5 vragen over ons online energieverbruik

In termen van energiegebruik: ja. Internet is een flinke energieverslinder. "Ben je online aan het gamen, dan kost dat makkelijk evenveel energie als een straalkachel aanzetten met een voeding van 1000 watt", zegt Van Gastel. "Ik ben in mijn eigen huishouden gaan doormeten waar de energieslurpers zitten. Tot mijn grote verbazing kwam eruit dat wifi en mijn internetrouter zo’n 9 procent van de elektriciteitsrekening voor hun rekening nemen. Gewoon doordat de router altijd 'aan' staat, onafhankelijk van mijn gebruik ervan. De reden dat wifi of internetten vervuilend is, is dat het gewoon heel veel elektriciteit kost, die nu nog grotendeels met kolen en gas wordt opgewekt."

Er zit een groot verschil in de computerkracht, en dus het energieverbruik, die nodig is voor de ene of de andere activiteit online. Videostreaming en online gamen kost bijvoorbeeld meer energie dan e-mailen, niet alleen thuis, maar ook in de datacentra. Verstuur je 20 e-mails per dag, waarvan een kwart een bijlage bevat, dan komt de CO[~2~]-uitstoot per jaar neer op ongeveer 21,5 kilogram, het equivalent van een autorit van 144 km in een benzineauto. Door elke dag twee uur online te gamen stoot je jaarlijks 50 kilo CO[~2~] uit, gelijk aan een autorit van 337 kilometer. "Net als je eigen router thuis kost het altijd beschikbaar hebben van internetdiensten energie. Elk moment van de dag staan er computers aan om bezoekers af te handelen, ook als die bezoekers er niet zijn."

Het ziet ernaar uit dat onze digitale leefstijl steeds meer energie gaat kosten. Kunstmatige intelligentie (_artificial intelligence_ of AI) is daar mede verantwoordelijk voor, denkt Van Gastel. "AI krijgt steeds meer toepassingen en is een echte energieslurper." Hij berekende hoeveel energie het kostte om ChatGPT te trainen: 190.000 kWh, hetzelfde als wat 76 Nederlandse huishoudens in één jaar aan elektra verbruiken. "Dat vind ik gigantisch. Het duurt nog heel lang, tientallen jaren, voor we volledig groene elektriciteit produceren uit zon en wind, en zelfs dan blijft de energieproductie beperkt. Tot die tijd hebben we een flink probleem, omdat we dan toch uitkomen bij fossiele brandstoffen om alle energie voor ICT te leveren. Reductie van ons digitale energieverbruik blijft wat mij betreft nog lange tijd belangrijk."

Wil je je eigen ecologische voetafdruk drastisch omlaag brengen, dan heeft minder vliegen, gevolgd door minder autorijden en vlees eten, verreweg de meeste impact. Volgens MilieuCentraal stoot een gemiddeld Nederlands huishouden van 2,2 personen per jaar 19.000 kilo CO[~2~] uit. Een retourvlucht naar Istanbul met zijn tweeën veroorzaakt bijvoorbeeld al zo'n 2.000 kilogram CO[~2~]-uitstoot per reiziger. Voor die vervuiling kunnen twee mensen 47 jaar lang 20 mailtjes per dag versturen. Minder mailen zet niet zoveel zoden aan de dijk, maar met minder streamen kom je wat betreft energiebesparing al een stuk verder. "Je kunt proberen zo groen mogelijk online te zijn en voortaan geen activiteiten als videoconferenties te doen. Maar doordat mensen elkaar online ontmoeten, hoeven ze minder met de auto, of zelfs met het vliegtuig, naar allerlei meetings. Je moet elke keuze zien als een afweging in het grotere plaatje. Wat wel direct een effect heeft: wifi en je internetrouter uitzetten als je niet thuis bent."

Je hoeft niet te stoppen met online gamen of netflixen om de CO[~2~]-uitstoot van je digitale gedrag te verkleinen. Een film streamen? Zet in de instellingen de streamingkwaliteit op ‘gemiddeld’, waarmee je het gegevensgebruik met 40 procent vermindert. Van Gastel: "Heb je kleine kinderen die continu dezelfde filmpjes op YouTube kijken, download die video's dan. Je kunt ze beter lokaal hebben staan, dan ze telkens opnieuw streamen." Ook tijdens het gamen kun je schermresolutie en helderheid lager instellen, zonder dat je daar echt iets van merkt. Minder mail ontvangen? Meld je af voor nieuwsbrieven die je niet leest. En zet tijdens een videoconferentie de camera, die veruit het meeste dataverkeer vraagt, uit wanneer iemand presenteert. Vakantiefoto's? Die bewaar je beter op een (externe) harde schijf in plaats van op Facebook of Google Photos. "En ruim oude ongebruikte accounts op van diensten om bestanden te delen."