Marijke Naezer geeft een college bij de Universiteit van Nederland

Wie mijn blogs volgt, weet dat ik wetenschap graag combineer met activisme. Vandaag is dan ook een hoogtepunt: mijn college voor de Universiteit van Nederland gaat online, wat betekent dat mogelijk (tien)duizenden mensen kijken naar mijn pleidooi over conservatieve seksuele normen en genderstereotypen in Nederland.

18 mei 2017

Lange tijd heb ik gedacht dat wetenschap en activisme elkaar uitsloten. Ik vond wetenschappelijke teksten vaak vreselijk abstract en had het gevoel dat ze mijlenver afstonden van mijn levensdoel: het verbeteren van de wereld. Tot ik bij Genderstudies terecht kwam.

Een activistisch project

Opeens kreeg ik les over herkenbare thema’s, zoals stereotiepe man/vrouw-rolpatronen, de ongelijke vertegenwoordiging van vrouwen en mannen in de politiek, wetenschap en het bedrijfsleven, de dubbele seksuele moraal en seksueel geweld. In Genderstudies-theorieën herkende ik de wereld om me heen, maar misschien nog wel belangrijker: de wil om die wereld rechtvaardiger te maken.

Ik leerde over machtsverhoudingen en structurele ongelijkheden, en hoe je dit kunt onderzoeken en doorbreken. Niet voor niets omschrijft Sophia, het Belgische netwerk voor Vrouwenstudies, Genderstudies als “een activistisch project”. Ik voel mij thuis bij deze omschrijving en laat graag van me horen als ik op basis van mijn onderzoek iets te zeggen heb over maatschappelijke vraagstukken. Dat doe ik bijvoorbeeld via blogs, maar ook door optredens in de media en publieke lezingen.

De beste hoogleraren

In maart kreeg ik de kans om op te treden voor een groter publiek dan ooit: ik gaf een college voor de Universiteit van Nederland (UvNL). De UvNL maakt en verspreidt korte colleges van Nederlandse wetenschappers, die een publiek bereiken van soms wel tienduizenden mensen. Ik vond het geweldig dat ik hiervoor gevraagd werd, niet alleen vanwege dit publiek, maar ook omdat ik twee jaar geleden nog een pittige mailwisseling met de UvNL had.

Opnames voor de Universiteit van Nederland: spannend en leuk.
Marijke Naezer voor Nemo Kennislink

Er traden toen alleen nog hoogleraren op, die werden aangekondigd als “de beste hoogleraren van Nederland”. Slechts drie van de eerste 50 hoogleraren die een college verzorgden (6%) waren vrouwen. De beste hoogleraren zijn dus mannelijke hoogleraren? Ik stuurde de UvNL hierover een kritische e-mail en sloot af met de wens: “Ik hoop in de toekomst meer vrouwen bij jullie tegen te komen!” Nooit gedacht dat ik er daar zelf één van zou zijn.

Zweethandjes

Mijn college, getiteld “Waarom is een jongen een player en een meisje juist een slet?”, maakt deel uit van een reeks over het thema “man/vrouw”. Deze reeks bestaat uit vijf korte colleges van verschillende wetenschappers, onder wie ook inspiratiebron Linda Duits. De opnames waren spannend: voor een publiek van zo’n tachtig mensen en een professionele cameraploeg presenteerden we het college, dat we van tevoren uit ons hoofd hadden geleerd.

Ik stond met zweethandjes op het podium: zou ik mijn tekst nog wel weten, zou mijn stem niet teveel bibberen, zou ik niet te houterig bewegen, of fouten maken? Tegelijkertijd genoot ik ervan, want hoe vaak krijg je nou de kans om aan zo’n groot publiek te vertellen hoe conservatief Nederland nog is op het gebied van gender en seksualiteit, en mensen op te roepen tot actie? Bovendien voelde het goed om persoonlijk een bijdrage te leveren aan de zichtbaarheid van vrouwelijke wetenschappers.

Achteraf kreeg ik enthousiaste reacties van vrienden, familie en collega’s die in het publiek zaten. Een hele geruststelling! Inmiddels is de video klaar om de wereld in te gaan. Waarom is een jongen een player en een meisje juist een slet? Ik hoor graag wat je van mijn antwoord vindt!