Peuters met tablets slapen korter

Tv kijken en gamen is al vaak gelinkt aan minder slaap en slechtere slaapkwaliteit in kinderen en volwassenen. Dat probleem strekt zich wellicht uit naar de allerjongsten, dankzij de uitvinding van draagbare touchscreens als tablets en smartphones.

Doordat de technologie draagbaar is, kunnen jonge kinderen er overal mee spelen. Op YouTube circuleren handenvol filmpjes van vrolijk swipende baby’s. Maar er bestaan zorgen over het touchscreengebruik van baby’s en peuters. Verstoort het de slaap en daarmee mogelijk de cognitieve ontwikkeling? Psycholoog Tim Smith en zijn collega’s van de Birkbeck University of London laten zien dat er inderdaad een verband is: hoe meer tijd op de tablet, hoe minder slaap voor de peuter. Dat schrijven ze deze week in het vakblad Scientific Reports.

Online vragenlijst

715 Britse ouders werden gevraagd een online vragenlijst in te vullen over hun spruit van tussen de zes maanden en drie jaar oud. Ze beantwoordden vragen als: ‘hoe lang brengt uw kind op een gemiddelde dag door met een touchscreen?’ en ‘hoe oud was uw kind toen hij of zij voor het eerst over het scherm scrolde?’ De ouders rapporteerden ook hoe lang hun peuter ‘s nachts en overdag sliep, hoe snel de slaap kwam, en hoe vaak de kleine wakker werd ‘s nachts.

De peuters weten wel raad met tablets. Driekwart van hen blijkt dagelijks een touchscreen in de hand te hebben. Kinderen van tussen de twee en drie jaar gebruiken de technologie het vaakst; deze groep besteedt er gemiddeld 45 minuten per dag aan.

Een kwartier minder slaap

Hoe zit het met de slaap? De resultaten lagen in de lijn der verwachting. Peuters die veel met tablets in de weer zijn, slapen korter. Hoe meer gebruik van touchscreens, hoe minder de kinderen ‘s nachts slapen en hoe langer het duurt voor ze in slaap vallen. Overdag slapen ze juist meer. Hoe vaak peuters ‘s nachts wakker worden, hield geen verband met de technologie. Al met al komt elk uur op de tablet neer op een kwartier minder slaap per dag, berekende het team.

Dat jonge kinderen korter slapen dóór tablets is hiermee niet bewezen. Er is een duidelijk verband, maar de vraag blijft wat er eerder was: de slaapproblemen of het spelen met touchscreens. Het kan bijvoorbeeld best zo zijn dat peuters die vaker met touchscreens in de weer zijn, ook minder slaap nodig hebben.

Cognitieve ontwikkeling

Zelfrapportage is niet de meest betrouwbare methode om gegevens te verzamelen. Ouders moeten bij het invullen van de vragen putten uit hun geheugen, en er is geen manier om te checken of de antwoorden kloppen. En hoe houd je als ouder bij hoe vaak je kind wakker wordt als je zelf ook onder zeil bent? “Verstoring van de slaap is inderdaad een lastige maat, die minder betrouwbaar is”, reageert onderzoeksleider Smith in een email. “Ouders merken het ontwaken alleen op als ze er zelf door wakker worden.” Hij trekt dan ook geen conclusies uit de bevinding dat tabletgebruik niet samenhangt met verstoring van de slaap. “Er zijn eerst studies nodig die objectief het slaappatroon en verstoringen daarin meten, bijvoorbeeld met draagbare activity trackers.”