Naar de content
Faces of Science
Faces of Science

Ada Lovelace

Een recept voor de computer

Alfred Edward Chalon, via Wikimedia Commons

Ada Lovelace (1815-1852) wordt door velen gezien als de eerste vrouw die bedacht hoe een computer geprogrammeerd kon worden. En dat al een eeuw voordat de eerste computer werd gebouwd!

21 december 2017

Ada Lovelace was de dochter van Lord Byron, een van de bekendste dichters van Groot-Brittannië. Lord Byron stond echter niet alleen bekend om zijn schrijven, maar ook om zijn schulden, excessieve levensstijl, en vele liefdesaffaires.

Ada Lovelace

Alfred Edward Chalon, via Wikimedia Commons

Uit vrees dat Ada de karaktertrekken van haar vader zou overnemen, bracht Anna Isabella Milbanke, Ada’s streng gelovige en hoogopgeleide moeder, Ada in contact met professor Charles Babbage, een wiskunde professor aan de Universiteit van Cambridge. Zolang Ada zich met wetenschap zou bezighouden en niet met literatuur, hoopte ze daarmee haar dochter ver van de zonden van haar vader te houden.

De analytische machine

Die professor, Charles Babbage, die nu bekend staat als ‘de vader van de computer’, was de man die als eerste het idee van een ‘analytische machine’, ontwikkelde om rekenkundige manipulaties uit te voeren. Hoewel de computer nooit daadwerkelijk gebouwd werd, vertaalde Ada rond 1842 een artikel over de werking van deze ‘analytische machine’. Aan dit artikel voegde ze haar eigen notities toe (letterlijk ‘Notities’ genoemd), die wel drie keer zo lang waren als het artikel. Hierin beschreef ze andere mogelijkheden voor de ‘analytische machine’ van Babbage, maar dan in de voetnoten.

De analytische machine

Bruno Barral (ByB) [CC BY-SA 2.5, via Wikimedia Commons

In haar notities beschreef ze hoe niet alleen maar getallen door de machine gemanipuleerd konden worden, maar ook symbolen. Een soort recept voor de computer dus! Ada Lovelace leek haar tijd ver vooruit te zijn met deze notities en wordt door velen nog steeds gezien als de allereerste ‘computer programmeur’, ondanks dat de computer nog niet eens ontwikkeld was. Daar heb ik nu dus zelfs nog profijt van terwijl ik deze blog tik!

via GIPHY

Poëtische wetenschap

‘Poëtische wetenschap’, zo beschreef Ada haar werkwijze, waarin ze zowel haar wiskundige analyses combineerde met metafysica. Zonder intuïtie en verbeelding kon je volgens Ada geen wetenschappelijke concepten toepassen, en de wereld niet kunnen doorgronden. In mijn werk zie ik dat nog steeds terug: zonder mijn kennis van taal en cultuur kan mijn werk in de neurowetenschappen nooit beschrijven hoe we taal in de hersenen verwerken. En zonder Ada’s notities over de ‘analytische machine’, was ik misschien wel nooit in staat geweest computerprogramma’s te schrijven om data te analyseren van hoe mensen taal verwerken. Zo zie je maar weer, door zowel alfawetenschappen als betawetenschappen te combineren, kom je vaak tot nieuwe inzichten!

ReactiesReageer