de effecten van tijd vaak wel naar onze hand zetten, gewoon door er rekening mee te houden. Laat middelbare scholen bijvoorbeeld niet voor 09.00 uur beginnen, zodat pubers met hun nachtbraker-chronotype niet vermoeid in de klas zitten.

Verder laat onderzoek overduidelijk zien dat pauzes de greep van de dip op ons gedrag verminderen, en helpen om ‘s middags de focus terug te krijgen. Wel zo eerlijk voor de verdachten die na het middaguur de rechter treffen voor een uitspraak over vrijlating. Meer pauze inlassen is een inkoppertje, maar het nut ervan moet bij de meeste bedrijven, ziekenhuizen en scholen nog doordringen.